Draai de dimmer een kwartslag naar links, trek een dekentje over de schoot en wis alle telefoonnummers van uw exen uit de gsm: het Britse treurwilgtrio The xx is terug! Coexist heet hun tweede album, en het is niet de partyschijf geworden die God en klein Pierke hadden voorspeld.
‘j ust so we’re reminded of the ones who are held back / Up front there ought to be a man in black’, bromde Johnny Cash lang geleden. Romy Madley Croft en Oliver Sim houden zijn credo in ere. Zelfs op een zwoele zomerdag te Brussel zijn de twee stemmen van The xx uitgedost in het donkerste zwart. Zo zagen ze er al uit in 2009, toen ze als underdogs uit Oost-Londen uitgroeiden tot internationale hype. Onderweg pikten ze de prestigieuze Mercury Prize en een steeds groter wordende schare aanbidders op. Van Rihanna tot Shakira, iedereen wil een stukje The xx, en producer Jamie Smith (die te elfder ure verstek gaf voor het gezamenlijke interview) werkte al samen met rapper Drake en beatpoëet Gil Scott-Heron. Hoe heeft het schuchtere trio hun leven up front verteerd?
ROMY MADLEY CROFT: We zijn gegroeid, als muzikanten, als songschrijvers, maar vooral als mensen. De vorige plaat hebben we geschreven toen we 15, 16 jaar waren. Broekjes nog. Nu hebben we meer ervaring, we beheersen onze instrumenten beter en hebben meer van de wereld gezien. Ik hoop dat mensen dat oppikken, dit album is het geluid van drie mensen die volwassen geworden zijn.
OLIVER SIM: We hadden ook het zelfvertrouwen om deze plaat helemaal alleen te maken. Ons eerste album hebben we gemaakt in de studio van ons label, XL Recordings. We hadden steeds het gezelschap van een technicus en mensen konden eender wanneer binnenwandelen. Onrechtstreeks heeft zoiets invloed op je doen en laten. Deze keer hebben we alle tracks opgenomen in de privacy van ons eigen appartement, dat hielp ons te relaxen en 100 procent te focussen op de muziek, zonder externe druk of bemoeienissen.
Druk van buitenaf kan je ook scherp houden.
MADLEY CROFT: Geloof me, de grootste druk komt van ons drieën, daar hebben we niemand anders voor nodig. (glimlacht)
Jullie hebben de reputatie heel erg perfectionistisch te zijn.
MADLEY CROFT: We komen pas met onze muziek naar buiten als we helemaal zeker zijn over het resultaat, dat is waar. Maar dat wil niet zeggen dat onze sound tot in de kleinste puntjes af moet zijn. Perfectie is niet aan ons besteed, de menselijke factor in onze muziek is heel belangrijk. We zijn tenslotte geen computers.
SIM: Vooral Jamie houdt ervan om de buitenwereld te laten doorsijpelen in onze muziek. Het appartement waar we de plaat hebben opgenomen, is niet eens geluidsdicht. Wie goed luistert, kan op sommige tracks het geluid van de regen op het dak horen doorsijpelen, en tijdens Angels hoor je zelfs de meeuwen buiten meezingen.
Naar het schijnt, hadden jullie ook luidruchtige buren.
SIM: De jongens van The Horrors hebben hun stek vlak naast de deur. Een half laboratorium is het daar, volgestouwd met de meest zeldzame, prachtige synthesizers, zelfgemaakte effectpedalen en vintagegitaren. Het lijkt wel een museum, zeker in vergelijking met ons stulpje.
Beschrijf dat eens.
MADLEY CROFT: Sober. Alle muren zijn bedekt met zwart fluweel, heel mooi. In één hoek staat een bureau met een computer op, en een torentje sequencers ernaast. In een andere hoek staat een microfoon, en Oliver en ik hebben elk één gitaar en één bas, and that’s it.
Nu weet ik hoe jullie aan die spartaanse sound raken!
SIM: Het is misschien niet ieders idee van gezelligheid, maar er hangt een goede vibe. Daarbij is het maar tien minuten wandelen van waar we wonen, een pluspunt in de dagdagelijkse drukte van Londen.
Ten tijde van jullie debuut woonden jullie nog thuis, maar nu hebben jullie een eigen stek?
MADLEY CROFT: En dat werd tijd ook. We waren pas achttien toen we op tour vertrokken, de leeftijd waarop de meeste van onze vrienden naar de universiteit trekken en op kot gaan. Die jaren van op eigen benen leren staan en volwassen worden, hebben we in feite overgeslagen. We hadden dus iets in te halen.
SIM: Het is verleidelijk om onder het dak van mama en papa te bivakkeren, als muzikant ben je tenslotte de helft van het jaar de hort op. ‘Misschien bij het volgende album’, heb ik nog even gedacht. Maar het schrikbeeld om als veertigjarige nog steeds door te zakken op de sofa van mijn pa heeft me snel op andere gedachten gebracht. (lacht)
Jamie was de voorbije drie jaar erg actief, jullie twee daarentegen leken van de aardbol verdwenen.
