SOCIAAL, NIET BETUTTELEND. WAT DE POLITIEKE CINEMA VAN KEN LOACH ZO OVERTUIGEND MAAKT, IS DAT HIJ IN DE EERSTE PLAATS tekent voor STERKE DRAMA’S.

FILMS: **** EXTRA’S: * (A-FILM)

Ken Loach Collection Volume 1 (Riff-Raff, 1991; Raining Stones, 1993; Ladybird Ladybird, 1994; Land and Freedom, 1995; Ae Fond Kiss, 2004)

Films. Al veertig jaar lang klaagt Ken Loach kordaat sociaal onrecht aan, springt hij op de bres voor zwakken en onderdrukten en ventileert hij zijn kritiek op het harteloze Britse samenlevingsmodel. In de jaren tachtig – in volle Thatcher-glorie – kwam hij nauwelijks aan de bak, maar sinds de jaren negentig levert hij bijna elk jaar een sociaal drama af. Vijf daarvan worden nu in deze eerste overzichtsbox gebundeld.

In Riff-Raff, dat in de bouwsector speelt, berijdt Loach een van zijn stokpaardjes: de verslechtering van de arbeidsvoorwaarden in de neokapitalistische maatschappij. Het mooie is dat Loach zijn aanvallen tegen de globale economische liberalisering niet vertaalt in sectaire, theoretische gerichte politieke pamfletten, maar dat hij altijd de juiste verhalen vindt om zijn bekommernissen concreet in te vullen. De cinema die hij beoefent is sociaal zonder betuttelend te zijn, ontroerend zonder sentimenteel te worden, humaan zonder naïef te zijn, scherp zonder te vervallen in demagogie. En vaak ook humorvol zonder dat dit de ernst van zijn betoog aantast.

In Raining Stones, misschien wel de mooiste film van deze collectie, toont Loach de morele dilemma’s van een zwartwerker uit Manchester die wanhopig op zoek is naar geld om een plechtige-communiejurk te kunnen kopen voor zijn dochtertje. Een idee-fixe die niets van doen heeft met geloof, maar alles te maken heeft met het niet verliezen van zijn waardigheid en zelfrespect als vader.

Hoe genuanceerd Loach te werk gaat, zie je het best in Ladybird Ladybird, het taaie portret van een moeder die haar talrijke kroost uit de handen van de kinderbescherming probeert te houden. De hulpverleners die haar kinderen wegnemen zijn geen boemannen en Maggy, die overkookt van woede, is een tragisch personage: wat haar heroïsch maakt, is ook wat haar ondergang veroorzaakt.

Loach’ meest recente film, Ae Fond Kiss, is het relaas van de heimelijke relatie tussen een moslimjongen (een tweede generatie Pakistani) en een katholieke lerares, een relatie die wordt gedwarsboomd door de religieuze huichelarij van twee culturelen.

Het buitenbeentje in deze verzameling is Land and Freedom, waarin Loach op zijn manier – serieus, sober en semi-documentair – de Spaanse burgeroorlog reconstrueert. Niet als spektakel of kostuumdrama, maar als bezinning over de oorzaken van het falen van de revolutie: de verdeeldheid binnen het linkse kamp.

Extra’s. Ae Fond Kiss krijgt een making of, de andere films worden volgens de inlays door Loach ingeleid, maar dat blijken telkens korte interviews te zijn met de Franse journalist Pascal Mérigeau. De zachtjes pratende Loach geeft ook enkele geheimen prijs van zijn bejubelde acteursregie: de acteurs zijn ontwapenend spontaan in hun reacties omdat ze nooit het volledig script te lezen krijgen, maar echt verrast worden door sommige verhaalwendingen.

FOCUSTRAKTEERT :WIN drie verzamelboxen van ken loach en vijf dubbel-dvd’s van ‘un long dimanche de fiançailles’

Patrick Duynslaegher

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content