P.B. GRONDA, van wie onlangs de nieuwe roman Wanderland is verschenen, duikt elke week in de populaire cultuur.

Het verdriet van België was lang in de eerste plaats een romantitel, nu is het een datum.

Omdat we niet meer kunnen doen alsof. We zijn of waren daarin eerder zuiders. Hoe veel gesprekken eindigen niet met ‘we zullen wel zien’? On verra. Que sera, sera. Ten noorden of ten oosten van ons land zul je dat niet horen.

Maar die houding wordt nu wel erg wrang. Nu zou er een korte stilte moeten vallen om te beseffen dat het moment om ‘wel te zien’ dus voorbij is. België is nu objectief vaststelbaar een land waarin zodanig veel fout loopt dat je niet meer weet waar te beginnen met een soort van opsomming of een kritiek.

Ik heb vrienden die me bellen en vragen: waar begin je? Hoe moet je dit soort crises plaatsen? En nog anderen die het gewoon hebben opgegeven. Mensen die zich fundamenteel niet meer vinden in waar het land voor staat. Niet alleen niet langer geloven in zijn vertegenwoordigers, maar zelfs volledig afhaken in het maatschappelijke debat.

Er is te veel teleurstelling. Teleurstelling is een erg geladen emotie, omdat het een gekwetst of verbroken geloof impliceert. Een gek met een bompakket kan daarom moeilijk teleurstellen. Een jeugdvriend kan je teleurstellen, je favoriete acteur ook, maar ook je land.

Ik heb zelden een land gezien waar tijdens een diepe crisis zo weinig steun, menselijkheid en eendracht sprak uit de houding van de politici en hun communicatie.

Er is al de lichte teleurstelling in de mensen van wie je het intussen wel gewend bent.

Zoals steeds teleurgesteld in de plots overal aanwezige specialisten en opiniemakers. Hebben elke week wel een andere specialisatie en hebben het altijd voorvoeld. Kleine zelfstandigen, blij met de aandacht. Belachelijk. Maar iedereen moet eten.

Zoals steeds teleurgesteld in de Hollanders, met dat arrogante toontje in hun achterlijke talkshows. Het land dat maar praat en praat en op den duur gelooft in de eigen woordenwereld. Dat woorden hen mogen beschermen tegen terreur. Teleurgesteld in dezelfde drie Belgen die ze altijd bellen om nog es lekker na te trappen. Die Belgen zouden beter eens thuisblijven bij hun kinderen.

Teleurgesteld in de voorpaginamakers. Dat een minister die zelf lafhartig op zijn stoel blijft kleven een man mag aanduiden als zondebok, is op zich al hallucinant genoeg. Dat die man effectief op de één eindigt, is om baldadig van te worden.

Teleurgesteld in de journalisten op Twitter. Klaar om elkaar puntjes af te trekken of om te klagen dat er op die ene straathoek blijkbaar nog geen straalwagen stond. Beschaamd in hun plaats. Huisloze slakken kunnen mijn respect op hun uitzettende buiken schrijven.

Maar dit is de grootste teleurstelling: een land zit op een historisch dieptepunt en de politieke klasse laat de mensen gewoon vallen. En de mensen die het zouden moeten aanklagen, die zouden moeten doorvragen, houden de stand bij van VTM tegen VRT. Je kunt niet anders dan je afvragen: neemt iemand dit spelletje democratie nog serieus? Natuurlijk niet. Het verdriet van België.

P.B. GRONDA

EEN JEUGDVRIEND KAN JE TELEURSTELLEN, JE FAVORIETE ACTEUR OOK, MAAR OOK JE LAND.