‘frasier’, of het mekka van de gestileerde oneliners en gedroomde replieken.

FRASIER: SEIZOEN 1 – PARAMOUNT, 500 MINUTEN

‘ Goodnight Seattle‘ klonk het recent voor het laatst in de sitcom uit de betere kringen. Elf seizoenen lang kregen we met Frasier wekelijks een dosis neuroses en beproevingen voorgeschoteld waarmee de onzekere en pretentieuze psychiater Dr. Frasier Crane te maken kreeg. Frasier uit Cheers laat Boston en een stukgelopen huwelijk achter zich en keert terug naar zijn geboortestad Seattle. Daar wil hij als radiogastheer van een adviesshow een carrière uitbouwen. In het appartement van zijn dromen hoopt Frasier op een rustiger leven. Zijn levensstijl vol fijne sigaren en haute cuisine wordt echter overhoopgehaald als zijn norse vader Martin, een ex-politieagent, ten gevolge van een werkongeval wordt gedwongen om bij zijn zoon in te trekken. In diens spoor volgen zijn duivelse en door staren geobsedeerde Jack Russell Eddie, een met tape opgelapte ligstoel en de semi-helderziende huiswerkster Daphne Moon.

Frasier heeft ook een snobistische en competitieve broer, collega-psychiater Niles (‘ Although I feel qualified to fill Frasiers radio shoes, I should warn you that while Frasier is a Freudian, I’m a Jungian, so there’ll be no blaming mother today.‘). Hij is extreem nauwgezet, obsessief en belachelijk, schitterend getypeerd in de manier waarop hij met een zakdoek steevast een stoel afveegt alvorens erop te gaan zitten. Niles is gehuwd met het mysterie Maris (we krijgen haar nooit te zien), maar valt al vanaf de tweede aflevering voor Daphne. Die platonische liefde zorgt voor mijn favoriete Frasier-moment in A Midwinter Night’s Dream, waar Niles Niles in zijn gotische herenhuis, dat tijdens een storm zonder stroom valt, het liefdesverdriet van Daphne moet opvangen (‘ Dr. Crane, we’re losing the fire.‘ ‘ No, we’re not. It’s burning with the heat of a thousand suns!‘ ‘ But it’s down to it’s last embers.‘ ‘ Well then, I’ll put some wood on it.‘).

Een marathonkijkbeurt van het eerste seizoen laat vooral zien hoe sterk Frasier is geschreven. Alles wat de spin-off van Cheers in al die jaren zo sterk maakte, is bovendien al van bij de pilootaflevering aanwezig: de uiterst gesofisticeerde humor die resulteert in gevatte woordspelletjes, en hilarische fysieke humor. Dit gaat ook nooit ten koste van het realiteitsgehalte van de personages en hun relaties, zoals dat in het tragische Friends wel het geval is. De personages in Frasier zijn geen eenduidig grappige personages. Het zijn veelgelaagde mensen van vlees en bloed die echte relaties met elkaar hebben. Frasier bijvoorbeeld, in Cheers nog een secundair personage, is nu de veel menselijkere spil van de serie. Hij is een intellectueel voor rede vatbaar. Zijn enige probleem is echter zijn enorme ego. Deze combinatie geeft vonken bij elke gevatte counter van zijn familie, van luisteraars (‘ It’s hard to say what to hate most about Crane’s show. His pompous, sanctimonious style, his self-congratulatory references, or his voice, a mock sympathetic tone so sickly sweet, one wonders if he graduated from medical school or from some mind-controlling cult.‘), en bovenal van Roz Doyle, zijn producer en mannenverslindster. Haar missie is Frasiers luchtbel te doorprikken telkens ze er de kans toe heeft, en sarcasme te spuien over zijn leven en dat van zijn luisteraars.

Al deze elementen maken van Frasier een van de slimst geschreven sitcoms ooit, die daarenboven al van bij het begin op niveau was (in tegenstelling tot bijvoorbeeld Seinfeld). Deze fantastische return-to-form mag zeker zijn van haar plaatsje in het pantheon van de beste tv-sitcoms ooit.

Door Hans Comijn