DE HEMINGWAY VAN HOLLYWOOD. Voor John Huston telde meer het avontuur dan de film.

Moulin Rouge (1952)

FILM: *** EXTRA’S: * (PVB EDITIONS/FRANSE IMPORT)

Heaven Knows, Mr. Allison (1957)

FILM: *** EXTRA’S: 0 (FOX)

The Barbarian and the Geisha (1958)

FILM: ** EXTRA’S: * (FOX)

The Unforgiven (1959)

FILM: *** EXTRA’S: 0 (MGM)

John Huston was veel meer dan alleen maar filmregisseur. De man die deze maand in het Brusselse Filmmuseum met een retrospectieve wordt geëerd, was ook schrijver, schilder, bokser, paardenfanaat, gokker, jager op vossen en groot wild, globetrotter, kasteelheer, vrouwengek en op latere leeftijd ook acteur. Deze geboren verteller koos liefst verhalen die hem naar verre locaties voerden, maar zelfs dan gingen zijn eigen films hem soms gauw vervelen. Hij liet ze dan vaak ook onafgewerkt achter om zich meteen in een nieuw avontuur te storten. Zijn filmografie onevenwichtig noemen is dan ook een understatement van jewelste. Moeilijk te geloven dat de man die The Maltese Falcon, The Asphalt Jungle en Reflections in a Golden Eye maakte, ook Victory, Annie en Phobia op zijn kerfstok had.

De vier recent op dvd verschenen films van John Huston onthullen elk op hun manier iets over zijn bigger than life-persoonlijkheid.

In Moulin Rouge haalt Huston het maximum uit het contrast tussen de uitbundige, vitale en kleurrijke beelden die Henri de Toulouse-Lautrec creëerde, en het ellendige bestaan dat de kunstenaar leidde in de uitgaansbuurten van het fin de siècle-Parijs. De wervelende ouverture zet de toon: een reeks schitterende panoramische camerabewegingen langs de rokken en benen van de cancan-danseressen en langs de spiegelzoldering van de Moulin Rouge in Montmartre. Als de zwierige camera dan eindelijk stilstaat is het om de immobiliteit te onthullen van de mismaakte Lautrec die aan een tafeltje de wufte taferelen zit te schetsen. De kreupele Lautrec (een flashback naar zijn jeugd toont de fatale val van de trap die de groeistoornis in zijn benen veroorzaakte) moet op geen liefde rekenen, tot hij een gefolterde relatie begint met een prostituee die hem bemint voor wie hij is, maar hem ook bedriegt, vernedert en bespot. De destijds geroemde vertolking van José Ferrer valt nu flink tegen: om de korte beentjes van Lautrec te suggereren, zat Ferrer bij totaalopnamen meestal op zijn knieën, maar het blijft helaas bij een fysieke stunt. Indrukwekkender dan ooit is het Technicolor-experiment van fotografieleider Oswald Morris, die gebruikmaakte van een systeem van filters en lichtbundels om de kleurschakeringen van het impressionisme te benaderen.

Hoewel vaak afgewimpeld als een doorslagje van The African Queen, is Heaven Knows, Mr. Allison merkelijk beter dan zijn reputatie laat uitschijnen. Een marinier (Robert Mitchum) en een non (Deborah Kerr) stranden tijdens WO II op een verlaten eilandje in de Stille Zuidzee, leven in angst om ontdekt te worden door Japanse soldaten, maar moeten vooral vechten tegen hun langzaam groeiende tedere gevoelens voor elkaar. Het knappe aan deze onbeschroomd romantische prent is dat Huston de absurditeit van dit gegeven volkomen negeert, maar deze kuise liefdeshistorie met uitgestreken gezicht serveert.

Ook The Barbarian and the Geisha is ondanks de historische achtergrond in de eerste plaats het relaas van de onuitgesproken liefde tussen een yankee-diplomaat en een geisha. John Wayne is geïnspireerd gecast als de Amerikaanse ambassadeur Townsend Harris, die in 1856 als eerste de Amerikaanse vlag hees op Japans grondgebied en zodoende korte metten maakte met het isolationisme van het Japanse shogunaat. Waynes verpletterende gestalte en slechte manieren staan in schril contrast met de rituelen van de kleine, gecultiveerde Japanners, wat de cultuurclash tussen oost en west bijna tastbaar maakt.

In zijn eerste western The Unforgiven respecteert Huston de conventies (en visuele troeven) van het genre, al boort hij wel ‘volwassen’ thema’s aan: rassenhaat en incest. Burt Lancaster is de geobsedeerde held die koste wat het kost zijn adoptiezus (Audrey Hepburn) wil beschermen als haar indiaanse origine wordt ontdekt en twee partijen zijn ranch belegeren: indianen die haar weer opeisen en blanke racisten die haar vervloeken. (P.D.)

P.D.