SANDALENFILMS AVE HOLLYWOOD

IV

Robuuste Romeinen, Griekse goden en ander antiek volk… ook in de 21e eeuw vallen ze geregeld in falanxformatie de bioscoop binnen, met The Eagle als recentste wapenfeit. Tien memorabele sandalenfilms uit het nieuwe millennium.

I : GLADIATOR RIDLEY SCOTT, 2000

De sandalenfilm die het tot Hollywoodantiek gedegradeerde genre in 2000 als een feniks uit zijn as deed herrijzen is dit pseudohistorische machospektakel van designfilmer Ridley Scott. Ruigpoot Russell Crowe mag zijn stoerste bast opzetten als de zwijgzame Romeinse generaal Maximus, die zint op wraak nadat zijn familie werd vermoord en hij door de machtsgeile keizer Commodus (Joaquin Phoenix) in de arena werd gegooid als gladiator. Een met vijf Oscars bekroond spektakelepos met viriele veldslagen, een uit bits en bytes opgetrokken Forum Romanum en knipogen naar genre-iconen als Ben-Hur (1959), Spartacus (1960) en The Fall of the Roman Empire (1964).

II : TROY WOLFGANG PETERSEN, 2004

Aangevuurd door de triomf van Gladiator duikt de Teutoonse studiohuurling Wolfgang ‘Das Boot’ Petersen de Griekse mythologie in. In dit peperdure epos wordt de Trojaanse oorlog uit Homerus’ Illias samengebald tot een 160 minuten durend kitschspektakel. Hollywoodhunks Brad Pitt, Eric Bana en Orlando Bloom trekken alvast hun beeldigste jurkje en elegantste sandalen aan – en dat als respectievelijk de Griekse held Achilles, diens Trojaanse nemesis Hector én Hectors broer Paris, die het mythische vuurtje aansteekt door de Spartaanse koningsdochter Helena te schaken. Een kritische en commerciële tegenvaller vol digitale vloten, krijgers en andere pre-Helleense bombast.

III : KING ARTHUR ANTOINE FUQUA, 2004

Ook überproducer Jerry Bruckheimer heeft de togakoorts te pakken met deze zogezegd ‘archeologisch correcte’ versie van de koning Arthur-legende. Zo blijkt de Britse protokoning in de lezing van Bruckheimer en pantserregisseur Antoine ‘Training Day’ Fuqua niet langer een vroegmiddeleeuwse ridder met ronde tafel, maar wel de Romeinse cavalerieofficier Artorius Castus. Die mag aan het einde van de 5e eeuw met zijn kompanen Lancelot, Galahad en co de Muur van Hadrianus bewaken tegen invallen van Britse barbaren, al wordt zijn aandacht algauw afgeleid door de Keltische krijgerin Guinevere. Een stereotiepe, maar vermakelijke parade van vechtende mannen in maliënkolder, met Clive Owen in zijn eerste grote Hollywoodrol en Keira Knightley als de spichtige spietster Guivenere.

IV : ALEXANDER OLIVER STONE, 2004

‘Fortune favours the bold’, orakelt de promoslogan van dit pompeuze epos over de Macedonische veldheer Alexander de Grote (356-323 v.C.), al geldt dat kennelijk niet voor bazookafilmer Oliver Stone. Die zag zijn droomproject in het sandalentopjaar 2004 zowel kritisch als commercieel vernietigd worden, een gegeven waarmee Alexander zelf als visionaire veroveraar nooit geconfronteerd werd. Een overambitieuze geschiedenistrip over de man die in zijn 32-jarige leven zowat de hele indertijd bekende wereld veroverde – inclusief een geblondeerde Colin Farrell als Alexander, Angelina Jolie als hellenistische M.I.L.F., Jared Leto als kuise toy boy, plus wat politieke knipogen en complottheorieën als typische Stonedada’s.

V : THE PASSION OF THE CHRIST MEL GIBSON, 2004

Ook het subgenre van de religieuze sandalenfilm – herinner u de talloze Jezusbidprenten van weleer zoals The Greatest Story Ever Told (1965) – kent in 2004 een verrijzenis die zelfs Lazarus met verstomming zou slaan. Voor deze – euhm – ‘historisch accurate’ reconstructie van Jezus’ laatste twaalf uren op aarde bezigt hardcorekatholiek Mel Gibson zijn beste Aramees, Latijn en Hebreeuws , terwijl Jezus van dienst Jim Caviezel op weg naar Golgotha meer zweepslagen krijgt dan een suïcidale sm-slaaf. Religieuze folterporno die door het Vaticaan als een zegening, door Joden als antisemitisme en door het publiek als een blockbuster wordt onthaald.

