Goedele Liekens trekt voor de tweede keer de wereld rond, op zoek naar ‘Sterke Vrouwen’ (elke donderdag vanaf 30/3 – 22.15, VTM). Dit vervolg van de docureeks belooft nog schrijnender portretten, én lonkend gevaar.

1 Waarheen voert de eerste aflevering van ‘Sterke Vrouwen’ je?

Ik ging in Bangladesh op zoek naar slachtoffers van zwavelzuurverminking. Onvoorstelbaar wat voor afschuwelijke dingen we daar zagen: ik volgde Fasila, een vrouw die op haar 15e zwavelzuur in haar gezicht kreeg – toen ze sliep. Die straf had haar buurjongen bedacht omdat ze hem had afgewezen. Haar gezicht is verbrand, en ze werd blind. Jaarlijks worden 400 vrouwen slachtoffer van dergelijk macho-geweld. Maar Fasila gloeit echt van strijdlust: ze wil zich niet isoleren als een slachtoffer van die mannen.

2 Wanneer stelde jij je voor het eerst strijdvaardig op?

Ik werd als kind al furieus bij het zien van onrecht. Op de lagere school heb ik als 10-jarig kind een sit-in georganiseerd omdat de turnlerares gemeen deed tegen een dik meisje. Die kon geen koprol maken, maar werd daar elke week toe gedwongen. Ik heb toen iedereen opgeroepen om op de speelplaats te gaan zitten. Op de grond schreef ik met krijt: ‘Weg met de turnlerares!’ Dat moet mijn eerste verzet geweest zijn. (lacht)

3 In ‘Sterke Vrouwen’ zijn mannen wel vaker de smeerlappen. Denk je anders over hen sinds je dit programma maakte?

Ik ben nooit méér tevreden geweest met onze westerse mannen (lacht). Voor Sterke Vrouwen trekken we naar culturen waar je als vrouw meestal niets voorstelt. Zwakke mannen voelen zich daar bedreigd omdat vrouwen het de laatste vijf jaar steeds meer voor het zeggen krijgen. Ik krijg het wel steeds meer op de heupen van zo’n zielig machogedrag.

4 Welke beelden in de nieuwe serie maakten je het kwaadst?

Ik heb afgeleerd om boos te worden. Machteloos voel ik me des te vaker: ik ben er ook de persoon niet naar om die vrouwen een ander leven te willlen geven, of spontaan een kindje te adopteren. Daar help je niet fundamenteel mee. Onze Sterke Vrouwen helpen we financieel, maar ik zou er niet aan denken hen uit hun cultuur weg te sleuren.

5 Wat vind je van ‘De Moeder Van Mijn Dochter’?

Ik heb er nog geen enkele aflevering van gezien, omdat ik dan steeds met Recht Van Antwoord bezig ben. Het programma klinkt wel goed, en ik kende de boeken van Annemie Struyf natuurlijk wel.

6 Wat is de gevaarlijkste situatie waarin je al verzeild bent?

Ik heb me vaak onveilig gevoeld, maar ook dat went. Ik herinner me wel dat we bijzonder vijandig werden aangekeken op de markt in Bangladesh. En toen we met een bootje illegaal de grens overstaken van Thailand naar Birma, was ik ook niet op mijn gemak. De VN gaf me vooraf wel een waslijst richtlijnen, kledingvoorschriften en adviezen. Soms waren die veiligheidsmaatregelen echt overdreven. Zij waren duidelijk iets voorzichtiger dan ik (lacht).

7 Waarom wilde je per se een tweede reeks maken?

Ik word diep geraakt door onrecht. Onrecht dat al ontstaat van bij de geboorte: de vrouwen die wij volgden, leven in uitzichtloze omstandigheden. Hun strijdvaardigheid is dan echt opmerkelijk. Zoiets moést gewoon getoond worden.

8 Wat is de aangrijpendste documentaire die je ooit hebt gezien?

Ik heb onlangs een heel mooie docufilm gezien over meisjes die uitgehuwelijkt werden. Die kwamen van Marokko en gingen naar de VS. Ze keken uit naar de American dream, maar toen ze er enkele maanden woonden, verveelden ze zich stierlijk binnen de vier muren van hun appartementje. Het straat- en familieleven ontbraken in de States.

9 Is het waar dat je onlangs ook een documentaire hebt gemaakt met Eurosong-winnares Ruslana?

Nee, we hebben alleen research gedaan in haar geboorteland Oekraïne, voor een documentaire over de vrouwenhandel. Maar we vonden nog geen ontsnapte prostituees die voor de camera wilden getuigen. Dat is overigens het moeilijkste aan Sterke Vrouwen: vind maar eens mensen die moedig genoeg zijn om hun verhaal te doen voor de camera.

10 Wie is volgens jou een Sterke Vrouw in Vlaanderen?

Kristien Hemmerechts is een heel sterke vrouw. Ze heeft een duidelijke mening en durft tegen de stroom in te gaan, maar is daarom nog geen kreng dat andere vrouwen aanvalt. Een Sterke Vrouw wordt wel eens verward met een kenau of een ijzeren wijf. Eigenlijk is zo’n Sterke Vrouw vooral een vrouwelijke Hugo Camps (lacht). l

DOOR GUNTER VAN ASSCHE