P.B. GRONDA, schrijver van onder meer Onder vrienden en recent nog Straus Park, duikt elke week in de populaire cultuur.
De Vlaamse mainstreammedia zijn volgens mij de verkeerde kant beginnen op te gaan nadat VTM het concept van de luie zetel had gelanceerd.
‘De luie zetel’ impliceert heel wat zaken. Toch zeker twee. Ten eerste dat de zetel voor of bij de tv staat en de eerste functie ervan is om comfort te bieden tijdens het meer dan verdiende reclamekijken na een dagje loondiensten. We zeggen namelijk niet: laten we vanuit de luie zetel een gesprek met elkaar voeren over liefde, lot en dood. De tweede implicatie is belangrijker, namelijk dat het oké is om lui te zijn.
En dat is ook zo. Denk maar aan de beroemde brieven die Vincent van Gogh aan zijn broer schreef, en waarin hij onder andere het belang van het niksdoen beschreef, als tegenwicht voor momenten waarop er gewerkt wordt.
Toch zijn er verschillende soorten luiheid en mogen wij niet de fout maken te veronderstellen dat de luiheid van Vincent van Gogh dezelfde is als de mentale luiheid die van ons verwacht wordt voor de vlotte consumptie van hetgeen mainstreammedia ons voorschotelen aan ontspanning en opinies.
Die mainstreammedia bieden uitsluitend antwoorden op vragen die mij niet enkel geen moer interesseren maar me ook nog eens opschepen met heel wat tristesse.
In Vlaanderen is er weinig underground en elite. Dat wordt natuurlijk bepaald door de kleinschaligheid van de markt, maar vooral door de lokale economie, die ervoor zorgt dat ongeveer iedereen tot de middenklasse behoort. De grootste doelgroep is daardoor erg homogeen en de ruimte voor experiment beperkt tot onbestaande.
Enige rust kan gevonden worden op de oevers langs de voorspelbaarheid, waar zich langs één kant trash en underground bevinden, en langs de andere het elitaire werk. Hoge en lage cultuur, zouden mensen zeggen die ook spreken van ‘de goeden en de slechten’ in een burgeroorlog.
In The New York Review of Books stond bijvoorbeeld een haast ontroerend stuk van Michael Chabon over de invloed van de teksten van Bob Dylan op zijn werk, en het arbitraire onderscheid tussen proza en poëzie. En in het onmiskenbaar afgrijselijke Wheeler Dealers werd onlangs met succes een lelijke Porsche Boxster tot een begerenswaardige sportwagen omgetoverd – nieuwe zetelbekleding doet altijd veel, dat is nu eenmaal zo.
Wie de slimste mens wordt? Wie er in Nonkel Mop mag aanschuiven? Wie er op 1, 2 of 44 staat in gelijk welke hitparade ter wereld? Of er al dan niet tienduizend of een miljoen of acht miljard euro gewonnen wordt door het beantwoorden van vragen voor debielen of kleuters? Wat het loon is van een frituuruitbaatster? Welke vijf dingen je best vermijdt tijdens een sollicitatiegesprek? Welke ‘specialist’ in de nieuwsshows mag komen doen alsof hij iets te vertellen heeft over het conflict van de week? Ja. Dat iemand dat vanuit zijn luie zetel met de phablet even op mail zet. Dat hoeft nu niet meteen vandaag of morgen te zijn.
P.B. GRONDA
‘DE LUIE ZETEL’ IMPLICEERT HEEL WAT ZAKEN, ONDER MEER DAT HET OKÉ IS OM LUI TE ZIJN.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