VI : ROME MICHAEL APTED, 2005-2007

De antieke oudheid maakt ook op het kleine scherm opnieuw een glorieuze intrede met deze prestigeserie naar een idee van machochroniqueur John ‘Conan’ Milius in een coproductie van HBO, BBC en RAI. De serie wordt opgenomen in de Romeinse Cinecittà Studio’s, strekt zich uit over 22 episodes en speelt zich af in de 1e eeuw voor Christus, wanneer het Romeinse koninkrijk een republiek wordt en Julius Caesar (Ciarán Hinds) Gallië verovert en na de burgeroorlog de macht grijpt. Ondanks de goede kijkcijfers wordt de serie om budgettaire redenen na twee seizoenen afgevoerd en sindsdien is het wachten op de aangekondigde film.

VII : 300 ZACK SNYDER, 2006

Na het floppen van Troy en Alexander blijven de antieke helden even buiten de multiplexen, al maken ze een onverwacht sterke comeback met dit anabole actie-epos naar de cultstrip van Frank Miller. Daarin wordt de beroemde slag bij Thermopylae uit 480 v.C. door regisseur Zack Snyder met een batterij bluescreens en computers nog eens dunnetjes overgedaan. In de rechterhoek: driehonderd dappere Spartanen die onder leiding van koning Leonidas vechten voor vrouw en vaderland. In de linkerhoek: tienduizenden demonische Perzen onder leiding van sjah Xerxes I. Een visueel verpletterend en digitaal opgefokt machospektakel, geparfumeerd met spierbalsem, ongewilde homo-erotiek en fascistoïde fantasieën.

VIII : THE LAST LEGION DOUG LEFLER, 2007

Na de monstrueuze bijbelepen Barabbas (1961) en The Bible: In the Beginning (1966) waagt mogul Dino De Laurentiis zich nog eens aan een sandalenfilm, maar dan zonder Jezus en met een bescheiden B-budget. Helaas is het resultaat – een pseudohistorisch brouwsel over de val van het West-Romeinse rijk in 467 en de genese van de Arthurlegende – kwalitatief niet veel beter. Tenzij u graag nieuwbakken Oscarwinnaar Co-co-co-colin Firth als veldheer Aurelius in Romeins rokje ziet of oudbakken Oscarwinnaar Ben Kingsley in de zwangerschapsjurken van Merlijn de magiër bewondert.

IX : AGORA ALEJANDRO AMENÁBAR, 2009

Nadat Alejandro Amenábar een pleidooi hield voor euthanasie in de tearjerker Mar adentro timmert hij in dit oerklassieke togaspektakel het religieuze fanatisme tegen het kruis. Daarvoor rakelt hij het trieste levensverhaal van Hypatia van Alexandrië op, de laat-Romeinse filosofe en wiskundige die zich verzette tegen de religieuze twisten tussen christenen, joden en god weet wat en dat in 414 met een vreselijke dood bekocht. Een geromantiseerde biopic die knipoogt naar de geopolitieke spanningen van vandaag, met Rachel Weisz als de martelares van de rede en de brandende bibliotheek van Alexandrië als orgelpunt.

X : CENTURION NEIL MARSHALL, 2010

Net als Kevin McDonalds The Eagle gaat ook deze Britse peplum over het legendarische Negende Spaanse Legioen, dat volgens sommigen in 117 n.C. spoorloos verdween in Brits Caledonië. Werden ze uitgeroeid door de Picten, een opstandige verzameling stammen uit het huidige Schotland? Of werden ze overgeplaatst en zwermden ze uit over andere Romeinse provincies? Genrefilmer Neil Marshall opteert resoluut voor optie één in deze stevige B-actiethriller met Michael Fassbender als de belaagde Romeinse officier Quintus Dias en ex-Bondbabe Olga Kurylenko als de op Latijns bloed beluste Pictenprinses.

DOOR DAVE MESTDACH

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content