Tien niet te missen filmtitels uit de eindejaarsprogrammatie van onze tv-zenders.

1 THE ASSASSINATION OF JESSE JAMES BY THE COWARD ROBERT FORD

WOENSDAG 4/01, 20.40 – CANVAS Andrew Dominik, VS 2007 ****

Aan de riem van Hollywood hingen al heel wat scalpen van de Amerikaanse outlaw Jesse James, toen de Nieuw-Zeelandse regisseur Andrew Dominik aan zijn verfilming begon. Zijn aanpak is gelukkig even origineel als onvoorspelbaar en hij vertelt met zo veel lyrische kracht dat je een instantklassieker krijgt. In zekere zin is dit verhaal over de laatste zes maanden van de charismatische bankrover Jesse James (een mysterieuze Brad Pitt) en zijn geobsedeerde moordenaar Robert Ford (een akelige Casey Affleck) ook een antiwestern. De legendarische James wordt niet geportretteerd als een mythische figuur en veel actie is er evenmin, waardoor de film nog het meest lijkt op een introspectieve meditatie over verraad en beroemd zijn. Een die poëtisch ingekleurd wordt door de schilder-achtige manier waarop cameraman Roger Deakings de uitgestrekte landschappen van Missouri filmt. Nick Cave pende mee aan het scenario, en componeerde samen met zijn partner in crime Warren Ellis ook de magnifieke soundtrack vol donkere ballades.

2 LAWRENCE OF ARABIA

ZONDAG 1/01, 20.15 – CANVAS David Lean, GB 1962 ****

De Britse topregisseur David Lean had een zwak voor breed uitgespannen historische verhalen én visuele grandeur. De betoverende beelden van door de zon geblakerde zandduinen in het legendarische Lawrence of Arabia behoren dan ook tot de filmiconografie. Maar dit magistrale woestijnepos over de enigmatische Britse officier T.E. Lawrence die de Arabieren verenigt in een opstand tegen de Turken tijdens WO I, heeft nog meer te bieden dan spectaculaire woestijnlocaties. De flamboyante vertolking van Peter O’Toole bijvoorbeeld als de excentrieke militaire leider die relaties met de bedoeïenen aanknoopt onder het motto ‘It’s going to be fun’. O’Toole werd na negen maanden woestijnopnamen trouwens naar de boot van producent Sam Spiegel geroepen, die brandhout maakte van zijn vertolking. Als wraak klom de acteur midden in de nacht via het anker terug naar binnen om Spiegels sigaren te stelen.

3 IN A LONELY PLACE

MAANDAG 2/01, 20.40 – ARTE Nicholas Ray, VS 1950 ****

Gleufhoed, maatpak, sigaret en cynische dialogen: de talismannen van Humphrey Bogart duiken ook op in het meesterlijke noirdrama In a Lonely Place. Dat geldt samen met Sunset Boulevard als een van de bitterste en donkerste films over liefde en wreedheid ooit. Of wat dacht u van deze quote: ‘I was born when she kissed me. I died when she left me. I lived a few weeks while she loved me.’ Boogie speelt een Hollywoodscenarist die nauwelijks aan de bak komt door alcoholproblemen en woedeaanvallen. Zijn paranoia en cynisme worden nog aangewakkerd wanneer hij van moord verdacht wordt en een verdoemde relatie begint met zijn buurvrouw (Gloria Grahame). Dit is niet alleen een scherpe dissectie van de menselijke natuur in Hollywood: regisseur/paria Nicholas Ray en Bogart, berucht om zijn gemene uithalen, geven heel wat van zichzelf bloot in dit verwoestende psychodrama.

