The Saatchi Gallery,County Hall, Southbank in Londen, tot 14 maart. www.saatchi-gallery.co.uk

Volgens acteur Stephen Fry is de Britse waardering voor kunst lager dan laagst. Wellicht daarom dat de Chapmans graag grote thema’s door de gehaktmolen draaien. De nieuwe Saatchi Gallery toont het nog maar eens: Jake en Dinos – twee kaalgeschoren slungels waarvan een met bril – houden van nachtmerries. Of toch minstens van jongensachtige wreedheden met ledematen en genitaliën. In de loop van de jaren negentig werden de broers bekend om hun door merg en been snijdende mannequinmisbaksels. De etalagepoppen groeiden uit elkanders rompen, zaten met hun hoofden aan elkaar vast en kregen geregeld een geslachtsdeel in het gezicht. In Zygotic Acceleration gooien Jake en Dinos maar meteen een heel elftal op een hoop, als een osmose van meisjes met een enkele torso. Zoals gewoonlijk dragen de verontrustende schepseltjes zwarte sneakers en weelderige pruiken zodat ze eruitzien alsof ze uit een winkel ontsnapt zijn. Maar niets is minder waar, want de Chapmans maken de mannequins stuk voor stuk met de hand in hun atelier.

Voor Hell, een verpletterende installatie over de gruwelen van de oorlog, deden ze daar nog een schepje bovenop. Twee jaar, honderden miniatuurboompjes, muurtjes en rotsjes en 5000 zelfgemaakte soldaatjes waren nodig voor negen vitrinekasten vol modelbouwhorror. Apocalypse Now voor de hobbyist, zo noemen de broers het gigantische werk, met de toeschouwer in de rol van een god die neerziet op een verschrikkelijke vernieling. Inspirator was niemand minder dan Goya. De Spaanse schilder uit de 19e eeuw had overigens een geldige reden om rare onderwerpen te kiezen: hij had syfilis en de ziekte tastte zijn geest aan. Zijn etsen uit de Desastres de la guerra – verschrikkingen van de oorlog, de titel zegt genoeg – vormden voor de Chapmans stof tot meer. Zo is Great deeds against the dead een sculpturale interpretatie van een van Goya’s prenten. De beeldengroep bestaat uit een levensgrote, plastic boomstronk waaraan twee mannen vastgebonden zijn, ontmand en onthoofd en alsof dat nog niet volstaat, ontdaan van armen die aan een tak te bengelen hangen. Om de horror nog wat op te schroeven, wilden de Chapmans dat het tafereel er ietwat kitscherig uitzag, als een groot stuk speelgoed. Vervolgens werden de etsen voorzien van een bovenlaag. Als twee schooljongens krabbelden de Chapmans studentikoze prentjes over Goya’s werk.

En de graffiti in toiletdeurstijl wierp zijn vruchten af, want de broertjes zijn inmiddels geselecteerd voor de Turnerprijs, onder meer om hun brutale Goya-remake. In afwachting van de uitslag schitteren de twee in hun thuishaven bij reclamekoning, mecenas en kunstgoeroe Charles Saatchi. Een man die zijn artiesten weet te kiezen. Of zoals de Chapmans het zien: ‘He knows a lot about art. Because he owns it.’

Door ELS FIERS

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content