FULL HOUSE

Ze hebben ooit uren van onze tijd gekost. Maar stellen de tv-series waar we jaren geleden aan verslaafd waren vandaag nog iets voor? Deze week: Geert Zagers onderwerpt Full House aan lacaniaanse deep watching.

‘Look, DJ, I don’t blame you for wanting your own room. But you got to understand, this world’s not a perfect place. Bruce Willis has a record deal.’

We hebben het moeten opzoeken: omstreeks 1987 had Bruce Willis even een platencontract bij Motown, waar hij de eclectische rhythm-‘n-bluesverzameling The Return of Bruno opnam, met de hulp van Booker T. Jones en The Temptations. We herhalen: The Return of Bruno. Eerste single: Respect Yourself. Heel, heel grappige clip.

Helemáál zeker zijn we niet, maar naar alle waarschijnlijkheid hebben wij Uncle Jesse’s witz niet gesnapt toen die eerste aflevering van Full House destijds op VT4 te zien was. Het was 1996, negen jaar na de Amerikaanse uitzendingen. De reeks was al afgelopen in de VS toen we Full House in België te zien kregen. Bruce Willis’ muziekcarrière was opgeborgen. Die Hard: With a Vengeance was al in de zalen. En snel iets googelen zat er in die tijden van inbelmodems nog niet in.

Achttien jaar, een Wikipediazoekopdracht en de clip van Respect Yourself op YouTube later, is er dan toch een voorzichtige gniffel. Zij het dan vooral om de beelden van Bruce Willis’ danspassen met een bezemsteel.

METEEN DE ENIGE LACH DIE WE TIJDENS het herbekijken van het eerste seizoen Full House hebben geregistreerd. Het is iets vreemds, met sitcoms. Wat maakt dat de ene reeks wel de tand des tijds doorstaat en de andere niet? Step by Step is compleet vergeten. Boy Meets World ligt goed bij nostalgici. The Fresh Prince of Bel-Air heeft een cultstatus bij hipsters. Full House hangt daar ergens tussenin. Catchphrases, ze zijn zelden voor de eeuwigheid bestemd. En laat Full House nu net voor een haast absurd hoog percentage uit catchphrases bestaan. ‘How rude!’, ‘Have mercy!’, ‘You got it, dude!’, ‘Cut. It. Out!’, ‘You are in big trouble, mister’, ‘Watch the hair, huh’: humor in Full House was een kwestie van paint-by-numbers.

En toch heeft het wel iets, Full House herbekijken. Voornamelijk dan om één reden: het is fascinerend wat je je allemaal niet realiseert op je dertiende – en dan hebben we het niet alleen over Bruce Willis-grappen. Dat die schattige baby met haar lange naam – Marie-Kate Ashley Olsen – een tweeling zou blijken te zijn, iets wat de makers in het begin van de reeks probeerden te verbergen, vandaar de ietwat verwarrende naamvermelding op de credits. Dat Jodie ‘How rude!’ Sweetin, die middelste met haar melktanden, na afloop van de reeks een meth-, coke- en xtc-verslaving zou oplopen – en een ridicule borstvergroting zou ondergaan, getuige Google Images. Dat Candace Cameron op haar twintigste boulimie zou kweken. En dat Dave Coulier, die even een relatie had met Alanis Morissette, het eigenlijke onderwerp was van haar You Oughta Know.

We geven u even de tijd om u te realiseren dat u zich bij de frase ‘Would she go down on you in a theatre?’ voortaan het hoofd van Uncle Joey zult voorstellen.

Hard, we weten het.

Neem uw tijd.

Full House herbekijken met de informatie waar een mens nu over beschikt: behoorlijk onschuldverwoestend.

En dan is er nog het voornaamste wat je je als dertienjarige niet realiseert: dat Full House geen kinderreeks was. Het uur waarop het werd uitgezonden – gekneld tussen het huiswerk en het avondeten – deed anders vermoeden. Maar met de ogen van 2014 is het ontegensprekelijk: Full House was geen entertainment voor prille tieners, maar liberale opvoedkundige propaganda om conservatief Amerika te helpen verwerken dat het Amerikaanse patriarchale kerngezin niet meer bestond – en dat dat niet erg was.

WIJ VERDUIDELIJKEN: HOE LANGER JE OVER FULL HOUSE nadenkt, hoe vreemder het opzet wordt. De reeks draait om Danny Tanner (gespeeld door Bob Saget, dezer dagen vooral bekend dankzij een filmpje van een tourettepatiënt die ‘Bob Saget’ als vloek gebruikt), die drie maanden na de dood van zijn vrouw zijn drie dochters alleen moet zien op te voeden. Geen evidente taak, en dus trekken zijn beste vriend Joey Gladstone en zijn schoonbroer Jesse Katsopolis het huis in. Twee mannen zonder enige opvoedkundige ervaring, maar om de een of andere reden leek dat Bob een goed idee. Drie mannen, drie kinderen, één dode moeder: niet meteen de pitch die wij zouden indienen bij ABC.

Nog vreemder wordt het wanneer je je realiseert dat drie maanden na haar dood het rouwproces volledig voltrokken is. Behoorlijk traumatisch nochtans, hebben wij ons laten vertellen, maar niemand die er in Full House een woord aan vuil maakt. Alsof het nooit gebeurd is.

Wij vinden dat bizar.

