Hij speelde de koning van Midden Aarde in The Lord of the Rings, een wapengevaarlijke family man in A History of Violence en een Russische gangster in Eastern Promises. Geen wonder dat Viggo Mortensen (51) in The Road perfect gecast blijkt als de vader die met gevaar voor eigen leven zijn zoontje beschermt. De Deense Amerikaan met Argentijnse roots over zijn veeleisende rol.

Voor de film was het cruciaal dat je een innige band had met Kodi Smit-McPhee, die je zoontje speelt. Hoe heb je dat aangepakt?

Viggo Mortensen: Door veel over de film te praten, maar ook door samen naar musea en voetbalmatchen te gaan. Bovendien heb ik zelf ook kinderen, en dat helpt wel. Als vader begrijp je welke primaire angsten mijn personage doormaakt. Sterker nog: als mens begrijp je die. Je hoeft geeneens zelf kinderen te hebben. Moeilijker vond ik het om te doorgronden hoe het voelt om fysiek bedreigd te worden of honger te lijden. Je moet zelf al op straat leven om dat te weten, al waren de draaiomstandigheden vaak zo extreem en kouwelijk dat we zelfs daarvoor soms niet eens dienden te acteren. Je hoeft in de film dus niet noodzakelijk een ideologisch, religieus of ecologisch statement te lezen. In wezen gaat het om de liefde tussen een vader en een zoon, maar dan in de meest extreme omstandigheden.

Het is dus geen parabel die waarschuwt voor nakend onheil?

Mortensen: Het is duidelijk dat we dringend meer respect moeten tonen voor onze planeet en onze medemens, als we niet snel allemaal ten onder willen gaan. In de film dient de Apocalyps toch vooral als middel om het menselijke drama te expliciteren, niet als pointe. De film gaat niet zozeer over het einde van de wereld, maar wel over bedreigende situaties die de band tussen vader en zoon aanscherpen. Diezelfde oerangsten kunnen bijvoorbeeld ook opwellen wanneer je kind plots een drukke straat oversteekt.

Naarmate de film vordert, wordt de vader steeds agressiever, terwijl het kind te allen tijde het goede blijft nastreven.

Mortensen: (Knikt) Het kind kent alleen maar die wereld. De vader kan zich nog de veilige wereld van vroeger herinneren en reageert agressief als dat laatste beetje veiligheid door buitenstaanders wordt bedreigd. Ergens kun je er een allegorie over geweld en oorlog in lezen. De vraag die Cormac McCarthy ons stelt, is: ‘Hoever kunnen we gaan om onze veiligheid te garanderen?’ Je kunt wel allerlei excuses bedenken om geweld te legitimeren, maar uiteindelijk heb je noch als individu noch als natie het recht om iemand te doden.

Je bent ook afgevallen voor de film.

Mortensen: Zo’n vijftien kilo. Gewoon door minder te eten en meer te sporten. Maar het fysieke aspect was niet het lastigste. Het was vooral emotioneel zwaar omdat de film over diep menselijke thema’s gaat. Het is een Griekse tragedie verpakt als een apocalyptische avonturenthriller.

Slotvraag: Mocht de ‘The Lord of the Rings’-prequel ‘The Hobbit’ er ooit komen, wil je dan je rol van ridder Aragorn hernemen?

Mortensen: Als ze mij nodig hebben: waarom niet? Aragorn komt niet voor in The Hobbit, maar je weet nooit dat men een extra plot verzint om de films aan elkaar te linken. In dat geval zou ik het liever zelf doen dan dat men een andere acteur inhuurt. Het betekent wel dat ik dan de jongere Aragorn zal moeten spelen. Niet dat ik aan het aftakelen ben, maar lang moeten ze toch niet meer wachten. (Lacht)