Waar gemeenteraadsverkiezingen al niet goed voor zijn. Niet alleen sloven burgervaders aller gemeenten zich uit om de laatste hand te leggen aan het nieuwste model rotonde in de achtertuin van hun schoonzus of planten ze eigenhandig vlijtige liesjes voor het bejaardentehuis, ook op de VRT heeft deze hoogdag van de democratie zo zijn gevolgen. We krijgen er godbetert een soortement boekenprogramma door op ons dak. Want nu politici een tijdelijk spreekverbod krijgen, is er geen lol meer aan om een Laatste Show te maken, laat staan een Slimste Mens of Een Leven Zoals het Is: Herman De Croo en co. Dus bedacht de gulle hofleverancier van de openbare omroep Alles Uit de Kast, waarbij de kast verwijst naar de boekenkast en het feit dat het woord boek niet in de titel voorkomt, meteen duidelijk maakt dat dit programma dan wel voor de boekenkast verwijlt, maar zeker geen herinneringen wil oproepen aan de tijd waarin mensen over boeken kwamen praten op televisie.

‘Nee, nee’, haastte de eeuwige jongeling Sven Speybrouck zich in talrijke media in te dekken. ‘Ik ben geen kenner en het gaat vooral niet alleen over boeken.’ Dat bleek: Alles Uit de Kast doet er alles aan om het juist zo weinig mogelijk over boeken te hebben. Zoals alle items tot om en bij de zestig seconden beperken – de gemiddelde tijdsspanne waarin een man even niet aan seks denkt en misschien openstaat voor iets als een boek? De centrale gast krijgt zestig seconden om zijn favoriete boek weg te schenken en om dan nog eens een selectie te maken uit de bijzondere boeken van het publiek; een schrijver mag in zestig seconden uitleggen hoe hij dat nu doet, zo veel letters op papier kwakken en er nog – tenminste voor hem – een logische volgorde in steken ook (want wij zijn nu eenmaal leken, en zo’n boek lezen, da’s toch niet makkelijk hoor).

Een andere gast mag in evenveel tijd zijn favorieten op tafel smijten, waarbij Speybrouck overtuigend doet alsof hij nooit eerder van Anna Kareni- na (een hysterisch wijf, nee?) of Madame Bovary (nog een hysterisch wijf!) heeft gehoord. De kijkers niet wegjagen, weet je wel, en niemand is een minder mens omdat hij toevallig de grootste klassiekers uit de wereldliteratuur niet kent. Vreemd genoeg wordt die voorkennis dan weer wel verwacht als we verplicht worden naar het hijgerige gezwets te luisteren van de man met het vettige haar die in exact zestig seconden Proust of Cervantes samenvat. Het moet snel gaan in Alles Uit de Kast, en ook wij thuis moeten wat meer tempo leren houden als we lezen, dus krijgen we een uiteenzetting over snellezen, met bijbehorende demonstratie.

Mijn liefde voor boeken is groot en naar verluidt horen we blij te zijn dat het over boeken mag gaan op tv, ook al is het van ver en moet er weer een spelletje en een prijzenpot bij. Waarom haak ik dan na twee keer af? Omdat Alles uit de Kast niet durft zijn wat het is: een programma over de liefde voor het boek. Telkens als iemand het waagt iets te lang uit te weiden over een hem dierbaar boek, snoert Speybrouck hem met een lullig grapje de mond. Stel je voor dat er diepgang in sluipt. Nee, we hebben liever dat Bart De Pauw puberdwaasheden citeert uit zijn dagboek dan dat Jan De Smet een zinnetje (‘Allez vooruit, het is goed, eentje’) voorleest uit De Helaasheid der Dingen van Dimitri Verhulst. Te veel over boeken praten is niet goed voor een boekenprogramma.

Door Tine Hens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content