DEZE BLAFFENDE HOND BIJT. TOM WAITS IMPONEERT OOK ZONDER ZIJN ANDERS ZO ONAFSCHEIDELIJKE BARPIANO.

REAL GONE

(Anti)

In concert: 13/11 Bourla, Antwerpen.

Tom Waits ****

Moderne mythologie. Bijna dag op dag 19 jaar na zijn overrompelende concert in het PSK in Brussel – toen net voor het verschijnen van het grensverleggende chef d’oeuvre Rain Dogs – speelt hij straks in een onmiddellijk uitverkochte Bourla. De pluchen zetels staan in schril contrast met het zwerfvuil van Tom Waits, want lang voorbij zijn de dagen van de hoogromantiek, met een schijnbaar bezopen Waits aan de piano die, al dan niet vergezeld van zwierige strijkers, de ene ballade na de andere uit zijn mouw schudde. Sinds Swordfishtrombones en Rain Dogs verlaat hij zich op een ingenieus kringloopsysteem van recyclagekunst, waarin hij zijn romantische ziel blootlegt op de ritmiek van een verroest aambeeld. Tom Waits, de man die lange tijd vergroeid leek met zijn barpiano, heeft dat instrument nu volledig verbannen van Real Gone. ‘Hij stond wel panklaar in de studio,’ zegt hij, ‘maar ik heb hem niet gebruikt, omdat ik een andere benadering voor mijn liedjes wilde. Ik heb alles a cappella geschreven en de woorden moesten de contouren van de liedjes bepalen.’

Waits spuwt zijn vermolmde woorden uit, blaft en balkt ze, en laat ze kletteren op zijn vierdewereldse ijzerwinkel. Circus Bulderdrang. Letterlijk. Vaak donker en hermetisch, maar wie er de eerste laag afschraapt, ontdekt altijd weer die onderliggende melancholie en tederheid. Nieuw is het niet meer, wel doorgedreven. Waardoor Real Gone meer imponeert dan de recentste voorgangers. Hoogtepunten zijn de ruim tien minuten durende geoxideerde ‘steppin’ blues’ Sins Of My Father, het ontluikend mooie Trampled Rose en het weerbarstige Don’t Go Into That Barn. En zoals hij de A-kant van Rain Dogs (jawel, wij hebben nog de LP-versie in onze platenkast steken!) adembenemend afsloot met Time, zo rondt hij Real Gone gelijkaardig af met het naar de keel grijpende, sobere, tegendraads folky Day After Tomorrow, opvallend genoeg zijn eerste openlijk politieke song. ‘Mijn zoon en al zijn vrienden zijn leeftijdsrijp voor het leger’, zegt hij, ‘en oorlog komt alsmaar dichterbij. Dat is beangstigend.’

Tom Waits is al lang geen zanger van liedjes meer. Hij brengt songs van vlees en bloed, die uit zijn ribben tot leven zijn gekomen. En net zomin als het leven ongeschonden fraai is, zijn die liedjes dat. Zo ondoordringbaar als de man zelf is, zo ondoorgrondelijk is zijn werk. Eddy Hendrix

Eddy Hendrix