NA REGEN KOMT ZIELENPIJN. Grunge, het fenomeen: we kennen het allemaal, of dat denken we toch. Tot je de ménsen erachter hun verhaal laat doen.

Mark Yarm, Faber and Faber, 547 blz., euro19

Nog één keer stilstaan bij de vermeende verjaardag van grunge, want straks komt honderd jaar tex-mex eraan. Eerst dit: grunge was nooit een genre. Een tijd, een plaats, een stemming (we bedoelen D-A-D-G-B-E op de gitaar, niet ‘beroerd’), een kledinglijn van Calvin Klein: ja. Maar twintig jaar nadat Nirvana piekte, is het onderhand wel duidelijk dat Kurt Cobain en die van Soundgarden, Mudhoney, Melvins of Alice In Chains geenszins uit dezelfde cederstam waren gesneden.

Het zijn die verschillen die van Everybody Loves Our Town zo’n meeslepende kroniek maken. Liever dan zich te schikken naar de regels van het gestroomlijnde overzicht, opteerde auteur Mark Yarm voor het oral history-stramien: quotes opstapelen van iedereen die nauw was betrokken bij het ontstaan, de ontwikkeling en de afgang van grunge. Resultaat: een rafelige look back vol (nevelige) herinneringen en tegen elkaar in druisende denkwijzen, maar ook diep persoonlijke zielenroerselen, en bekentenissen opgepookt door twee decennia extra levenservaring.

Vorm en inhoud zijn very punk, en niet toevallig. Het bijbehorende waardenpakket (wij tegen de rest, elk doet zijn zin) vond in het deprimerende Seattle van eind jaren tachtig een vruchtbare voedingsbodem – het regent er alleszins genoeg voor. Niettemin gaven veel hongerige jonge muzikanten blijk van een zucht naar naam, faam en decadentie die duchtig vloekte met de erfenis van Johnny Rotten en co. Heroïne en poen: asgrijzer wolken hebben er boven de Pacific Northwest nooit gehangen. Zeker, er werd gegrapt, genoten en geslempt, maar ook vroegtijdig gestorven (Andrew Wood, Mia Zapata, Kristen Pfaff, Layne Staley).

Uiteraard fungeert Kurt Cobains zelfmoord als de dramatische climax die het lot van de beweging bezegelde. Nirvana had zijn ziel aan de duivel verkocht en dat verteerde Cobain, joeg hem mee het graf in. Maar krijg niet het verkeerde idee: Everybody Loves Our Town is geen verkapte biografie van Nirvana. De aanloop naar het sleutelhoofdstuk van de grunge (overigens een door werkelijk alle interviewees bespuwde term) is lang en zo hoort het: veel verdiende aandacht dus voor pioniers U-Men, Malfunkshun, Skin Yard en Green River. Eveneens terecht valt de naam Stone Temple Pilots pas na 501 bladzijden.

Everybody Loves Our Town dient te worden gekoesterd: het doorprikt talloze mythes en vooringenomenheden, en bestrijkt zowel vetes als vriendschappen met het sterk nuancerende vernis van de realiteit. Al blijven sommige vooroordelen toch pal overeind: ‘Hoe kun je weten of Courtney Love liegt? Ze beweegt d’r lippen.’

KURT BLONDEEL