Slavoj Zizek, een van de helderder verlichte geesten van deze tijd, heeft ooit de lacaniaanse psychoanalyse losgelaten op het oeuvre van Alfred Hitchcock. U moet weten: Hitchcock mocht geen seks tonen in zijn films. De kijkers wilden niks liever, de censuurcommissie wilde dat iets minder. En dus zocht Hitch andere wegen. Nam Cary Grant Eva Marie Saint in de armen, dan volgde er een shot van een trein die een tunnel in reed. Hitchcock toonde geen seks, maar in het hoofd van de kijker was die er wel geweest. Het volstond, aldus Zizek, om dat idee zo in iemands hoofd te planten om exact hetzelfde effect te bekomen.

In de jaren vijftig moet een retourtje Leuven-Brussel-Zuid een erotische ervaring geweest zijn, realiseren we ons nu.

Wat ons bij die dode moeder in Full House brengt. Onze gooi? In de hoofden van de makers was Danny geen weduwnaar, maar een alleenstaande vader. Maar omdat scheiding nog net iets te veel taboe was eind jaren tachtig, hebben ze mama Tanner maar geliquideerd.

Dat lag vermoedelijk beter bij de bonzen van ABC.

U moet weten: tegen 1985 was het in elke Amerikaanse staat legaal om te scheiden zonder dat de schuld van een van beide partners moest worden aangetoond. Het gevolg: eind jaren tachtig woonde 35 procent van alle Amerikaanse kinderen in een eenoudergezin, een stijging van 15 procent met een decennium eerder. Het traditionele patriarchale gezin begon te verdwijnen. Iets wat voor enige onrust zorgde bij conservatief Amerika.

En toen kwam Full House hen geruststellen. Aflevering één: Joey en Jesse moeten de luier van Michelle verversen. De heren hebben geen flauw benul van wat ze horen te doen, maar trekken hun plan met een barbecuetang, een sproeier in de wasbak en een rol absorberend keukenpapier. Moraal: al is het dan niet traditioneel, ook alleenstaande mannen kunnen voor een kind zorgen als het moet. Aflevering twee: DJ en Stephanie buiten Jesse’s onkunde als babysitter uit en zijn niet in bed te houden, maar komen tot inkeer na een louterend – er werd véél gelouterd in Full House – familiegesprek. Moraal: de tijd dat vader zijn wil kon opleggen is voorbij, opvoeden is een taak die je als alleenstaande vader enkel mét je kinderen kunt doen. Aflevering drie: Stephanie gaat met tegenzin voor het eerst naar school, bijgestaan door de drie mannen, die zich alle drie afzonderlijk als ‘vader van Stephanie’ voorstellen aan de schooljuf. Moraal: ook de buitenwereld aanvaardt een niet-traditionele gezinsstructuur.

Vooral die derde aflevering is in lacaniaanse termen ronduit progressief. Je zou kunnen zeggen: Full House bereidde Amerika voor op same-sex parenting. Je zou dat kunnen zeggen. Doorheen de hele eerste reeks van Full House loopt overigens een heimelijk-homoseksueel-ouderschapsplot, vertaald in de stiekeme erotische spanning tussen Jesse en Joey. In aflevering drie treft Danny de twee heren in bad aan, terwijl Jesse in de ogen van Joey kijkt en Love Me Tender zingt. ‘Het is duidelijk, ik stoor. Ik laat jullie twee matrozen met jullie zeep en zang.’ Waarna Danny de badkamer verlaat en Jesse Love Me Tender herneemt.

Een trein en een nauwe tunnel waren subtieler geweest.

HET IS HET GROTE MISVERSTAND DAT OVER SITCOMS LEEFT. Het idee dat de impact ervan afgemeten moet worden aan hun humor. Catchphrases. Callbacks. Karikaturen. Onzin. Sitcoms zeggen in de eerste plaats iets over het veranderende Amerikaanse gezin. The Cosby Show toonde Amerika dat een zwart gezin ook hoogopgeleid en welgesteld kon zijn – en een fascinatie voor kleurrijke sweaters kon cultiveren. Friends toonde dat in een gemetropoliseerde samenleving de wortels van het individu niet meer bij de familie liggen, maar in de vriendenkring – en dat enige seksuele promiscuïteit het traditionele concept liefde niet in de weg staat. Modern Family toonde dat homoseksuele gezinnen dezelfde problemen hebben als traditionele gezinnen.

Niemand die Full House grensverleggend zou noemen, met zijn moralistische eindes, het belang van familiewaarden en ronduit infantiele humor. Maar dat is net wat de sitcom doet: op een onbedreigende manier niet-traditionele elementen introduceren in de huiskamer – en zo culturele opinies en attitudes beïnvloeden.

‘Whatever happened to predictability? / The milkman, the paper boy, evening TV?’ zingt Wakefield in de onwaarschijnlijk melige intro. Full House bereidde televisiekijkend Amerika voor op een nieuwe samenleving. Een wapen van sociale progressie: daar, het is eruit.

En dan waren er ouders die vonden dat we meer buiten moesten spelen in de jaren negentig.

Belachelijk.

AAN DE ANDERE KANT: DAT BEELD VAN Uncle Joey en Alanis Morissette dat nu in uw hoofd zit.

Had nu ook weer niet gehoeven.

FULL HOUSE WAS GEEN ENTERTAINMENT VOOR PRILLE TIENERS, MAAR LIBERALE OPVOEDKUNDIGE PROPAGANDA. DRIE MANNEN, DRIE KINDEREN, ÉÉN DODE MOEDER: NIET METEEN DE PITCH DIE WIJ ZOUDEN INDIENEN BIJ ABC.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content