GEVELHUMORIST Lang voor Hitchcocks ‘Vertigo’ speelde komiek Harold Lloyd al met onze fascinatie en angst voor grote hoogten.

Safety Last (1923)/ Feet First (1930)

FILMS: **** EXTRA’S: *** (STUDIO CANAL)

Harold Lloyd Volume 1 (1919-1934)

FILMS: **** EXTRA’S: (STUDIO CANAL)

Van de tweehonderd films die Harold Lloyd maakte zijn er slechts een half dozijn waarin hij gevels van wolkenkrabbers beklimt, maar toch is de duizelingwekkende climax van Safety Last dé scène waarmee deze in 1971 overleden Amerikaanse komiek onsterfelijk werd. Ze leverde zelfs het meest iconische slapstickmoment op uit de stille film: aan de top van een wolkenkrabber in het financiële centrum van Los Angeles bengelt de keurige man met de hoornen bril en de strohoed aan een groot uurwerk waarvan het kader langzaam loskomt van de gevel.

Anders dan zijn grote rivaal Charles Chaplin die zijn mondiaal succes had te danken aan de feilloze combinatie van een lach en een traan, was het handelsmerk van Lloyd het creëren van komische momenten die tegelijk de toeschouwer ook rillingen bezorgen. Waar hij zelf het label thrill comedy op plakte. In die zin neigt Lloyd evenzeer naar de puur visuele cliffhangersuspense van Hitchcock dan naar de burleske traditie van pioniers Mack Sennett en Hal Roach.

Lloyd speelt in Safety Last zijn gebruikelijke type van de kleurloze plattelandsjongen die hard zijn best doet om het in de bruisende grote stad te maken. Om toch maar hogerop te geraken in het grootwarenhuis waar hij als nederig verkoper aan de kost komt, haalt hij zich heel wat problemen en verwikkelingen op de hals, wat culmineert in zijn architecturale acrobatieën. Zelden kreeg het verschijnsel van de social climber zo’n sterke visuele metafoor. Prachtig hoe Lloyd en zijn regisseursduo Sam Taylor en Fred Newmeyer de hachelijke situaties tot het uiterste exploiteren, met telkens nieuwe obstakels om Lloyds klimpartij te bemoeilijken: een kind bekogelt hem met nootjes, wat hongerige duiven op hem af doet komen, een muis kruipt onder zijn pantalon zijn been op, een raam zwaait open waardoor hij bijna te pletter stort.

Wat dit geveltoerisme meer dan tachtig jaar na datum nog altijd spannend maakt, is dat je als kijker weet dat er geen trucage aan te pas kwam, dat Lloyd grotendeels zijn stunts zelf uitvoerde (er zijn de close-ups om dit te bewijzen) en dat de capriolen langs de twaalf verdiepingen hoge façade dan ook fataal kunnen aflopen. Okay, soms wordt er wat vals gespeeld en wordt de hoogte door uitgekiende beeldkaders en dramatische camerahoeken wat overdreven.

Op de dubbel-dvd van Safety Last prijkt naast het copieuze bonusmateriaal ( home movies, een getuigenis van Lloyd, een prima commentaar van een Franse exegeet) ook de quasi-remake uit 1930, Feet First. Studio Canal brengt verder ook een box uit met drie schijfjes waarop tien films van Lloyd geperst staan, kort en lang, stom en sprekend door elkaar.

Patrick Duynslaegher

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content