‘Spraakmakers’ trekt zondag een vat vol anekdotes open: het ging op visite bij Walter Cronkite, de man voor wie het woord ‘anchorman’ werd uitgevonden.

Spraakmakers met Walter Cronkite,zondag 23/11 û 21.45 Canvas

Alweer een fraai staaltje ‘perfect timing’ van de redactie van Spraakmakers: Walter Cronkite, de beroemdste anchorman ter wereld, is de man die veertig jaar geleden de dood van president Kennedy live kond maakte. ‘Cronkite zat in de CBS-studio toen een telex binnenrolde waarop het nieuws van de aanslag op de president werd bekendgemaakt’, vertelt Knack-journalist De Ceulaer, die bij Cron- kite op visite ging. ‘Hij wou meteen op antenne gaan, maar dat ging toen niet: de camera’s moesten destijds drie uur warm lopen voor ze operationeel waren. Toen de nieuwsuitzending volop bezig was, werd er hem een andere telex in de handen geschoven. Cronkite nam zijn tijd om het bericht zelf eerst te lezen, wendde dan zijn gezicht koel naar de camera en zei: ‘ The president died at 1. 00 P.M. Central Standard Time, two o’clock Eastern Standard Time.‘ Hij pauseerde even, keek naar de studioklok en vevolgde: ‘Zo’n 38 minuten geleden.’ De enige emotie gaf hij prijs toen hij zijn bril afzette en even slikte. Waarna hij zich meteen herpakte met de droge mededeling dat vice-president Johnson wellicht de volgende president van de Verenigde Staten zou worden.’

Walter Cronkite was van begin jaren ’60 tot begin jaren ’80 de vaste anchorman van het CBS-journaal. ‘Het woord bestond toen nog niet, het werd voor hem uitgevonden’, zegt De Ceulaer. ‘In Zweden spreken ze trouwens van cronkiters. Die man ís eigenlijk het gezicht van de tweede helft van de twintigste eeuw.’

Cronkite is een vat vol anekdotes. Die vormen de rode draad van het gesprek, waarin het vooral over de impact van het medium televisie op de politiek gaat. Cronkite heeft het bijvoorbeeld over het legendarische debat tussen de presidentskandidaten Nixon en Kennedy, waarvan hij de moderator was. ‘Achteraf werd gezegd dat Nixon daar de presidentsverkiezingen heeft verloren omdat hij tijdens het gesprek ostentatief begon te zweten. De Nixon-clan verweet CBS met- een dat hij opzettelijk slecht geschminkt was vooraleer hij op antenne ging, maar Cronkite weerlegt dat. Nixon had die dag zijn eigen schoonheidsspecialiste bij.’

Cronkite relativeert ook zijn impact op de beslissing van president Johnson om de Amerikaanse troepen uit Vietnam terug te trekken. ‘Naar verluidt zou Johnson na een live-editoriaal van Cronkite vanuit Vietnam gezegd hebben: ‘ If I’ve lost Cronkite, I’ve lost middle America.‘

Ook het huidige buitenlandse beleid van Amerika komt aan bod. ‘Zoals zoveel Amerikanen begrijpt Cronkite niet waarom Bush die oorlog per se wou voeren’, zegt De Ceulaer. ‘Als hij herverkozen wil worden, zal hij volgens hem eerst die onduidelijkheid moeten opheffen.’