Vorige week maandag wijdde het middagjournaal van de VRT een item aan het filmpje uit Het Gesproken Dagblad dat kwaad bloed zette in de Joodse gemeenschap. Daarin mocht politicus Claude Marinower uitleggen waarom het fragment volgens hem kwetsend was – of beter gezegd: Claus Marinower, want de commentaarstem vergiste zich tot drie keer toe over de voornaam van de man, nochtans lid van de raad van bestuur van de VRT. Je zou van minder denken dat je door de openbare omroep geviseerd wordt.

De naamsverwarring zorgde voor een extra absurd kantje aan een rel die op zich al een hoog Monty Python-gehalte had. Een bevolkingsgroep die protesteert tegen een filmpje waarin de spot wordt gedreven met het feit dat ze zo vaak protesteert, het had zo uit The Life of Brian kunnen komen. Hoewel: ook al werd er vooral op de ironische kant van de zaak gefocust, uiteindelijk hadden diegenen die protesteerden weinig moeite met de inhoud van het filmpje, en meer met de beelden waarin alle clichés over Joden aan elkaar werden geregen.

Op zich lijkt het kleinzerig om je aan Het Gesproken Dagblad te storen, aangezien in de rubriek zowat elke bevolkingsgroep al door de mangel is gehaald. Van ‘negers’ – een woord dat daar effectief gebruikt wordt – overfeministen tot Vlaams-nationalisten, ze hebben elk wel eens redenen gehad om te protesteren. Niet voor niets liet Jelle De Beule – die de rubriek inspreekt – een tijd geleden in dit blad optekenen dat hij zich erover verbaasde ‘met wat voor grove vetzakkerij we telkens wegkomen’. Aan de andere kant was het item niet bijster geïnspireerd en kunnen we ons wel voorstellen dat het gebruik van beelden die wel heel erg aan foute filmpjes uit de jaren 30 doen denken, tegen de borst stoot. Bovendien toont de grap aan dat Joden intussen een makkelijk doelwit zijn geworden, iets wat de mensen die protesteerden wellicht nog het meest zal verontrusten.

In tegenstelling tot wat velen na alle relletjes lijken te denken, beschikken Joden trouwens vaak wel over een uitmuntend gevoel voor humor en zelfspot. Kijk maar naar The Producers van Mel Brooks, een film die rond de nazimusical Spring-time for Hitler draait, inclusief een dansroutine waarin de acteurs een swastika vormen. Of naar Survivor, een aflevering uit de Amerikaanse komische reeks Curb Your Enthusiasm van Larry David, het genie achter Seinfeld. Daarin houdt Davids alter ego een dineetje voor onder meer een ex-kandidaat van Survivor, de Amerikaanse Expeditie Robinson, én een overlevende van de Holocaust. Als de eerste dan begint te klagen over de ontberingen tijdens de opnames, krijgt de tweede het danig op zijn heupen, en tegen het einde van het diner is er een grote ruzie over wie nu eigenlijk een échte ‘survivor’ is. Misschien kunnen we het lachen met Joden beter aan de Joden zelf overlaten. Wat ze zelf doen, doen ze meestal ook stukken beter.

Stefaan Werbrouck