Donderdag 3/5, 00.45 – ARTE. Philippe Grandrieux, FR 2008.
‘Truffaut heeft vele kinderen, Godard heeft er weinig’, zo zei ooit de Franse regisseur en videokunstenaar Philippe Grandrieux. De radicale cineast is beslist iemand uit de Godardschool, net om zijn compromisloze en vernieuwende formele aanpak, die ergens ook bij de cinema van originele auteurs als Béla Tarr, Aleksander Sokoerov en Canneswinnaar Apichatpong Weerasethakul aansluit. Ook Un lac is een semi-experimentele film, waarin Grandrieux zijn camera gebruikt als een ruw penseel.
Grandrieux richt zijn blik op een familie die helemaal afgezonderd leeft, aan een meer in een door sneeuw en mist omgeven berglandschap. De rust en de harmonie binnen dit zwijgzame gezin van houthakkers worden verstoord door de komst van een mysterieuze jongeman, eveneens een houthakker. Vooral de oudste broer Alexi ziet de vreemdeling als een bedreiging. De aan epilepsie lijdende Alexi onderhoudt een incestueuze relatie met zijn zus, die als enige van zijn ziekte afweet. Zijn liefde wordt echter op de proef gesteld wanneer die vreemdeling ook interesse in haar vertoont.
Het zo goed als dialoogloze en sober romaneske verhaal is even minimaal als een haiku. Grandrieux is niet geïnteresseerd in het narratieve aspect of een klassieke vertelstijl: hij gaat voor een tactiele cinema. Dat doet hij door met de door hemzelf gehanteerde camera soms zo scrupuleus dicht op de huid van de acteurs te zitten dat je een bijna lyrisch abstracte studie van een lichaam in beweging krijgt. Die uiterst mobiele en vaak onscherpe extreme close-ups worden afgewisseld met statische shots van de imposante bossen, het leven in de donkere hut en de landschappen bij valavond.
Dat Grandrieux, met ontregelende en formeel radicale films als Sombre en La vie nouvelle op zijn palmares, vooral een plastisch cineast is, mag blijken uit het virtuoze spel met licht en gradaties van blauw, inktzwart en wit, ook al zijn de beelden vaak in duisternis gehuld. Het overweldigende sounddesign – waarin gefluister, ademhalingen en versterkte natuurgeluiden elkaar afwisselen – versterken nog de obscure sfeer. Het hypnotiserende Un lac evolueert zo tot een transcendent tableau over seksualiteit, verlangen en de mystieke kracht van de natuur. Hoe uitgesproken weerbarstig de cinema van Grandrieux ook is, hij getuigt wel van een nieuwe manier om met beelden het zintuiglijke en het fysieke tastbaar te maken.
(L.J.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
