Als het aan papalief had gelegen was Dr. Seuss – né Theodor Seuss Geisel (1904-1991) – een échte Doctor geworden, een literatuurprofessor aan de University of Oxford dan nog wel. Het is voor Amerika’s favoriete kinderboekenschrijver echter bij een ironisch pseudoniem gebleven. De zelfverklaarde Dr. Seuss hield te veel van nonsens om zich aan schoolse regimes te houden – en gelukkig maar: de meer dan veertig eigenwijze en kunstig geïllustreerde verhalen die zijn ongebreidelde fantasie opleverden, bleken het ideale voer voor generaties hongerige lezertjes.

Nadat Dr. Seuss als jonge snaak in Oxford al droedelend zijn doctoraat verspeelt, overtuigt zijn eerste vrouw hem om er terug in Amerika zijn beroep van te maken. Hij verdient de kost met humoristische schetsen in bladen als Judge, Life en Vanity Fair en met legendarisch geworden advertenties. Zijn eerste kinderboek And to Think That I Saw It on Mulberry Street, geschreven in 1937 op het ritme van de deining van een schip, ziet hij zevenentwintig keer afgewezen worden. Nadien inspireren de oorlogsjaren hem veeleer tot politieke cartoons. Te oud om naar het front te gaan tekent hij er meer dan vierhonderd met Hitler, Mussolini et al. in de hoofdrol. Voor de propagandafilmpjes Hitler Lives en Design for Death krijgt hij zelfs twee Oscars.

Toch keert hij terug naar de jongste lezers. In klassiekers als If I Ran the Zoo, Scrambled Eggs Super!, Fox in Socks en het met Jim Carrey verfilmde How the Grinch Stole Christmas herken je zijn kleurrijke en ritmische verzen – bezwerende anapestische tetrameters om precies te zijn. Een van zijn bekendste boeken en het eerste van de populaire Beginner Books-reeks, The Cat in the Hat, ontstaat wat toevallig. Om het analfabetisme bij kinderen tegen te gaan stelt zijn uitgever een lijst op van vierhonderd belangrijke woorden. Met tweehonderd ervan schrijft Seuss zijn bestseller over die ondeugende kat. De legende wil dat die andere all time favourite, Green Eggs and Ham, het resultaat is van een weddenschap, waarbij hij voor vijftig dollar werd uitgedaagd een boek met niet meer dan vijftig woorden te maken. Het is hem gelukt, al heeft hij naar verluidt zijn geld nooit gezien.

Tot vermaak van zijn jonge aanhang creëerde Dr. Seuss géén steriele helden, wel rebelse creaturen als Wockets, Bar-ba-loots en Sneetches in een revolutionaire stijl en eigen woordenschat – het woord nerd wordt hem toegedicht. Bij zijn dood in 1991 had hij naast de Oscars nog twee Emmy’s, een Peabody Award en een Pulitzer op z’n schouw staan en tot nu zijn er een half miljard van zijn boeken verkocht. Vreemd genoeg heeft hij nooit zelf kinderen gehad, volgens ingewijden waren ze hem te wispelturig. Hoewel hij volwassenen dan weer maar ‘verouderde kinderen’ vond – ’the hell with them’ – zijn die hem ook trouw blijven lezen. Achter de onschuldige verhaaltjes schuilt immers meer dan eens een aanklacht tegen dictaturen, milieuvervuiling of discriminatie. Boeken als het controversiële The Butter Battle Book (over de wapenwedloop), het satirische You’re Only Old Once (over een man op zijn oude dag) en zijn laatste wapenfeit Oh, the Places You’ll Go! had Dr. Seuss zelfs voor volwassenen bedoeld.

‘Horton Hears a Who’

De animatiefilm naar het boek van Dr. Seuss loopt vanaf 19/3 in de bioscoop.

Barbara De Coninck