Graham Robb,Standaard Uitgeverij, 562 blz., euro 29,95

‘Alweer een Rimbaud-biografie’, zal u zich misschien afvragen. ‘Er zijn inderdaad veel Rimbaud-biografieën,’ zal Graham Robb u geruststellen, ‘maar deze onthult een aantal nieuwe zaken. Het belangrijkste nieuws is dat ik Rimbaud volwassen laat worden. Ik toon dat hij na zijn dichterscarrière een succesvol wapenverkoper en slavenhandelaar werd in Afrika. Rimbaud was geen klassieke romantische poëet, hopeloos in praktische zaken. Integendeel. Je verwacht niet dat een artiest als hij zou weten hoe hij andere mensen moest uitbuiten, hoe wapens en slaven te verkopen enzovoort, en dat werpt, met terugwerkende kracht, een nieuw licht op Rimbaud als poëet. Hij was een manipulator, kon verduiveld goed zijn tegenstanders een hak zetten, en met die kennis bekijk je de invloed die hij op bepaalde mensen heeft gehad toch anders. Op Jim Morrison heeft hij bijvoorbeeld een zeer destructieve invloed gehad met zijn derangement of all the senses, terwijl hij zelf blijkbaar altijd zeer lucide is gebleven.’ En niet alleen een volwassen, listige Rimbaud is nieuw. ‘Anders dan andere biografieën wou ik zeer duidelijk tonen dat Rimbaud geen persoon uit de 20e eeuw is. Hij werd geboren in het midden van de 19e eeuw, in Frankrijk, dicht bij de Belgische grens, en als hij provoceerde, was hij geen verwaande Californische brat; zijn provocatie was een diepgaande verwerping van alles wat hem maakte tot wat hij was. In tegenstelling tot vandaag kon je toen niet kiezen tussen conventioneel of onconventioneel zijn. Die wetenschap maakt zijn provocatie veel schokkender.’ ‘Het opvallendste dat ik zelf heb bijgeleerd tijdens mijn onderzoek was de vaststelling hoe wreed hij kon zijn tegenover andere mensen. Een fragment uit zijn brieven vermeldt hoe hij de memoires van een pas gestorven man in het bijzijn van diens weduwe volledig in de vlammen liet opgaan. De weduwe werd hysterisch, en het kon hem geen moer schelen. Die wreedheid staat te lezen in zijn honende blik. Net een slang.’

Waarom is Robb een goeie Rimbaud-biograaf? ‘Ik heb tot tien jaar geleden 19e-eeuwse Franse literatuur onderwezen in Oxford. Maar om een goeie biografie te schrijven, moet je gewoon veel tijd kunnen uittrekken. Ik had geluk dat ik al zoveel gelezen had over Rimbaud – anders zou zo’n biografie nog veel langer duren dan de drie jaar die ik eraan heb gespendeerd. Met een biografie zeg je aan je lezer enkel dat je bereid was tijd uit te trekken. Je hebt geen mystieke, speciale, magische band met je subject, je hebt gewoon meer info verzameld om aan te bieden.’

(Hans Comijn)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content