GIMME HOME, JO’ANNA – De Zuid-Afrikaanse debutant Neill Blomkamp bewijst dat het sciencefictiongenre nog steeds entertainend én politiek relevant kan zijn.

Neill Blomkamp met Sharlto Copley, Jason Cope, Nathalie Boltt

Het is een publiek geheim dat Hollywoodbudgetten steeds duizelingwekkender worden. Als die astronomische bedragen adembenemende spektakels zouden garanderen, zou u ons niet horen klagen. Maar als zelfs de eerste beelden van James Camerons 3D-schouwspel Avatar – kostprijs: 300 miljoen dollar! – aan een slechte Ketnetcartoon doen denken, wordt het hoog tijd voor een frisse wind.

Enter Neill Blomkamp: de Zuid-Afrikaanse regisseur die met zijn 30 miljoen dollar kostend debuut bewijst dat het nog steeds mogelijk is om prima entertainment te maken dat tegelijk visueel verbluffend, politiek relevant en emotioneel meeslepend is.

District 9 speelt zich af op een versie van de aarde die sprekend op de onze lijkt. Enige verschil? 27 jaar geleden viel een gigantisch ruimteschip stil boven Johannesburg. Warm werden de gestrande aliens niet verwelkomd, ze werden meteen in een armtierige sloppenwijk ondergebracht. Nu krijgt loonslaaf Mikus van der Merwe de verantwoordelijkheid over de verhuis van de ongewenste gasten naar een afgelegen kamp.

Blomkamp triomfeert op alle gebieden. Het scenario is voor de verandering eens niet op een bierviltje samen te vatten – we gaven hierboven amper iets weg van de plot. De caleidoscopische mix van mockumentary-achtige interviews, beveiligingscamerabeelden en handgeschoten fotografie resulteert niet in een migraineverwekkende brij, maar geeft het geheel een bourneske urgentie. De satirische inslag maakt brandhout van het politiek correcte beeld dat Zuid-Afrika dezer dagen zo graag van zichzelf ophangt – enkel een idioot zal niet doorhebben dat de aliens slachtoffers zijn van ‘apartheid 2.0’. En de ingenieuze combinatie van praktische en digitale effecten bezorgt je op geen enkel moment het gevoel dat je naar de zoveelste zielloze CGI-show zit te kijken. Eat that, Michael Bay!

Grootste troef van deze daverende cinemaroetsjbaan blijkt echter het hoofdpersonage. Aanvankelijk werkt de overenthousiaste Mikus (doorbraak van nieuwkomer Sharlto Copley) lichtjes op de zenuwen, maar gaandeweg raak je steeds meer verknocht aan de tragische held. Of hoe deze schijnbaar banale B-prent uiteindelijk zelfs een kafkaiaanse dimensie krijgt.

Steven Tuffin