Nu Roel Van Bambost (67) definitief zijn laatste filmkaarsjes bij de openbare omroep uitgeblazen heeft, blijft de echte filmliefhebber voortaan in de kou staan bij de VRT. Toegegeven, de wekelijkse filmrubriek van Van Bambost werd al niet op een publieksvriendelijk uur uitgezonden. Maar de beslissing van de VRT om zijn bijdrage aan het woensdagse middagjournaal niet te vervangen, is het zoveelste signaal dat de omroep niets geeft om kwalitatieve, ernstige en kritische berichtgeving over film.

Natuurlijk is de wereld van nu met dvd, internet, themazenders en pay per view niet meer te vergelijken met die van de jaren 60, toen filmcriticus Jo Röpcke als presentator wekelijks – en dat gedurende meer dan dertig jaar – het Vlaamse publiek in zijn typische zacht-ironische stijl over de nieuwe bioscoopreleases informeerde. Het was de tijd ook dat er op de toenmalige BRT een retrospectieve van meesterestheet Josef von Sternberg uitgezonden werd (met inclusief een door het huis geproduceerde documentaire). Dat een cineast als André Delvaux een reeks draaide over de Poolse cinema. En dat Eric De Kuyper met een programma als De andere film de experimentele film in de etalage mocht zetten.

Maar genoeg nostalgie. Punt is dat de filminformatie en het filmaanbod – en de terugblik hierboven bewijst dat ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn – de laatste jaren zowel kwalitatief als kwantitatief schraal geworden is. Nochtans horen culturele duiding en berichtgeving tot de basisopdracht van de openbare omroep. Men hoeft daarvoor niet in elitaire cinefilie te vervallen, maar het filmnieuws in De rode loper kun je moeilijk als degelijke informatie over de filmcultuur beschouwen. Elk weekend trekken de bioscopen in ons land meer volk dan de voetbalstadions. Maar terwijl de VRT veel geld investeert in voetbalverslaggeving, blijft de openbare omroep de tv-kijker en filmliefhebber een kwalitatief filmprogramma of -rubriek ontzeggen.

Er wordt in de Vlaamse multiplexen en arthousebioscopen beslist niet alleen naar domme Hollywoodfilms gekeken, alleen stelt men vast dat de smaak van het bioscooppubliek alsmaar conservatiever wordt. Nieuwsgierigheid kan echter aangewakkerd worden door bijvoorbeeld filmcultuur serieus te nemen en door correcte informatie te geven in een filmmagazine of het tv-journaal, zonder dat je daarbij in infotainment of showbizz vervalt. Dat hoeft niet eens veel geld te kosten. Een van de redenen waarom Van Bambost al vroeger wou afhaken, was dat hij het beu was om de Atlantische Oceaan over te vliegen voor interviews van vijf minuten met een Hollywoodster. Tegenwoordig kan je echter bijna elke week in Brussel, Parijs, Londen, Amsterdam of op een Europees filmfestival een interview van 40 minuten afnemen met een interessante regisseur, op kosten van de filmdistributeur. De kans dat je daar een VRT-journalist tegen het lijf loopt, is echter klein. Wat wil je: als de schatkamer van het filmverleden genegeerd wordt, dan heb je ook geen oog voor de filmtoekomst.

Luc Joris

Elk weekend trekken de bioscopen in ons land meer volk dan de voetbalstadions.