Al een eeuw verschijnt met ‘Variety’ het machtigste blad van Tinseltown. Het weekblad doet het zonder roddels en zonder glamourfoto’s. De kracht zit ‘m in het geflipte jargon.

VARIETY

WWW.VARIETY.COM

1905 De vaudevillecompagnie van Redford & Winchester plaatst een advertentie in de New Yorkse Morning Telegraph om zijn optreden van die avond aan te kondigen. In de recensie van het evenement laat journalist Sime Silverman een dag later geen spaander heel van de voorstelling. R&W voelt zich als klant te kakken gezet, de hoofdredacteur knijpt zwetend zijn billen samen, en Silverman mag een andere baan zoeken. Hij zweert een dure eed: hij zal een eigen blad oprichten dat afstandelijk zou berichten over de entertainmentindustrie, wars van promopraatjes en druk van producers. Op het tafelkleed van een diner in Harlem tekent zijn vrouw die avond een logo. Variety is geboren.

Vanuit zijn kantoor, één hoog op 43rd West, heeft Silverman decennialang woord gehouden, zonder compromissen – op dat ene moment van zwakheid in 1911 na, toen hij zijn bureau van het raam wegschoof nadat een ontevreden acteur hem van op straat had beschoten. Roddels over de escapades van de toenmalige diva’s konden hem gestolen worden, illustraties en lay-outconventies beschouwde hij als wuft tijdverlies. Zijn blad werd gedrukt op grof krantenpapier, de inkt gaf af aan de handen van de lezer, en zestien titels per pagina vond hij een comfortabel gemiddelde. Wat Silverman interesseerde, was hard nieuws over radio, theater en film.

Honderd jaar later houdt Variety nog altijd trouw vast aan de grondgedachten van Silverman. Oké, het wordt nu uitgegeven op behoorlijk papier, inclusief kleurendruk en – gaat u er even voor zitten – foto’s, maar inhoudelijk is het blad geen millimeter afgeweken van zijn beginselverklaring: feitelijke en kritische informatie over film, theater en muziek, bedoeld voor de toplui uit de business. De stagnatie van de dvd-markt? Investeren in een Duits filmfonds? De opbrengstlijst van de box office? IJskoude filmrecensies ten behoeve van bioscoopexploitanten? Elke woensdag wordt de informatie nageplozen door 35.000 big shots met pinkringen.

Gelukkig is Variety meer dan een Staatsblad voor vermolmde studiobonzen. Op zonnige dagen mag er al eens gelachen worden, zij het alleen in de keuze van het taalgebruik. Het magazine hanteert sinds mensenheugenis een initiatieritus: de lezer die de slanguage of het varietyese snapt, beseft dat hij écht meetelt in de entertainmentwereld. Ter redactie weet iedereen natuurlijk dat ‘Geef me binnenkort een Ameche‘ evenveel betekent als ‘Bel me eens’ omdat acteur Don Ameche in 1939 Alexander Bell vertolkte, en sexplicit, to ink (contracteren) en pact (contract) zouden zelfs in De Slimste Mens ter Wereld weggevers zijn. Tientallen Variety-termen zijn zelfs doorgedrongen in het dagelijkse taalgebruik, óók in het Nederlands. Of wat dacht u van biopic, cliffhanger, deejay, emcee, flop, headliner, hype, sex-appeal, sitcom en whodunit?

Imitaties zijn niet van de lucht, net als kritiek op té vergezochte vondsten. Infobahn voor het internet kreeg van de lezers de wind van voren, b.o. (box office) en greenbacks (cash) waren dertig jaar geleden al achterhaald. De beroemdste titel stamt zonder twijfel uit 1935: STICKS NIX HICK PIX. Voor de iets tragere medemens: ‘Provincie (sticks) negeert (nix) boeren- (hick, van hickory) films (pix)’, toen bleek dat Amerikaanse boeren totaal niet geïnteresseerd waren in boerenfilms. Lectuur voor insiders, we zeiden het al. Now scram, you corny freeloader, of help tenminste om het bureau van Patrick Duynslaegher een paar meter op te schuiven.

Door Bart Cornand