SURREALIST GEKIST. DAVID LYNCH bevreemdend? Guy maddin doet nog beter! warm aanbevolen door Martin Scorsese, David Cronenberg en Tom Waits.

FILM: *** /**** Extra’s: ****

Guy Maddin Box

Films. In Guy Maddins korte debuutfilm The Dead Father kan een gestorven vader zijn familie niet verlaten. Zijn zoon besluit dan maar om hem op te eten. Zie je daar de humor van in? Dan is het oeuvre van deze excentrieke en eigengereide Canadees iets voor u. In Frankrijk wordt de stijl van Maddin omschreven als ‘surrealistische gotiek’. Zelf situeert hij zich liever in het melodrama. Feit is dat Maddin geobsedeerd is door de cinema van de jaren twintig. Neem de schilderijen van Moreau en de tekeningen van Ernst en Beardsley, voeg er wat Vertov, Eisenstein, Méliès, Lang, Feuillade, Keaton en Murneau aan toe, bestrooi met een flinke scheut expressionisme, laat alles sudderen in een jus van David Lynch en Luis Buñuel en je bekomt iets dat heel sterk op Guy Maddin gaat lijken.

De Guy Maddin Box (de films zijn ook afzonderlijk verkrijgbaar) bevat Tales from the Gimli Hospital (1988), Archangel (1990), Careful (1992) en Dracula: Pages from a Virgin’s Diary (2002). In een interview verklaart de regisseur een hekel te hebben aan de banale realiteit van elke dag. Hij begrijpt niet dat mensen films willen zien die zich afspelen in hun achtertuin. Zélf mag hij zijn films dan wel draaien in Winnipeg, Manitoba, realistisch kan je ze bezwaarlijk noemen. Maddin roept een verrukkelijke wereld op van dromen en nachtmerries, waarin zijn acteurs zich ‘poëtisch’ voortbewegen. De visuele aspecten van de stille film – maskers en overvloeiers, beschilderde decors, statische camera’s, intertitels of tekst in het beeld – worden gecombineerd met hedendaagse technieken. Guy Maddin is een estheet die de look van toen combineert met de knowhow van nu.

Voor Guy Maddin, die Martin Scorsese, David Cronenberg en Tom Waits tot zijn grootste bewonderaars mag rekenen, heeft filmen iets kinderlijks. Hij experimenteert onbevangen en begeeft zich voortdurend in een mythische wereld, al zijn de thema’s van zijn films wel degelijk volwassen: seksuele afwijkingen, verdrukte verlangens, vrijheidsbeperking, verlies en waanzin. De vampier in Dracula is bijvoorbeeld het slachtoffer van een xenofobe heksenjacht en staat symbool voor de seksuele fantasie van de (promiscue) vrouw die desnoods met een moord aan banden gelegd moet worden. In Careful exploreert Maddin met een pervers genoegen het thema van de incest, en in Archangel toont hij een naar necrofilie neigende romance. Allemaal niet expliciet en verhalend (voor zover er bij Maddin sprake is van een ‘verhaal’), maar wel een maffe, intrigerende wereld.

Extra’s. Guy Maddin superviseerde de digitale transfers. Beeld en geluid zijn onberispelijk. De korte films The Dead Father (1986), Odile Redon (1995), Hospital Fragment (1999) en het geniale The Heart of the World (2000) worden aangevuld met twee interviews en de uitstekende documentaire Guy Maddin: Waiting for Twilight, waarin Tom Waits enige uitleg verschaft over de leef- en denkwereld van de filmmaker. Elke film bevat een (ondertitelde) regisseurscommentaar. Maddin is afwisselend grappig en anekdotisch. Hij ontpopt zich als een rasverteller, maar gaat wel zelden in op de technische aspecten van zijn kunst. Piet Goethals

Piet Goethals