Gloria

Eerste zin Geluk plofte op uit het niets, als pigment, onberegend stoepkrijt.

Waar in het gros van de romans de openingszin iets zegt over wat je te wachten staat als lezer, moet je in Gloria, het tweede boek van Koen Sels, naar de laatste zin kijken, in casu: ‘Gloria kieperde de kist met duploblokken om.’ Het is immers een zin die rechtstreeks verwijst naar de eerste zin uit zijn debuut Generator (2015), genomineerd voor de Bronzen Uil en de Debuutprijs, waarin Sels zichzelf opvoerde als degene die de kist duploblokken omkieperde. De cirkel is gesloten, besef je na het lezen van Gloria, de autobiografische roman over Sels’ dochtertje, dat in de zomer van 2016 werd geboren. Het kind dat hij ooit was, heeft nu zelf een kind op de wereld gezet, en de zoon van weleer is vader geworden.

Waar Generator inging op het langzame wordingsproces van de kunstenaar, die zich los diende te maken van zijn familiale en Kempische wortels tot hij een vrijgevochten, autonoom wezen was, maakt Gloria de omgekeerde beweging. Een dochter krijgen is een onomkeerbare stap in een mensenleven, ervaart Sels, die stopt met drinken en roken en zijn bestaan als freelancer opgeeft om bediende te worden. Je moet als vader nog even mee, en liefst ook met een iet of wat stabiel inkomen. Decadentie is geen optie meer. ‘Wanneer begon dat tweede leven dan, dat hen heel dat eerste leven zou doen vergeten, en dat echte herinneringen in gang zet en doet uitmonden in de onophoudelijke stroom van de volwassen vergetelheid?’ schrijft Sels over zijn dochtertje, maar het zou net zo goed over hemzelf kunnen gaan.

Sels schrijft indringend autofictie. Ook al heeft hij het vaak over wat er op familiereisjes naar Luxemburg, Duitsland of de Ardennen gebeurt, in feite komt hij nooit zijn hoofd uit, wat een interessante spanning oplevert tussen zijn herinneringen en hun herwerking, en tussen het persoonlijke verhaal en zijn bredere context. Gloria is daardoor geen futiele ode aan het vaderschap geworden, maar wel een boek dat vanzelfsprekendheden in vraag stelt. Een kind confronteert je met jezelf, met de manier waarop je naar de wereld kijkt en met de verwachtingen die je hebt over dat kind. Het eist verantwoordelijkheid. Ook op maatschappelijk vlak trouwens, want je jaagt niet zomaar een klein meisje een wereld in die zienderogen onverdraagzamer wordt.