MADLEY CROFT: Verdwijnen, dat was precies de bedoeling. Ik wilde niks liever dan dat mensen zich afvroegen waar we gebleven waren – het voelt best fijn om gemist te worden. (glimlacht) In de periode voor de opnames van Coexist ben ik bijvoorbeeld naar het platteland van Ierland getrokken. Essex, om precies te zijn, heel afgelegen en rustgevend. Ik heb er gelogeerd in een klein hutje in de bossen en mijn hoofd leeggemaakt. Honderd keer liever zoiets dan celebrityfeestjes afschuimen. Ik ben erg gesteld op mijn privacy en sta niet zo graag in de picture. Ik geniet veel meer van een diner bij vrienden thuis.
En toch lijkt Coexist me een veel directere, meer openhartige plaat dan zijn voorganger.
MADLEY CROFT: Die songs waren geschreven vanuit observatie, nu hebben we vooral uit eigen ervaringen geput. De thema’s zijn dezelfde – liefde, relaties, vriendschap – maar het woordgebruik is minder cryptisch. We hebben in de teksten geprobeerd zo direct mogelijk te zijn. Het is een fascinerend proces, een bepaalde boodschap in zo weinig mogelijk en in simpele woorden over te brengen.
SIM: We zijn geen band van grote meningen en politieke stellingnames. Het is misschien een cliché, maar zingen over de liefde inspireert me, net omdat het zo een universeel en tijdloos thema is. Ik wil dat de mensen die binnen twintig jaar naar onze songs luisteren zich nog steeds betrokken voelen. Daarom houden we het zo puur mogelijk.
Het universele karakter van The xx wordt mede onderstreept door de vele uiteenlopende covers die intussen bestaan van jullie songs. Zelfs Shakira nam een versie van Islands op!
SIM: Het is behoorlijk surreëel, maar het meeste van mijn melk was ik toch toen Tracey Thorn haar versie van Night Time uitbracht. Everything but the Girl was een gigantische invloed voor ons, en Thorns stem is als een trouwe metgezel in mijn leven. Ook de versie die Hercules & Love Affair van Shelter heeft uitgebracht, vond ik heel goed.
Heb je ook de cover gehoord die het Britse zangeresje Birdy daarvan heeft opgenomen?
MADLEY CROFT: Je hebt het niet zelf in de hand wie je songs covert, en Birdy is een mooi voorbeeld van hoe jammer dat soms is. (glimlacht) Toen wij Hot like Fire van Aaliyah coverden, hebben we aan het DNA van die song gesleuteld, maar wat Birdy doet, vind ik eerlijk gezegd nogal goedkoop.
Als r&b-fans waren jullie waarschijnlijk enthousiaster over de sample van Intro die Rihanna in een van haar songs gebruikte.
MADLEY CROFT: Absurd, dat is het enige woord dat ik erop kan plakken. Het staat buiten kijf dat het een kick geeft om Rihanna te horen zingen over iets wat jij gemaakt hebt. Vooral omdat die single (Drunk on Love , nvdr.) geproducet is door Stargate, dé grote hitmachine in de popmuziek van de voorbije jaren. Een surreële ervaring.
De tweede keer dat dat woord valt. Zijn jullie nog steeds niet gewend aan het succes?
SIM: Ik ben me er bewust genoeg van om elke dag opnieuw dankbaar te zijn voor wat we meemaken.
MADLEY CROFT: Weet je wat vreemd is aan succes? Ik voel me niet anders dan toen we hier enkele jaren geleden in de Botanique speelden voor vijftig man. We doen nog steeds hetzelfde: songs schrijven, ze uitbrengen en ze live spelen. Alleen staat er nu tienduizend man in de zaal, in plaats van anderhalve man en een paardenkop. Voor ons voelt het alsof er niks veranderd is, maar toch is niks meer hetzelfde. Zeer verwarrend. (lacht)
SIM: Ik ben zeer blij dat sommige zaken nog steeds surreëel aanvoelen. Ik ben zeker dat het een soort verdedigingsmechanisme van het brein is om grote gebeurtenissen draaglijk te maken. De storm waar wij in terechtkwamen na de release van ons eerste album was zó overdonderend, de beste manier om daarmee om te gaan is om het hele circus met een blik van verwondering te bekijken, anders word je gek. Ik ben nog altijd bang om er te lang bij stil te staan.
COEXIST
Komt uit op 10/9 bij Young Turks.
DOOR JONAS BOEL
Romy Madley Croft: ‘HET GEEFT EEN KICK OM RIHANNA TE HOREN ZINGEN OVER IETS WAT JE ZELF GEMAAKT HEBT. ABSURD GEWOON.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
