LIEVEN VANDENHAUTE maakt deze week zijn debuut in spraakmakers (zo 11/9, 22.00 Canvas), met een interview met hitler-biograaf Ian Kershaw. Hij presenteert ook opnieuw ‘Republica’ (elke do, Canvas).

1 Waarom is iemand zo geïntrigeerd door gruwel dat hij zijn leven eraan wijdt? Bleek er een hoek af bij Ian Kershaw?

Dat was net zo frappant: Kershaw is amper geïnteresseerd in Hitler zelf, en daardoor ontmaskerde hij de Führer als ‘The Great Man’. Andere schrijvers vertrokken vanuit het standpunt dat Hitler een duistere kracht had waarmee hij een hele natie hypnotiseerde. Hitlers opgang heeft volgens Kershaw echter meer met toeval te maken.

2 Kon je zelf heimelijk sympathie opbrengen voor Hitler als de labiele underdog die hij in ‘Der Untergang’ is?

Hij was dan wel een seksueel geremde eenzaat die vreselijk met zichzelf kampte, maar zo waren er toch méér? Wat mij eerder fascineert, is hoe Duitsland zo vatbaar bleek voor Hitlers ideeën: dat land is toch een nest van gedegenheid? En toch zit er blijkbaar iets in hun genen dat hen kan doen laten marcheren op zo’n rechts pad.

3 Je presenteert opnieuw ‘Republica’. In Vlaanderen werd je afgerekend op zwakke kijkcijfers; in ‘Vrij Nederland’ noemden ze het programma een verademing.

Ik weet niet hoe ik dat moet verklaren. Ik heb de indruk dat heel wat ideeën die hier werden geventileerd van mensen kwamen die het programma niet eens bekeken hadden.

4 Er bleek toch een te grote cultuurkloof tussen tv en radio.

Op StuBru had Republica een groter rock-‘n-rollgehalte, en dat werkte niet op televisie. Zo’n je-m’en-foutistische houding nemen luisteraars nu eenmaal gemakkelijker aan dan kijkers. Republica is het enige cultuurprogramma op de Vlaamse televisie, en de verantwoordelijkheid is dus groter.

5 De Duitse mediaonderzoeker Jochen Hörisch stelt dat media en cultuur bij elkaar passen als ‘een vis en een fiets’.

(ironisch) Zo’n uitspraak klinkt prachtig. Schaf Klara dan maar af. De openbare omroep moét toch meer zijn dan een commercieel mediabedrijf, niet? Cultuur is kennelijk iets elitairs. Erg vind ik dat niet. Een opleiding aan een topuniversiteit is dat ook, maar die moet ook voor iedereen toegankelijk zijn.

6 Je vermomt je als een zorgeloos blondje in cultuurland, wordt wel eens gezegd. Waarom wil iemand zich eigenlijk dommer voorstellen dan hij is?

Dat vergt jarenlange training (lachje). Ach, het heeft toch geen enkel belang wat IK weet? Als interviewer neem ik wel eens de ik-begrijp-er-niets-van-houding aan, omdat het een effectieve techniek is. Maar ik wil mezelf helemaal niet opwerpen als een dom blondje, dat daar bovendien nog eens trots op is.

7 ‘Republica’ was op de radio vaak hilarisch, ondere andere omdat je opvallend vaak fallussymbolen leek op te merken.

(verbaasd) Hier lijken toch vooral je eigen obsessies je parten te spelen, hoor. In een schilderij van Fernand Khnopff maakte ik daar inderdaad ook een opmerking over, maar dat was gewoon zo: die schilder is toch één en al geremde seks! Ik ben nochtans helemaal niet zo fallisch aangelegd. In kunst schuilt gewoon veel erotiek.

8 Je wordt in ‘Het Hijgend Hert’ van Gerard Reve opgevoerd als ‘de Jongen met de Schrammen op zijn Schouders’. Hoezo?

Ik kan daar echt niets over zeggen. Dat is iets tussen Gerard en mij. Het zou lijken alsof ik mezelf interessant wil maken… Er zit trouwens weinig verhaal aan.

9 Je schrikt soms als je jezelf op televisie ziet ‘met een kwaaie kop’. Zie je dan een personage?

Ik kan het niet helpen dat ik soms zo’n agressiviteit uitstraal. Ach, misschien moet ik in het vervolg maar wegblijven van het scherm, als tv exclusief voorbestemd blijkt voor Zuid-Italiaanse lachende gezichtjes (lacht).

10 Daar lijk je me nochtans te zelfbewust voor.

(aarzelt) Ik hou eigenlijk niet zo van op tv komen: ik wil gewoon dingen máken. Dat klinkt gezwollen, maar ik doe het om de radio-en tv-momenten waarop ik boven mezelf uitstijg. Maar jammer genoeg zijn er evenveel dagen dat ik het liefst van al zou wegkruipen. Ik denk dat ik eigenlijk een klein bang ventje ben. l

GUNTER VAN ASSCHE

‘ik ben eigenlijk een klein bang ventje.’