HET KOOR VAN ALTMAN De briljante meerstemmenzang van Robert Altman is al bijna dertig jaar oud, maar hij is nog geen spatje verouderd.

Robert Altman,VS 1975, met Lily Tomlin, Geraldine Chaplin, Keith Carradine. Zaterdag 6 december 00.40 – BBC

Oef, Sinterklaas zit weer in de dwangbuis, Piet is op de boot naar het zuiden gezet en die cd met mijtergekweel kan nu weer achter slot en grendel! Tijd voor serieuze liedjes dus, zoals in Altmans briljante meerstemmenzang, bijna dertig jaar oud, maar geen milliseconde verouderd als epische mozaïek met een rijtende, maar ook tedere blik op showbizz, macht en politiek. In een era die Vietnam en Watergate achter de kiezen heeft en met twijfel de viering van 200 jaar VS afwacht, komt een paar dozijn mensen gedurende een verlengd weekend samen, verbonden door een muziekfestival en een politieke bijeenkomst (rond een schimmige, populistische kandidaat – Altmans profetische aankondiging van Jimmy Carter). De plaats is Nashville, Tennessee, alias Music City USA, waar grootheden van de country en hun entourage voor de voeten worden gelopen door fans en losers.

Altman weeft de bestemming van zijn personages samen tot een tragikomisch lappendeken, waarin vooral de vrouwenportretten opvallen: Ronee Blakley is de uitgeputte, emotioneel kwetsbare en labiele koningin van de country; Karen Black is haar bitchy rivale; Lily Tomlin is een gospelzangeres en moeder van twee dove kinderen; Geraldine Chaplin is een ‘alternatieve’, pretentieuze en immer diepe betekenis zoekende BBC-journaliste. Daartegenover staan even treffende mannenfiguren: Ned Beatty is Linnea’s man, een advocaat die de politieke rally mee helpt opzetten; en vooral Keith Carradine, lid van een folkgroep, een egotist pur sang en sexy vrouwengek. Het uitzonderlijk script van Joan Tewkesbury (die ook al Altmans Thieves Like Us schreef) wordt door Altman als een haast documentair verslag gedraaid, maar met alle visuele en auditieve waarmerken die de grootmeester veil heeft: overlappende dialogen, lange hyperbeweeglijke opnamen, improvisatie en ensemblespel. Het gevolg is twee en een half uur fascinatie voor de illusie van waarachtigheid over een wereld die enkel lege commerce en politieke holheid kent (dat gevoel van authenticiteit wordt nog versterkt door het besef dat de acteurs ook hun eigen composities brengen; Keith Carradines I’m Easy zou de film zijn enige oscar opleveren). Let op de cameo’s van Elliot Gould en Julie Christie (als zichzelf) en de verschijning van Jeff Goldblum, die zich met zonnebril en scooter een weg baant door de grandioze wirwar.

door Jo smets