GLANSRIJK GEBUISD. VIER JAAR NA HUN BRUISENDE DEBUUT zijn de sprankels uit de fles van het Noorse duo Röyksopp ontsnapt.

THE UNDERSTANDING

WALL OF SOUND/VIRGIN

Röyksopp **

In 2001 ontpopten Svein Berge en Torbjorn Brundtlandt zich tot de slimste jongens van de klas. Iedereen wilde dolgraag naast hen zitten, om te kunnen spieken bij de examens. De naïeve en breekbare melodietjes die zij via het Röyksopp debuut Melody A.M. in de wereld van de deep house introduceerden, charmeerden de hele wereld. Het stimuleerde menig danceproducer om óók van die twinkelende, piepende en golvende geluidjes te gebruiken.

De singles Eple en Poor Leno maakten het Noorse duo tot de flavour of the month. Röyksopp had werkelijk álles mee want ook het originele concept achter hun surrealistische low-budget clips waren een ware verademing op MTV en TMF. Zowel toonaangevende deejaymagazines als Jockey Slut en Wax als gevestigde journo’s uit de rockpers zwaaiden hen lof toe. Artist & Repertoire managers van platenfirma’s probeerden via Google te achterhalen wie toch die naar instantsoep ruikende groep was waar iedereen het plots over had. Gevolg: niet enkel voor een dance-artiest als Felix da Housecat, maar ook voor een mainstreamact als Coldplay werden remixbestellingen bij Berge en Brundtlandt geplaatst. En ook samenstellers van loungecompilaties en reclamejongens, op zoek naar hippe muziek voor tv-commercials, hingen constant aan de lijn. Uiteindelijk werden zo’n miljoen exemplaren van Melody A.M. verkocht en schopte Röyksopp het tot Noorwegens beste exportproduct sinds A-Ha.

Vier jaar verder, lijkt het er sterk op dat de uitstekende rapporten de twee modelleerlingen naar het hoofd zijn gestegen. In hun overmoed zijn Berge en Brundtlandt gaan geloven dat ze singer/songwriters zijn. En alsof dat nog niet ambitieus genoeg was, besloten ze hun pijlen op hun tweede cd The Understanding meteen op epische songs te richten. Was hun debuut fris en krokant, de opvolger is eerder beschimmeld. De speelse sfeertjes hebben plaats geruimd voor koude ernst. De hoogpolige synthtapijten worden uitgerold voor melige ambienttracks als Triumphant en het acht minuten lange Alpha Male, die weinig essentieels toevoegen aan wat Brian Eno en Jean-Michel Jarre lang geleden al deden. Dance ís recyclagekunst natuurlijk, maar wat Röyksopp hier onderneemt, is bij momenten een nauwelijks verhulde herkauwactie. De pientere geesten van weleer zijn nu zelf kopieerders geworden.

Dead To The World is Air waar de angel is uitgehaald, Follow My Ruin omarmt de discokitsch van Daft Punk en de stemmetjes en bliepjes van Only This Moment en Beautiful Day Without You hebben veel weg van afleggertjes van Pet Shop Boys. Het probleem ligt grotendeels bij de vocalen. Op Melody A.M. regeerden de fantasievolle instrumentals, en áls er eens een zanger werd aangetrokken, zoals Erlend Oye van Kings Of Convenience voor Poor Leno, dan bleek die perfect gecast. De Scandinavische tandem neemt nu geregeld zélf de honneurs achter de microfoon waar, maar hun fluwelen voordracht overtuigt zelden. Doodjammer, want het sonische decor waartegen het in Circuit Breaker en Someone Like Me geplaatst wordt, is best boeiend.

Na enkele beluisteringen en na alle laagjes wol te hebben weggedacht, ontdek je dat de liedjes toch méér om het lijf hebben dan je eerst vreesde. Maar dat neemt niet weg dat de uitschieters te schaars zijn: What Else Is There? (met Karin Dreijer van The Knife die voor de enige zanglijn met reliëf op de plaat tekent), het donkere en woordenloze Boys en clubtrack 49 Percent. Een véél te magere oogst voor een groep die in korte tijd een stevige reputatie wist op te bouwen. Een bank achteruit en een oorveeg van de juf, opdat de heren weer wakker zouden schieten.

Peter Van Dyck