Gratuite porno of controversieel meesterwerk? De meningen over ‘9 Songs’ zijn verdeeld, al toont de spraakmakende film volgens regisseur Michael Winterbottom alleen maar de werkelijkheid. ‘Relaties zijn lichamelijk.’

Door Thomas Hüetlin

‘9 SONGS’: VANAF 23/3 IN DE BIOSCOOP

Een nieuwe film, een nieuw genre: dat lijkt het motto van de Britse regisseur Michael Winterbottom (43). Na politiek geladen prenten als In This World en Welcome To Sarajevo, maakte hij met 9 songs een film over ‘muziek en neuken’: een aaneenschakeling van bedscènes tussen een Britse klimatoloog (Kieran O’Brien) en een Amerikaanse Zuidpoolexperte (Margo Stilley), afgewisseld met concertfragmenten uit de Londense Brixton Academy. Passeren de revue: Black Rebel Motorcycle Club, The Von Bondies, Elbow, Primal Scream, Franz Ferdinand, de beginselen van de Kama Sutra én een blowjob die in de filmgeschiedenis zijn gelijke niet kent.

Was ‘9 Songs’ een poging om te bewijzen dat je ook porno kan maken?

Michael Winterbottom: Niet echt, nee. Het viel me gewoon op dat al die liefdesverhalen die ik vroeger in mijn films vertelde me wat op mijn honger lieten zitten. Elk liefdesverhaal draait om seks en fysieke intimiteit, geen ontkomen aan. In de literatuur weet men dat al een hele tijd, maar in films blijft men er altijd omheen draaien.

Heeft het verhaal niet wat weinig om het lijf – letterlijk, maar vooral ook figuurlijk?

Winterbottom: Weet je, oorspronkelijk wou ik Plateforme van Michel Houellebecq verfilmen, maar toen besloot hij dat zelf te doen. En dus zat er niets anders op dan zelf een verhaal te zoeken. Toen we begonnen draaien, hadden we geen scenario, enkel een idee: ‘Laat ons het over twee jonge mensen hebben die het met elkaar doen, en laat ons dat allemaal filmen.’ Ik wilde geen tweede Last Tango in Paris maken, met seks als veruitwendiging van een innerlijke crisis. Ik wilde seks tonen zoals het meestal is: een uitdrukking van genegenheid en verlangen van twee mensen.

Wat is het verschil met porno?

Winterbottom: Het is aan de kijkers om dat uit te maken – zelf kan ik het moeilijk in woorden uitdrukken. Naar mijn gevoel zal iedereen na de film het gevoel hebben dat hij evengoed naar een pornobioscoop had kunnen gaan. Maar daar heb ik geen probleem mee.

Wat ik me bij het kijken afvroeg: hoe vind je in godsnaam acteurs voor een film als ‘9 Songs’?

Winterbottom: Gewoon, via advertenties in respectabele kranten en tijdschriften. Er stond in dat we een documentaire over seks wilden maken, en deelnemers zochten. En tegelijk hadden we een rondvraag gelanceerd bij modellen en acteurs.

Hoe was de respons?

Winterbottom: Bedroevend. In totaal melden zich maar 40 kandidaten: 39 mannen en één vrouw. (lachje)

De casting was beslist het moeilijkste onderdeel van het hele project: mensen vinden die bereid waren om aan het project mee te werken, én er ook het nodige talent voor hadden. Per slot van rekening ging het niet alleen om de seks, er moest een echte film van komen. En dus kozen we uiteindelijk voor het model Margo Stilley en Kieran O’Brien, die ik van vroeger kende.

Vanwaar het idee om het liefdesverhaal te linken aan optredens van rockgroepen?

Winterbottom: Simpelweg: omdat de meeste songs een sfeer van liefde en seks oproepen. We vonden het ook nodig om de acteurs af en toe hun afzondering, hun isolement te laten doorbreken. Door de muziek en de mensenmassa moesten ze een ander energieniveau beleven.

Seks en muziek vormen de belangrijkste band tussen hen. Vond u dat woorden alleen maar stoorden?

Winterbottom: Als mensen zich een affaire herinneren, denken ze in de eerste plaats aan fysieke intimiteiten, niet aan gesprekken over voetbal of politiek. Liefde is nu eenmaal lichamelijk. Het kan wel mooi zijn als je goed met je partner kunt praten, maar met liefde heeft dat niets te maken.

Een close-up van een blowjob geeft de verliefdheid beter weer dan een flirterige babbel over politiek?

Winterbottom: Hmm… Misschien zijn we er niet helemaal in geslaagd om de verliefdheid zo uit te drukken dat de kijker het ook voelt. Maar in tegenstelling tot de duizenden liefdesfilms die over de liefde gaan zonder ze te tonen, hebben wij het tenminste geprobeerd. De meeste mensen die ik er vooraf over vertelde, hadden hun bedenkingen bij het project, maar vonden de film uiteindelijk toch nog zo slecht niet.

Staan er nog zulke projecten op stapel?

Winterbottom: Momenteel niet, neen. Maar ik vind het wél noodzakelijk dat filmmakers blijven proberen om seks te tonen in de bioscoop. We laten voortdurend geweld zien, hoewel we het eigenlijk uit ons leven en de wereld willen bannen. Veel mensen staan wel heel positief tegenover seks, maar toch vinden we blijkbaar geen manier om er in onze films over te vertellen.

In een nieuwe Duitse film van Oskar Roehler, ‘Agnes und seine Brüder’, leert een van de hoofdacteurs tijdens het draaien van porno een blonde vrouw kennen die de grote liefde van zijn leven wordt. Is er met uw acteurs iets gelijkaardigs gebeurd?

Winterbottom: O neen! Ze waren voldoende geprikkeld om de film te maken, maar ze zouden er nog niet aan dénken om met elkaar door het leven te gaan. God verhoede! (lacht)

Thomas Hüetlin