Shine no light – In het schandaalboek ‘Exile On Main Street’ komen we vanalles over de Rolling Stones te weten, maar niets over hun gelijknamige meesterwerk.

Robert Greenfield, Da Capo Press, 258 blz., euro24

Het is en blijft een vreemde contradictie. De platenindustrie is op sterven na dood en alles draait om songs en downloads tegenwoordig, maar nooit werden er meer en dikkere boeken over cd’s en zelfs platen geschreven. Romans à la High Fidelity van Nick Hornby, over het uitstervende ras der vinyljunkies. Maar ook en vooral: naslagwerken à la 1001 platen die je in huis moet hebben. (Onder verstaan: voor de laatste platenboer de boeken sluit.) Of: boeken die muziekjournalistiek tot geschiedschrijving verheffen, en noot voor noot reconstrueren hoe klassiekers als Pet Sounds en Sergeant Peppers tot stand kwamen.

Exile On Main Street is zo’n ‘meesterwerk-in-de-maak’-boek. Over de gelijknamige dubbelelpee van de Rolling Stones, meer bepaald, die ze in de lange, hete zomer van 1971 gingen opnemen in Villa Nellcôte, een oud Gestapobolwerk in de buurt van Nice. Robert Greenfield, schrijver van het roemruchte toerverslag STP: A Tour Through America With The Rolling Stones (1974), liep tijdens de opnames even langs, om Keith Richards te interviewen. Net als de betreurde Gram Parsons, trouwens, en John Lennon en Yoko Ono, die er na het filmfestival van Cannes thee kwamen drinken.

Robert Greenfield gaat uitgebreid in op de reden waarom de Stones naar de Franse Rivièra verkasten – ze waren op de vlucht voor de Britse fiscus – en nog uitgebreider op de indianenverhalen die nog altijd over de opnames de ronde doen. Dat Mick Jagger Keith Richards’ vriendin Anita Pallenberg bezwangerd zou hebben. (Niet waar.) Dat de groep de Corsicaanse maffia ( ‘les cowboys’) kilo’s harddrugs liet leveren. (Natuurlijk waar.) Dat ze een roulette lieten installeren in Villa Nellcôte, en een privéverpleegster in dienst namen voor inspuitingen allerhande. (Ook waar.) En dat Richards in slaap viel terwijl hij een van de nummers aan het inspelen was, en tijdens rehab zijn ziekenhuisbed in brand stak. (Alweer waar.)

Het enige wat we in Exile On Main Street niét te weten komen, is hoé de Rolling Stones hun gelijknamige meesterwerk – oorspronkelijke titel: Tropical Disease – onder die omstandigheden uit hun instrumenten persten, en waarom het zo’n geweldige plaat is geworden. Robert Greenfield noemt dat ergens ‘voer voor muziek critici voor zover er daar nog van leven, niet voor schrijvers‘, maar precies dát maakt van Exile On Main Street een veredeld rioolblaadje in plaats van een boek. Zeker omdat hij bijzonder discutabele ‘kroongetuigen’ opvoert, zoals de huishoudster van Villa Nellcôte, en een schimmige loopjongen uit de entourage van de Stones.

Wouter Van Driessche