4 REVOLUTIONARY ROAD

DONDERDAG 5/01, 20.45 – VIJFTV Sam Mendes, VS 2008 ****

Romantisch wegdromen bij Kate Winslet en Leonardo DiCaprio? Het kon bij Titanic, maar zeker niet bij Revolutionary Road. Het echtpaar Frank en April Wheeler uit het Connecticut van de jaren 50 vormt immers zowat de antipode van het koppel uit de oceaanblockbuster. American Beauty-regisseur Sam Mendes laat in dit wrange relatiedrama scherp zien hoe deze eerst gelukkig getrouwde mensen – zij een toegewijde huisvrouw, hij een anonieme kantoorklerk – elkaar beetje bij beetje verscheuren. Een verpletterend vertolkte adaptatie van Richard Yates’ roman, een afrekening met het conformisme en de mythe van de Amerikaanse Droom.

5 RATATOUILLE

ZATERDAG 31/12, 20.20 – VTM Brad Bird, VS 2007 ***

De originele versie van een Pixartekenfilm is nog altijd te verkiezen boven de Vlaamse, omdat de animatie en de lichaamstaal van de personages vaak gemodelleerd zijn naar de stemmen. Maar verder is er niets mis met de door Michael Pas aangevoerde stemmencast van deze restaurantkeukenpret, een sfeervolle en meesterlijke culinaire fabel over een kieskeurige rioolrat die ervan droomt om chef-kok te worden van een Parijs toprestaurant. Brad Bird – die ook de nieuwe Mission: Impossible regisseerde – houdt in dit dolle sprookjesavontuur geniale verfijning, slapstick en digitale animatiemagie perfect in evenwicht.

6 BREACH

VRIJDAG 6/01, 23.45 – VTM Billy Ray, VS 2007 ***

Sterk geacteerde en op ware feiten gebaseerde thriller over Robert Hanssen (Chris Cooper), een dubbelspion die als FBI-agent meer dan 20 jaar lang voor de KGB werkte. Geen opwindende suspense en toch imponeert deze karakterstudie annex genuanceerde zoektocht naar een mol door de methodische, nuchtere observatie van het dagelijkse leven op kantoor van een topspion.

7 SONS OF THE DESERT

ZONDAG 1/01, 20.40 – ARTE William A. Seiter, VS 1933 ***

Stan Laurel en Oliver Hardy of de Dikke en de Dunne behoren samen met Charlie Chaplin en Buster Keaton tot de grote slapstickkomieken. Dit is een van hun meest gewaardeerde lange geluidsfilms, een amusante absurde farce waarin de twee huwelijksproblemen krijgen als ze stiekem een conventie van de loge bijwonen.

8 SHAUN OF THE DEAD

VRIJDAG 6/01, 23.10 – 2BE Edgar Wright, GB 2004 ***

Een zombienachtmerrie in Londen? Je krijgt het te zien in deze even originele als kwieke parodie op de zombiefilms van George A. Romero. De humor is soms pure sitcom, maar dit verhaal over pubpilaar Simon Pegg die zijn familie en liefje tegen een zombie- invasie beschermt, is soms net zo goor als het romantisch is.

9 WANTED

ZONDAG 1/01, 21.25 – 2BE Timur Bekmambetov, VS 2008 **

Angelina Jolie zet haar kloeke Lara Croftimago in de verf in deze superkinetische actiebrok vol cartooneske stunts, schaamteloos geweld en fabuleuze digitale effecten. Het verhaal over een geheim broederschap van huurmoordenaars is van de pot gerukt, maar de actie en de bullet time-choreografieën zijn spectaculair.

10 LITTLE CHILDREN

VRIJDAG 5/01, 23.40 – NED 2 Todd Field, VS 2006 **

Net als Revolutionary Road een intimistisch drama over de schone schijn van kleinburgerlijk voorstedelijk Amerika, met opnieuw Kate Winslet als gefrustreerde huismoeder. Hier begint ze een relatie met een jonge huisvader, maar de sfeer van zomers plezier maakt plaats voor donker ongemak als regisseur Todd Field ( In the Bedroom) ook begint in te zoomen op een pas vrijgekomen pedofiel.

Luc Joris