Na het succesvolle eerste seizoen mag Tim Roth weer leugens opsporen in een tweede reeks van Lie to Me. En ditmaal krijgt hij de hulp van Shawn Ryan, de man die eerder The Shield schreef. ‘De reeks is heel populair op middelbare scholen. Als het ergens belangrijk is om te weten wat anderen van je denken, is het daar wel.’

Mensen die hun gesprekspartner verachten, trekken één mondhoek omhoog, zoals de Amerikaanse oud-minister van Defensie Donald Rumsfeld weleens placht te doen tijdens persconferenties. Iemand die zit te liegen, raakt vaker dan normaal zijn neus aan, zoals te zien was toen Bill Clinton zijn misstapje met Monica Lewinsky op televisie probeerde te verbergen. Het zijn enkele weetjes die we bijgeleerd hebben uit het eerste seizoen van Lie To Me, de Amerikaanse reeks over Cal Lightman, een expert in het lezen van gelaatsuitdrukkingen die met zijn team de autoriteiten bijstaat tijdens hun onderzoek. Terwijl de anderen vooral luisteren naar wat getuigen of verdachten te zeggen hebben, kijkt Lightman – gespeeld door de Britse acteur Tim Roth, bekend van onder meer de Tarantinofilms Reservoir Dogs en Pulp Fiction – naar hun lichaamstaal. Die blijkt vaak een ander verhaal te vertellen.

Het eerste seizoen van Lie to Me was erg onderhoudend, maar wereldschokkend kon je het niet noemen. Het niveau in reeks twee ligt echter een heel stuk hoger, en dat heeft wellicht te maken met de man die zich bij het schrijversteam heeft gevoegd: Shawn Ryan, die eerder The Unit schreef en vooral The Shield, een knaller van een politiereeks rond de exploten van de corrupte flik Vic Mackey en een van de beste tv-series van de afgelopen tien jaar.

Shawn, hoe ben jij bij ‘Lie to Me’ betrokken geraakt?

Shawn Ryan: Twee scenaristen van de reeks die ook bij The Shield hebben gewerkt, waren vorig jaar wat achteropgeraakt met hun werk. Ze vroegen mij om een handje te helpen, en zo heb ik Sam Baum (bedenker van de reeks; nvdr.) leren kennen, de andere schrijvers, Tim… En het beviel me wel. Toen Sam me vroeg om de dagelijkse leiding over de serie over te nemen, moest ik dus niet lang nadenken.

In het tweede seizoen komt meer nadruk te liggen op het centrale personage en zijn achtergrond. Is dat jouw invloed?

Ryan: Toen ik begon, was ik vooral geïnteresseerd in Lightman: wie is hij, waar komt hij vandaan, dat soort dingen. We willen dieper in zijn verleden graven, en in dat van zijn collega’s in het team, zodat Lie to Me meer wordt dan ‘de wetenschappelijke tip van de week’. De wetenschap blijft natuurlijk wel belangrijk, dat mogen we nooit vergeten. Zo blijkt bijvoorbeeld dat Lie to Me heel erg populair is op de middelbare scholen. Die jongeren daar zitten namelijk op een punt in hun leven waarop ze er proberen achter te komen wie hen echt graag ziet, wie ze kunnen vertrouwen, enzovoort. Zo’n school is een broedplaats voor bedrog en verraad, en dus zijn de leerlingen heel benieuwd naar tips om de waarheid te onderscheiden. (Lacht)

Tim, heb je al veel geleerd over het herkennen van leugens sinds je begonnen bent? En pas je die kennis toe in het echte leven?

Tim Roth: Dat sommige dingen blijven hangen, is normaal, maar ik probeer toch te vermijden om die kennis te gebruiken. Al word ik daar wel van beschuldigd. Als mijn kinderen iets uithalen en mij zien staan, zeggen ze meteen: ‘Je hoeft zo niet te kijken, hoor. Je zit niet in de serie.’ (Lacht)

Cal Lightman is gemodelleerd naar de psycholoog Paul Ekman, die ook adviseur is voor de serie. Is het moeilijk om met hem te spreken zonder na te denken over hoe je je gedraagt?

Roth: Laat me eerst zeggen dat Paul een heel kalme, vriendelijke man is, heel bescheiden ook. Desalniettemin vond ik het in het begin zenuwslopend om in zijn gezelschap te vertoeven. Je voelt je echt naakt. Het enige wat je kunt doen, is snel weglopen om een kopje thee te halen. (Lacht)

Wat is de rol van Ekman precies: moet hij feedback geven aan de acteurs?

