Maandag 22/8, 21.05 – Acht
Het lijkt met de Belgische identiteit al even erg gesteld als met de landelijke politiek: nooit leek de crisis zo diep. Na twee jaar in Londen aan de vermaarde National Film and Television School vroeg de jonge filmmaker Kristof Bilsen zich af wat die identiteit precies inhoudt – met zowaar een roadmovie als resultaat. ‘Wie denkt na mijn film te zullen weten wie of wat de perfecte Belg is, moet ik teleurstellen’, zegt Kristof Bilsen. ‘ De perfecte Belg is een heel subjectief werkstuk. Je kunt ook niet strikt objectief blijven als het over identiteit gaat, zeker niet over die van jezelf.’
Vanwaar het idee om deze zoektocht als een roadmovie in beeld te brengen?
Kristof Bilsen: Ik ben aan mijn docu begonnen met het bekijken van oude filmpjes van mijn familie op de Expo van 1958. De Belgische natiestaat blaakte toen van zelfvertrouwen en wist zich perfect te verkopen. Vandaag lijkt dat niet meer te lukken. Het leek me daarom wel relevant om vanuit Engeland de ferry te nemen om vervolgens door ons land te trekken – van de kustlijn tot en met de taalgrens. Ik ga als het ware op reis door België om te kijken wat van die trots anno 2011 overblijft.
En wie ontmoet je allemaal op je weg?
Bilsen: Sommige mensen had ik vooraf opgezocht, zoals het Taal Aktie Komitee en een Brusselse kunstenaar geobsedeerd door de Belgische identiteit. Andere ontmoette ik per toeval. De oudere man die ik aansprak op de IJzerwake bijvoorbeeld: hij bleek een afstammeling van Madoc, een prins die Amerika lang voor Columbus ontdekt zou hebben. Hij vertelde ook uit te kijken naar buitenaards leven dat hij veel gastvrijer zou ontvangen dan Walen. Ik sprak ook met enkele bekende Belgen zoals Herman Decroo. Bart Dewever sprak ik ook, maar dat interview heb ik uiteindelijk toch niet gebruikt.
Een quote van Bart Dewever laten liggen? Vertel de Wetstraatjournalisten eens hoe je dat doet.
Bilsen: Ik kreeg het gesprek niet in het verhaal gepast. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad om dat gesprek te verkrijgen, maar de antwoorden van Dewever vond ik te omfloerst. Hij hertaalde zijn Vlaams nationalistische standpunten als ware hij een neutrale observator en dat was erg moeilijk te verzoenen met de poëtische film die ik voor ogen had. Ik was er immers op uit om van zowel Belgen als Vlamingen en Walen echt te weten te komen hoe zij de Belgische identiteit zien.
Hoe komt het dat ‘De perfecte Belg’ op Acht te zien is?
Bilsen: Ik heb zelf contact opgenomen met de zender. Ik had er al heel wat goede dingen van gehoord en Acht leek me wel de juiste zender die een gevoelige materie, wat nationalisme vandaag toch is, zou aandurven.
Waarom kies je ervoor om vanuit Londen te opereren?
Bilsen: Ik ben er in de eerste plaats heen gegaan omdat ik er aan de National Film and Television School heel veel kon leren. De metropool Londen is trouwens een leerschool op zich: de hele wereld komt er samen. Tegelijkertijd zijn de Britten zo anders dan wij Belgen. Het politieke establishment lijkt er alles aan te doen om het idee van ‘The British Empire’ in deze totaal veranderde wereld overeind houden. Wij, Belgen, hebben dat niet. Ik denk dat dat mij nog het meest heeft getriggerd om De perfecte Belg te maken: in deze gemondialiseerde wereld kan of beter wil ik nationalisme – tot zekere hoogte zoals dat van de Britten en zeker dat van de Vlaams-nationalisten – maar niet begrijpen.
En ligt jouw toekomst over het Kanaal?
Bilsen: Ja, ik heb hier in Londen enkele contacten opgebouwd om mijn afstudeerfilm, over wat er vandaag nog van ons koloniale verleden nazindert in de staatsinstellingen van Congo, verder uit te werken tot mijn eerste lange documentaire. Daarnaast ga ik mee een driedelige historische reeks voor de VRT regisseren. Dat is het leuke, zo kan ik het werken in België, mijn roots, combineren met de nieuwe wereld waarin ik in 2009 ben terechtgekomen.
(H.V.G.)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
