OPEN B(R)OEK. WAREN AUTOBIOGRAFEN OOIT OUD EN VERSLETEN, DAN ZIJN ZE NU VIRIEL EN POPULAIR. het verleden van opportunist clinton is daarom nog te dichtbij.

BILL CLINTON

BALANS, 1097 BLZ., a 27,50

Mijn leven

Er is iets grondig mis met een autobiografie als die van William Jefferson Clinton, de 42e president van de VS. Ze komt namelijk véél te vroeg. Is 57 jaar heus een leeftijd om al een boek te schrijven dat Mijn Leven heet? De enige reden waarom een man die ooit de machtigste persoon op aarde was amper drie jaar na zijn presidentschap zijn ei nu al kwijt wil, is opportunisme, geld (10 miljoen dollar) en faam. Dat er in de VS mensen zijn die Clintons versie wilden horen over aanklager Starr en de sigaar, is aannemelijk. Of dit dan ook moest worden ingekapseld in ‘het verhaal van zijn leven’, dat over meer dan duizend bladzijden wordt uitgesmeerd in een vaak slaapverwekkende en-toen-deed-ik-dit-en-dan-deed-ik-dat-stijl, is zeer de vraag. Clinton haast zich te beklemtonen hoezeer hij op het buitenlandse front een assertief multilateralisme en een wil tot democratisering van de wereld voorstond. Leek dat voor vele, slecht geïnformeerde buitenlanders inderdaad zo, het volgende laat het tegendeel vermoeden: van de circa driehonderd speeches die hij tot de natie richtte, waren er een dertigtal die over het buitenland gingen. De Amerikaan had beslist niet de indruk dat Clinton een buitenlands beleid had. Als je de acht jaar goed bekijkt, valt vooral op hoe Clintons daden werden ingegeven door gunstig toeval (zoals een bloeiende economie) of erger: door zijn tegenstanders. Kosovo: ja. Rwanda: nee (want ja, de Amerikaan had gezien hoe die Afrikanen tekeergingen). Zo’n keuze scheelt wel eventjes 800.000 doden. Amper een jaar na zijn inauguratie was Clinton trouwens al de facto een zwakke president, want zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat heerste een republikeinse meerderheid. Zijn grootse plannen mislukten en draaiden vaak averechts uit, zodanig zelfs dat de republikeinen zich als een luis in zijn pels begonnen te voelen. Neen, dan is Dubya veel consequenter. ‘Een briljant politicus’ noemt Bill George trouwens, en de vredesapostel schaart zich bijna onomwonden achter de recente invasies. Een autobiografie is een gevaarlijk ‘genre’, zeker als ze geen afstand kán nemen ten aanzien van de geschiedenis. In dit geval zit ze er namelijk nog met haar neus op. Clintons neus zat natuurlijk wel vaker op de verkeerde plaats. Jo Smets

Jo Smets