Ryan: Soms wel. Een serie als deze is moeilijk voor een acteur omdat de verhalen draaien rond zogenaamde ‘micro-uitdrukkingen’, gelaatsbewegingen die onbewust gebeuren en daardoor dingen verklappen die de man of vrouw in kwestie niet wil laten zien. En dat is lastig voor een acteur om te spelen. Als we echt een specifieke blik of uitdrukking nodig hebben, komt een van Ekmans assistenten naar de set met een hoop videotapes om te laten zien hoe je dat het best kunt spelen. Maar dan wordt het natuurlijk gevaarlijk dat je de naturel van een acteur verpest en dat het niet meer geloofwaardig overkomt. Dat is een dunne grens. Soms is het beter om gewoon tegen een acteur te zeggen: ‘In die scène is je personage bang en zenuwachtig’, in plaats van hem te tonen hoe hij die gevoelens precies tot uiting moet brengen. Tenslotte zegt Ekman zelf dat geschoolde acteurs de enigen zijn die hem kunnen misleiden, omdat ze getraind zijn om bepaalde emoties te voelen die ze niet echt hebben meegemaakt. Tim is dus een van de weinige mensen in de wereld die ongestraft kunnen liegen. (Lacht)

Veel misdaadseries draaien rond de vraag wie liegt, terwijl dat in ‘Lie to Me’ altijd snel duidelijk is. Maakt dat het moeilijker om verhalen te verzinnen?

Ryan: Daar worstelen we in de schrijverskamer soms mee, ja. Maar de personages mogen dan wel weten of iemand de boel aan het bedriegen is, ze weten daarom nog niet waarom hij of zij dat doet. Het is niet omdat je een leugen herkent, dat je ook weet wat de waarheid is. Dus gaan wij op zoek naar situaties waarin Cal en de rest wel kunnen bevroeden dat er iets loos is, maar wel nog naar de waarheid moeten zoeken. Ik beschouw Lie to Me ook niet als een misdaadserie: soms draait het verhaal om een misdaad, maar het kan evengoed gaan over een jongetje dat denkt dat hij geadopteerd is en vraagt om zijn ouders te ondervragen.

Tim, in tegenstelling tot Hugh Laurie in ‘House M.D.’ heb jij wel je Britse accent behouden. Was dat een voorwaarde om mee te doen?

Roth: Toen we aan het onderhandelen waren, heb ik meteen gezegd dat ik geen Amerikaans accent zou aannemen. Lightman móét ook geen Amerikaan zijn: tenslotte leven er tienduizenden mensen van over de hele wereld in de VS. De studio heeft wel even moeilijk gedaan, maar uiteindelijk hebben ze ermee ingestemd. Nu geloof ik dat het een voordeel is dat ik met een Brits accent spreek, omdat het voor een ander geluid zorgt binnen de Amerikaanse tv.

Maar je woont toch zelf al lang in de VS?

Roth: Al twintig jaar. Dit is mijn thuis geworden. Mijn kinderen praten trouwens wel met een Amerikaans accent: ze zijn helaas niet uit de baarmoeder gekomen met een stiff upper lip. (Lacht)

Zijn er eigenlijk nog plannen om opnieuw met Quentin Tarantino samen te werken?

Roth: Ja, absoluut. Ik had eigenlijk mee moeten spelen in Inglourious Basterds, maar de combinatie met Lie to Me was te zwaar. We zijn nog altijd bevriend en het zal er ooit nog wel eens van komen.

Shawn, tot slot nog even over ‘The Shield’, dat sinds een paar maanden in de VS afgelopen is. Als je die reeks zou moeten omschrijven voor iemand die ze nog nooit heeft gezien, hoe zou je dat dan doen?

Ryan: Wel, bij het begin was de centrale vraag: ‘Wat voor gedrag zijn we bereid te aanvaarden van de mensen die ons beschermen?’ Dat was een thema dat echt leefde toen de serie begon in 2002 , in die nadagen van 9/11. Die eerste seizoenen bevatten dan ook veel actie en potige scènes waarin Vic Mackey de regels brak om orde te laten heersen. Gaandeweg is de reeks persoonlijker geworden en ging het meer over de prijs die Vic Mackey zelf moest betalen voor zijn daden. Toen werd de vraag: ‘Wat gebeurt er met een mens nadat hij zich – soms uit goede bedoelingen, soms voor zijn eigen profijt – zo vaak boven de wet heeft gesteld?

Hoe kijk je er nu op terug: zijn er dingen waarvan je spijt hebt of die je niet hebt kunnen verwezenlijken, of ben je honderd procent tevreden over het resultaat?

Ryan: Ik kijk naar The Shield zoals je kijkt naar de vrouw van wie je houdt: misschien is ze niet helemaal perfect, maar ze is wel het allerbeste waarop je kon hopen. Ik heb fouten gemaakt en er zijn zeker dingen die ik nu anders zou doen, maar ik ben er gerust in dat we alles hebben gedaan om de best mogelijke reeks te maken. En ik ben er ongelooflijk trots op. Ik ben alleen bang dat ik nooit meer iets zal kunnen maken dat even goed is.

Lie to Me Seizoen 1 Nu uit op dvd bij 20th Century Fox. Seizoen 2 is elke maandag te zien op 2BE om 22.15.

Win 5 exemplaren van Lie to me – seizoen 1. Zie pagina 6.

FOCUS Trakteert op KNACKFOCUS .BE

Door Stefaan Werbrouck

Tim Roth: ‘Als mijn kinderen iets uithalen en mij zien staan, dan zeggen ze meteen: ‘Je hoeft zo niet te kijken, hoor. Je zit niet in de serie.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content