Paul Baeten
Paul Baeten Columnist bij Knack Focus

P.B. GRONDA, schrijver van onder meer Onder vrienden en recent nog Straus Park, duikt elke week in de populaire cultuur.

Aan de basis van alle schoonheid ligt een vorm van waarheid. Mensen die handelen in schoonheid, ontdekken dat vroeg of laat. Of ze ontdekken het niet, en dan zal hun leven een erg frustrerende gebeurtenis worden.

Een tijdje geleden kwam dat onderzoek van de Universiteit Gent over de toestand van het Vlaamse acteursgild uit. Bleek dat het grootste deel van die mensen moet bijklussen om rond te komen. Gemiddeld de helft van hun inkomen zouden ze halen uit acteerwerk en minder dan 10 procent van heel de beroepsgroep zou kunnen leven van enkel acteren.

De economische conclusie is dus dat meer dan negentig procent mensen zijn die van hun hobby hun beroep hebben willen maken, en daar niet in geslaagd zijn.

In de Vlaamse culturele traditie wordt dan vaak boos gekeken naar de schaal van het land, de nietigheid van de Nederlandse taal en de arme ziel die op dat moment opgescheept zit met het verantwoordelijke ministerambt.

Als leven van de een of andere kunst niet lukt, dan ligt dat meestal aan een van de volgende twee dingen.

Een nauw aan het talent verbonden karakter dat de kunstenaar niet toelaat om iets anders te doen dan de kern – acteren, trompet spelen, tekenen. Dat kan uit overtuiging zijn, vanuit een soort afkeer van of lak aan alles waarvoor je mogelijk betaald kunt worden. Vaak is het ook gewoon een kwestie van persoonlijkheid. Niet iedereen gaat graag netwerken met een glas slappe cava in de hand. Ik begrijp die mensen.

De andere, minder gecompliceerde oorzaak is een gebrek aan talent. Je kunt dat maskeren tot op zekere hoogte, maar wat komt bovendrijven zal nooit schoonheid zijn, hoogstens een soort vluchtige kopie ervan. Zoals dat ‘vegetarisch vlees’, dat eigenlijk gewoon gemalen karton met wortelschel is.

Er zijn veel acteurs in Vlaanderen. Velen onder hen dromen – begrijpelijk – van een aangenaam, misschien zelfs enigszins, als het even kan, rijkachtig leven dankzij het theater of op het scherm. In andere landen lijkt dat te kunnen. De VS, Frankrijk, Italië, het VK, zelfs Duitsland. Daar wonen echte sterren. Wij hebben er een, om de twee generaties acteurs.

Vlaamse fictie is pas in de voorbije tien jaar geprofessionaliseerd, zeker qua budgetten. Het wordt stilaan iets dat op een kleine filmindustrie lijkt. Onze beste acteurs en regisseurs stoten door naar het buitenland en weten stilaan waar je een goeie steak kunt eten in Los Angeles.

Het valt te verwachten dat de rest van het wereldje ook verder professionaliseert, wat nieuwe jobs zal opleveren. Zowel in de zin van jobs die hier eerder nog niet bestonden, als in de zin van werkgelegenheid. Dat, en in veel mindere mate wat bij elkaar gebedeld zakgeld voor de bijklussende acteurs, zal rust brengen. Want de talenten zullen beter omringd worden en zichzelf kunnen ontplooien, en de hobbyisten zullen op lokale planken de mensen uit het dorp of de wijk ontroeren of laten lachen. Wat evengoed schoonheid kan opleveren, want de eenvoudige waarheid kost voorlopig gelukkig nog steeds niks.

P.B. GRONDA

VEEL VLAAMSE ACTEURS DROMEN VAN EEN AANGENAAM, MISSCHIEN ZELFS ENIGSZINS, ALS HET EVEN KAN, RIJKACHTIG LEVEN DANKZIJ HET THEATER OF OP HET SCHERM. IN ANDERE LANDEN LIJKT DAT TE KUNNEN.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content