Tien films die u moet gezien hebben als ze straks ook naar België komen uit de bijna driehonderd nieuwe films op de 56e Internationale Filmfestspiele van Berlijn. Door Patrick Duynslaegher

1 THE ROAD TO GUANTANAMO

De wereldpremière van The Road to Guantanamo kon niet beter getimed worden. De verbazend veelzijdige Brit Michael Winterbottom vuurde zijn film af op het publiek net op het moment dat de VN in een rapport pleitte voor de sluiting van de beruchte gevangenis op de militaire basis in Guantanamo Bay, Cuba, waar de VS nog altijd 520 terreurverdachten vasthoudt. Winterbottom (geassisteerd door coregisseur Mat Whitecross) reconstrueert in zijn docudrama de hellevaart van de Tipton Three, drie jonge Britten van Pakistaanse afkomst die in september 2001 van Noord-Engeland naar Karashi reizen om er te trouwen, de Afghaanse grens oversteken en daar in een chaotisch avontuur terechtkomen dat hen uiteindelijk in de gevangeniskooien van Guantanamo doet belanden. Daar worden ze middels psychische en fysieke martelingen tot valse bekentenissen gedwongen (banden te hebben met Al-Qaeda), tot ze tweeënhalf jaar later toch worden vrijgelaten, witgewassen van elke verdenking. Er wordt in de film niets verteld dat de modaal geïnformeerde toeschouwer al niet uit kranten en tv-journaals heeft vernomen, maar het is natuurlijk een groot verschil als je de bekende feiten dermate brutaal en direct gedramatiseerd ziet dat je het gevoel krijgt dat je er zelf bij bent. The Road to Guantanamo is opruiende cinema met de kracht van de grote politieke films van de jaren zestig en zeventig ( Z, The War Game), maar dan gefilmd met de urgentie, de ‘in your face’-esthetiek en de technische dubbelzinnigheid van de gereconstrueerde documentaire, inclusief een beeldtaal die een totale verwarring schept tussen getuigenis, enscenering en liveregistratie.

2 REQUIEM

Lang, lang geleden (de seventies iemand?) fungeerde de Berlinale in de eerste plaats als uitstalraam voor de Neue Deutsche Welle. Na de hoogdagen van Fassbinder, Wenders, Herzog en co veranderde de Duitse film decennia lang in een puinhoop om er pas begin van het nieuwe millennium langzaam weer bovenop te komen. De diverse festivalsecties programmeerden voldoende boeiende en intrigerende Duitse inzendingen om van een heropleving van de Duitse cinema te kunnen spreken. Aan de top van het lijstje hoort Requiem, een film die nota bene in deze tijden van terechte kritiek op islamitisch fundamentalisme aantoont dat ook de westerse beschaving niet vies is van middeleeuwse religieuze praktijken. Regisseur Hans-Christian Schmidt schetst het beklemmende portret van een jonge studente die aan epilepsie lijdt, zwaar gebukt gaat onder haar streng katholieke opvoeding en wanneer ze stemmen hoort en woedeaanvallen krijgt, zelf begint te geloven dat ze door de duivel is bezeten. Dit even ingetogen als aangrijpend familiedrama wordt volledig overheerst door de ijzersterke (en bekroonde) vertolking van toneelactrice Sandra Hüller.

3 EL CIELO DIVIDIDO

Nog voor queer cinema een label werd, grossierde Berlijn in films voor, over en door de anders geaarde medemens. Nu al twintig edities lang strijden holebifilms, geplukt uit alle festivalsecties, voor de Teddy Award. Doorgaans krioelt het in deze parallelle competitie van de probleemfilms, documentaires of portretten van excentrieke outsiders (genre lijdensweg van verstandelijk gehandicapte lesbische dwerg die in Roemenië illegale geslachtsverandering ondergaat).

En ook al mochten Gus Van Sant en Pedro Almodóvar de eerste teddybeertjes incasseren, zeldzaam zijn de films in deze categorie die ook cinematografisch potten breken. El Cielo Dividido van de Mexicaanse regisseur Julian Hernandez is zo’n mooie uitzondering. Het is de smachtende kroniek van de liefde tussen twee studenten die door een derde partner wordt verstoord. Hernandez filmt passie, jaloezie, verlangen en begeerte als een ballet van verrukking, pijn en melancholie. Als een Latijns-Amerikaanse versie van Wong Kar-wai kortom.

