Rekening houdend met zijn levenswandel, is het een wonderlijke prestatie te noemen: Lou Reed wordt deze week 60. Is hij nu een saaie en milde oude man?

Focus Trakteert

Aan één gelukkige geven we alle albums weg van Lou Reed, 29 stuks in totaal. Meedingen doet u via de aparte wedstrijdlijn 0900 – 20 606. Daar wachten u twee meerkeuzevragen (Wie produceerde de klassieker ‘Berlin’, en over welke mentor heeft Lou Reed het in het nummer ‘Small Town’?) en één schiftingsvraag.

Door Peter Van Dyck

Hij was een beschermeling van popart-paus Andy Warhol. Ter ere van zijn meester schreef hij met John Cale in ’90 de songcyclus Songs For Drella. Hij leest op poëzie-avonden voor uit Pass thru Fire: the collected Lyrics, zijn gebundelde songteksten. Samen met regisseur Robert Wilson bokste hij twee theaterproducties in elkaar: Time Rocker en Poe-try, geïnspireerd door de literatuur van respectievelijk H.G. Wells en Edgar Allen Poe. Het Duitse ensemble Zeitkratzer en de avant-garde-videoartiest Maria Vedder gebruiken zijn controversiële Metal Machine Music-album in hun performances.

Lou Reed – geboren op 2 maart 1942 als Louis Firbank – heeft zijn ambitie nooit onder stoelen of banken gestoken: hij wou van meet af aan dat rock-‘n-roll als serieuze kunstvorm zou worden geaccepteerd. Een nobel doel, maar soms neemt hij het iets té letterlijk. In de eerste helft van de jaren ’90 maakte hij saaie oudemannenrock. Tijdens optredens las hij af van een tekstblad, intellectualistische bril op zijn neus. Aan de oprechtheid van het rouwende Magic and Loss mocht niet worden getwijfeld, maar waar waren de adrenalineshots gebleven?

Twee jaar geleden kwam hij plots weer met een luid rockalbum op de proppen. Ecstasy bezat diezelfde mengeling van emotionaliteit en gewelddadigheid die van Berlin, Street Hassle en The Blue Mask klassiekers hadden gemaakt. Hij toonde zich opnieuw, net als in zijn begindagen, een goede observator van het straatleven in New York. Het nummer Rock Minuet maakte een zo mogelijk nog accuratere snapshot van de verdorvenheid dan het onsterfelijke Walk on the wild Side. In zijn beste momenten is Reed een chroniqueur van een wereld vol sadomasochisme en drugs. Zijn werk was vaak taboedoorbrekend. Sex with your Parents Part II, op de cd Set the Twilight Reeling uit ’96, was een sneer tegen de censuurzucht van extreem-rechtse conservatievelingen in zijn land. Reed legt het hart, de ziel, het brein en de onderbuik van Amerika onder de scanner.

Op de tournee die na de release van Ecstasy volgde, bleek hij er ook live weer zin in te hebben. Hoewel hij vroeger de oude hits meer dan eens van de setlist weerde, speelde hij nu weliswaar uitgebeende versies van Vicious, The blue Mask en Sweet Jane. Al werkte zijn zwijgzaamheid het publiek af en toe op de zenuwen. In de zomer van 2000 schreef hij ter verdediging in zijn dagboek op de officiële website: ‘Ik praat met jullie via de songs. Ik vertel jullie méér dan de meeste mensen over hun vrienden weten. Ik heb in de loop van al die jaren een relatie met jullie opgebouwd en wens die niet te misbruiken. Ik spreek tegen jullie, van geest tot geest, van hart tot hart, via de muziek.’ Of zoals Charles Bermant in een livekritiek in Rolling Stone noteerde: ‘Reed is zo grof tegen ons, maar dat is een van de redenen waarom we van hem houden.’

Staat de songschrijver te boek als een cynicus, de laatste jaren lijkt hij – dankzij zijn relatie met Laurie Anderson – milder te zijn geworden. ‘Het voelt alsof ik in een van de 40 biljoen melkwegstelsels ben gestapt die Hubble heeft gevonden’, zei hij daarover in een interview met Michael Goldberg. Reed noemt Anderson ‘een genie’ dat hem creatief stimuleert. Zij beroerde de viool op enkele nummers van Ecstasy, hij was te horen op haar recentste cd Life on a String. Anderson schreef zelfs een liefdesliedje voor hem: Here with You. ‘Als Lou en ik samen spelen, is dat de puurste expressie van de gevoelens die ik voor hem koester’, legde ze uit in Interview.

In schril contrast met deze romantiek staan de termen waarin oude kompaan John Cale over hem spreekt. Hij noemt Reed een klootzak en een manipulator met een groot ego, die altijd uit is op zijn eigen profijt. Toen de twee zich in ’93 ‘verzoenden’ voor de reünie van The Velvet Underground, moest de tournee niet onverwacht voortijdig worden afgebroken wegens spanningen binnen de groep.

Reed is een wantrouwige mens die huivert van het eenzijdige beeld dat van hem in de pers wordt opgehangen. Hij heeft er zich al over beklaagd, de journalisten voorspelbaar te vinden die hem op een gemene toon brandmerken als een zeurkous en een norse klerk. Hij heeft het al vaak gemerkt dat rockscribenten tijdens interviews de hele tijd schaapachtig zitten te lachen en ja knikken en pas bij het uittikken de messen slijpen. Hij houdt er dan ook van interviewers die hij nog niet kent op de proef te stellen en te sarren.

Wie Reed in de jaren ’70 aan het werk zag, het podium onderkotsend ten gevolge van een slechte trip, verbaast er zich waarschijnlijk over dat de man zestig is kúnnen worden. Zijn zelfdestructieve levensstijl van vroeger indachtig, is het bovendien opmerkelijk dat hij er vandaag zo goed en vitaal uitziet. Al verspreidde zich in mei vorig jaar op het internet het gerucht dat hij aan een overdosis overleden zou zijn, de pezige rocker leeft tegenwoordig gezond. Hij is al lang gestopt met roken en is een beoefenaar van tai chi. Of hij ook regelmatig zijn bloed laat verversen, zoals die andere ‘overlever’ Keith Richards, is niet bekend.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content