Paul Baeten
Paul Baeten Columnist bij Knack Focus

P.B. GRONDA, auteur van onder meer Straus Park en Wanderland, duikt elke week in de populaire cultuur.

Je zou over heel de filosofie kunnen beweren dat het uiteindelijk gaat over een zoektocht naar het juiste perspectief. En omdat het filosofie is natuurlijk ook de vraag of dat wel bestaat, een juist perspectief. Spoiler alert: het wetenschappelijke antwoord is: ‘Nee, natuurlijk niet, zot.’

Het is op zich immers relatief gemakkelijk om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden. De nakende dood is een belangrijker probleem dan een lekke band, bijvoorbeeld. De meeste mensen voelen dat soort zaken op natuurlijke wijze aan.

Maar perspectief is erg vloeibaar. Want wat als de lekke band nu net voorvalt wanneer je op weg bent om het bij te leggen met een stervende geliefde met wie je al jaren in ruzie leeft? Wat betekent de oorspronkelijke oorzaak van die ruzie overigens nog, op die bepalende minuten of uren? Het belang dat we aan bepaalde gebeurtenissen hechten, kan in minder dan een seconde omslaan.

Daarom proberen we een soort algemene orde te vinden. Een min of meer algemeen aanvaarde ordening van belangrijk naar onbelangrijk. Geboorte van een kind: belangrijk. Geboorte van een kind van je hond: leuk maar wel minder belangrijk. En zo almaar verder, tot blogs over coole schoenveters.

Nu is er een domein dat zich leent tot een eenvoudige ordening van belang, en dat is dat van het geld. Er zijn munten met waardes die zich tot elkaar verhouden, er zijn getallen op rekeningen. Heel het systeem is in se een rangorde.

Daarom vind ik het vreemd dat mensen en media zo uit balans gaan als het over de kritiek op dat geldsysteem gaat.

Zo komt het dat sommigen van mijn collega-schrijvers zich moesten verantwoorden omdat ze steun krijgen. Niet van hun moeder of de maffia, maar van een fonds dat werd opgericht… om schrijvers te helpen.

Ik heb zelf ook ooit steun gekregen van dat fonds. De laatste jaren heb ik geen dossier meer ingediend. Niet omdat ik intussen in het geld zwem, wat me overigens vreselijk vermoeiend lijkt, maar omdat ik vermoed dat er andere schrijvers zijn die het veel beter kunnen gebruiken.

Maar dat wil niet zeggen dat ik niet vind dat elke ontwikkelde maatschappij een – in perspectief – groot budget zou moeten vrijmaken om cultuur te ontwikkelen.

Vlaanderen hangt vast in een soort terplaatsetrapperij. Je hebt nooit het gevoel: zo, dus dit is de richting die we hier opgaan. Er ontstaat weinig nieuw initiatief op de culturele markt, architecturaal is het een ramp, de fondsen ter stimulering werken op bestuursniveau te wereldvreemd. De cultuurpagina’s in de beste kranten bestaan uit vier advertenties voor dure matrassen en een vervelende recensie over iemand in een onderbroek.

De gretigheid waarmee het compleet zielige, in gelijk welk perspectief dan ook onbeduidende budget voor cultuur wordt bestudeerd en tot verantwoording wordt geroepen, is eigenlijk gewoon lachwekkend. Want intussen gaan de zware dossiers gewoon door. Maar hey. Zolang er maar geen dichter in West-Vlaanderen ergens een paar duizend euro krijgt.

De zoektocht naar het juiste perspectief is hier duidelijk nog niet afgerond. In de kleinheid blijven wij tot dusver de allergrootsten ter wereld.

P.B. GRONDA

BESTAAT DAT WEL, EEN JUIST PERSPECTIEF? SPOILER ALERT: HET WETENSCHAPPELIJKE ANTWOORD IS: ‘NEE, NATUURLIJK NIET, ZOT.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content