PARIS, BRÛLE-T-IL?

HAMZA MEZIANI in NOCTURAMA: explosief goedje.
Dave Mestdach
Dave Mestdach Chef film van Knack Focus

Bertrand Bonello zet Parijs in de fik met zijn tienerterreurthriller annex mediameditatie Nocturama.

Bertrand Bonello mag dan een Cannes-habitué zijn die eerder de Croisette trakteerde op stijlvolle maar met donkere decadentie geparfumeerde fabels over pornografen (Le pornographe, 2001), transgenders (Tiresia, 2004), hoerenkasten (L’Apollonide, 2012) en modeprinsen (Saint Laurent, 2014), zijn nieuwste film over jongeren die Parijs op stelten zetten met een reeks terreuraanslagen lag, binnen het huidige explosieve klimaat, zelfs voor Cannes té gevoelig. Dus mocht Bonello een selectie dit keer op zijn buik schrijven.

Nochtans hoef je van Nocturama, gefilmd na Charlie Hebdo maar voor Le Bataclan, geen gratuite shocker met jihadi’s te verwachten, laat staan een faux-realistische thriller die, in navolging van de media, het angstklimaat exploiteert dat na de aanslagen is ontstaan. Bonello zoomt in op jongeren van diverse pluimage – hun sociale achtergrond is relevanter dan hun culturele of religieuze – die deels uit een onbestemd gevoel van sociaal onrecht, deels uit existentieel ennui de anarchist in zichzelf voelen opborrelen, en dan maar besluiten enkele symbolische plekken in het hart van Parijs (het ministerie van Binnenlandse Zaken, een bankgebouw, een standbeeld) met semtex op te blazen.

Het eerste uur van Nocturama – zo heet de plek waar nachtdieren verzamelen – is een ingenieuze deconstructie van de aanslagen, waarbij Bonello de suspense opdrijft door de raid vanuit verschillende perspectieven te volgen en leep te spelen met simultaanmontage. Het tweede deel speelt zich af in een chique winkelgalerij waar de tienerterroristen zich ’s nachts, nadat ze hun missie volbracht hebben, terugtrekken. Daar, tussen de nieuwste flatscreens, met dure designkleren omgorde mannequins en kloek gevulde wijnrekken wachten ze op het ochtendgloren en komen ze langzaam tot het besef wat ze hebben aangericht.

Tot concrete antwoorden of expliciete statements laat Bonello zich op geen enkel moment verleiden, en gaandeweg verglijden de toon en de stijl richting abstractie en allegorie, met een scheut absurdisme en zelfs een musicalnummer (een van de jongens zingt Liza Minnelli’s versie van My Way). Bonello’s suggestie is dan ook dubbelzinnig en provocerend tegelijk: de huidige terreurgolf is meer een restproduct van materialisme, kapitalisme en decadentie dan van diep doorleefd religieus of ander fanatisme.

Geen toeval dus dat de anticlimax zich afspeelt in een consumptieparadijs, dat de ideoloog van de aanslagen een verveelde rechtenstudent uit de haute bourgeoisie is en dat er op straat achteloos wordt gereageerd met ‘ooit moest het er toch van komen’. Zoals altijd toont Bonello zich een dandy met gevoel voor ritme en ruimte – van de puzzelstructuur in de Parijse metro tot de inval van de politie – en weet hij ook nu weer een duistere gloed in zijn film te stoppen, met shots en sequenties die blijven smeulen. Spannend, storend, benauwend, leeg, grotesk en ijdel tegelijk, en dus een behoorlijk explosief goedje.

NOCTURAMA ****

Bertrand Bonello met Finnegan Oldfield, Vincent Rottiers, Hamza Meziani

DAVE MESTDACH

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content