4 CAPOTE

Nu ook fictiefilmers de logge machinerie van de speelfilm ontvluchten, zich meer en meer bedienen van soepele documentairetechnieken en toonaangevende cineasten als Michael Winterbottom journalistiek te werk gaan, is Capote een gepaste hulde aan de man die veertig jaar geleden met In Cold Blood de non- fictieroman lanceerde en daarmee de muur sloopte die tussen literaire creatie en journalistieke verslaggeving stond. Regisseur Bennett Miller en zijn briljante hoofdrolspeler Philip Seymour Hoffman onthullen in deze biopic de manipulaties en de dubbelzinnige houding van Truman Capote (die de moordenaar op wie hij verliefd wordt ook moet verraden om zijn boek te kunnen voltooien) tijdens zijn onderzoek naar de gruwelijke slachting van een gezin in Kansas.

5 LÀ-BAS

Koppig en intelligent zet Chantal Akerman met Là-bas haar minimalistische experimenten verder. Ze beoefent een cinema die zo intens persoonlijk is dat het afwisselend op een biecht of een autoanalyse lijkt. Ze filmt dit dagboek volledig vanuit een appartement in Tel Aviv, waar ze getroffen door persoonlijke ellende tot rust probeert te komen. Geen discours over Israël, maar een half narcistische bespiegeling over haar relatie als Belgische Joodse vrouw tot Israël.

6 OFFSIDE

Jafar Panahi vertelt in deze geïnspireerde politieke komedie over voetbalgekke meisjes die als jongen verkleed het stadion binnensluipen dat verboden terrein is voor vrouwen. Zoals vele Iraanse films berust Offside op een paar mooie ideeën van pure mise-en-scène. Zo worden de betrapte meisjes buiten het voetbalveld gehouden, maar vragen ze hun onhandige jonge bewakers om de beslissende kwalificatiematch tussen Iran en Bahrein voor hen te becommentariëren.

7 IT’S WINTER

Wondermooie gefilmde tranche de vie over de harde leefcondities in een buitenwijk van Teheran, waar een werkloze zwerver voor een weduwe valt. Rafi Pitts geeft een quasi sprookjesachtige dimensie aan dit droefgeestige neorealistische juweeltje.

8 L’IVRESSE DU POUVOIR

De oude maar nog zeker niet vermoeide meester Claude Chabrol toont zich in topvorm met deze sardonische comédie humaine waarin Isabelle Huppert magistraal is als de ambitieuze magistraat die een van verduistering verdacht topzakenman het vuur aan de schenen legt. Losjes gebaseerd op het ophefmakende Elf petroleumschandaal, overstijgt Chabrol het sensationele fait divers om er een meeslepende studie van te maken over de verslaving en de arrogantie van de macht.

9 HOST & GUEST

Het debuut van de Koreaanse regisseur Shin Dong-il is een verrassend, intrigerend en slim drama over confrontatie, duel en vriendschap tussen een cynische, depressieve filmprof en de jonge idealistische evangelist die per toeval zijn leven redt.

10 DEAR PYONGYANG

Met stille kracht vertelde documentaire van de jonge cineaste Yang Yonghi over haar ouders die in de jaren veertig van Korea naar Japan verkasten, maar koppige supporters bleven van de Noord-Koreaanse dictatuur. Gezien de Koreaanse cultuur respect voor de oudere generatie hoog in het vaandel draagt, loopt het nooit uit op een regelrechte confrontatie tussen de vader en zijn andersgezinde dochter. De documentaire brengt wel de voortdurende onderhuidse spanningen aan de oppervlakte, maar laat uiteindelijk de mooie liefde tussen ouders en kinderen alle politieke tegenstellingen overbruggen.

‘L’IVRESSE DU POUVOIR’

VANAF 15/3 IN DE BIOSCOOP

‘CAPOTE’

VANAF 22/3 IN DE BIOSCOOP

Patrick Duynslaegher

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content