JOOST VANDECASTEELE, auteur van onder meer Massa en Vel, stilt met een maandelijkse column zijn innerlijke nerd.
‘Voor mij is de actiefilm een hogere vorm van kunst’, aldus George Miller in het maandblad Empire. Miller is de regisseur van de animatiefilm Happy Feet, over schattige dansende pinguïns, en – belangrijker voor deze bijdrage – bedenker en maker van Mad Max 1 tot en met 3. Het laatste deel van die trilogie dateert van 1985. Nu, dertig jaar later, zal deze postapocalyptische derby race to the death onze bioscoop- en computerschermen weer inpalmen, met een film (Mad Max: Fury Road) en een game (Mad Max).
Over het spel is weinig geweten. Maar de film (voorlopig gepland voor midden mei) heeft zijn aankondiging alvast niet gemist, dankzij een trailer die zo opwindend is dat ik even twijfelde of er toch een god bestaat, want voor de eerste keer zijn mijn gebeden verhoord. En als de film even straf is als de trailer ben ik ook wel bereid om iemand te vermoorden om dat machteloze opperwezen te verdedigen. Of eerder iemand te poken met een ongewassen vinger, wat ook dodelijk kan zijn – bacteriën en zo. Om dat te begrijpen moeten we dertig jaar terug in de tijd, toen ik vijf was, en dan weer tien jaar verder in de tijd, toen ik oud genoeg was om al die films te mogen zien.
In ieders bestaan is er wel een boek, strip of film die net op het juiste moment kwam en een heel mensenleven beïnvloedde. Bij mij was dat één bepaalde scène in de derde Mad Max, getiteld Mad Max beyond Thunderdome, wat eerder klinkt als een technofuifje in Wevelgem (toch voor een lezer die begin jaren 90 levend en bij bewustzijn was en naar Bonzai-feestjes ging).
In Beyond Thunderdome wordt hoofdpersonage Max Rockatansky, gespeeld door Mel Gibson in zijn pre-antisemitische periode, de woestijn in gestuurd door Tina Turner (die toen al 88 jaar was, denk ik). Uitgeput en uitgedroogd wordt meneer Max gevonden en gered door een groepje verwilderde kinderen. En dan volgt die ene scène waarin een puber de ontstaansgeschiedenis van die minderjarige stam vertelt door een rechthoek gemaakt van takjes en pluimen aan een stok. Die dient als een televisiescherm om tekeningen over de ‘pox-eclipse’ en een vliegtuig aangevallen door een vijand genaamd ‘Turbulence’ te kadreren. Als de traagste tekenfilm ooit. (De rest van de film is overigens niet meer dan oké, zeker in vergelijking met de eerste twee delen.)
Voor de meeste toeschouwers is dat waarschijnlijk niet meer dan leuk gevonden – of zelfs saai en raar – voor mij was het toen mind-blowing. Het idee om een genesisverhaal te baseren op stukjes informatie en vage herinneringen – zo wordt een fotootje van Sydney in Beyond Thunderdome geïnterpreteerd als het beloofde land, ‘Tomorrow-morrow Land’ – inspireert mijn schrijven nog steeds. Ik probeer ook onze huidige realiteit te zien als een resultaat van geschiedvervalsing. Eenzelfde idee hanteerde de briljante Britse auteur Will Self in The Book of Dave (2006), waar een toekomstige primitieve gemeenschap gebaseerd is op een gevonden dagboek van een bittere, gescheiden taxichauffeur uit onze tijd.
Nu is het eindelijk tijd voor deel 4, Fury Road, opnieuw met Miller als regisseur. (Een vijfde deel, Furiosa, is gepland, maar naar alle waarschijnlijkheid valt de verschijningsdatum daarvan samen met mijn sterfdatum.) Niet dat Miller pas recent het idee van een vervolg koesterde. Al rond het jaar 2000 was daar sprake van en leek alles ook al in kannen en kruiken. Maar naast ons kortstondig gevoel van onkwetsbaarheid maakten terroristen op 9/11 ook die cinefiele droom kapot. Het budget slonk tot ontoereikend, Mel Gibson haakte af en de Australische locatie was wegens regen en planten te lieflijk geworden.
Tien jaar later verhuisde alles naar de woestijn van Namibië, werden Tom Hardy en Charlize Theron geboekt en bijna alle dialogen geschrapt en vervangen door non-stopactie. En toen voltrok zich iets heel onhollywoodiaans. Filmstudio Warner Brothers zag een vroege versie van de film en besliste nog meer geld te geven om scènes te draaien die voorheen als te duur werden bestempeld. Hallelujah, motherfucker, dat is pas een mirakel, meneer de paus.
De invloed en de beeldtaal van de eerste films hebben ondertussen zo veel andere films, series en games besmet dat we nu meer weten van wat er ons te wachten staat na het einde der tijden dan wat er nu aan het gebeuren is in Noord-Korea. En wat al die postapocalyptische vertelsels gemeen hebben, is de absolute overtuiging dat de moderne samenleving zal vervallen tot een anarchistisch wasteland waar de wet van de sterkste geldt en niemand ooit veilig is. Een beetje zoals hoe de helft van Vlaanderen zich Molenbeek inbeeldt. Maar hoe hard die rampenfilms op globale schaal ons ook willen doen geloven dat alles hopeloos is, toch kunnen ze het niet laten om hoopvol te eindigen en een nieuw begin te suggereren. Ook al duurt het soms dertig jaar om daar te raken.
MAD MAX: FURY ROAD HEEFT ZIJN AANKONDIGING ALVAST NIET GEMIST, DANKZIJ EEN TRAILER DIE ZO OPWINDEND IS DAT IK EVEN TWIJFELDE OF ER TOCH EEN GOD BESTAAT.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
