Met American Horror Story en The Walking Dead maken niet alleen twee horrorseries opnieuw hun opwachting, maar ook twee reeksen die symbool kunnen staan voor de ontwikkelingen op tv-vlak de afgelopen jaren. En die evoluties zijn eigenlijk soms angstwekkender dan de twee series zelf.

Een van de meest besproken Amerikaanse tv-series van 2014 werd gemaakt voor een website die vooral bekend is als de grootste boekhandel ter wereld: Transparent, een komische reeks over enkele broers en zussen die van hun vader te horen krijgen dat hij een transgender is, is een product van internetgigant Amazon, dat de afleveringen beschikbaar maakte voor de mensen die geabonneerd zijn op Amazon Prime – zeg maar, de premiumversie van de site. En zoals dat vandaag wel vaker gebeurt, werden alle tien afleveringen eind september in één keer online gezet, naar het voorbeeld van Netflix.

Dat ook Amazon zich ondertussen met de productie en distributie van series bezighoudt, is nog maar een bewijs van hoe het tv-landschap in de VS de afgelopen jaren geëvolueerd en geëxplodeerd is. Een tiental jaar geleden was het nog overzichtelijk, met aan de ene kant de grote zenders als ABC of Fox, die zich op het doorsneepubliek richtten, en aan de andere kant HBO, dat de kwalitatieve niche bediende. Nu zijn er niet alleen een massa zenders bij gekomen, zoals AMC of Sundance, maar hebben ook de distributeurs zelf zich op de productie gestort, met Netflix voorop, maar dus ook een bedrijf als Amazon.

Op zich lijkt dat uitstekend nieuws, te meer daar de nieuwe spelers op de markt zich gek genoeg allemaal op het kleinste publiek richten. Logischerwijs zou je verwachten dat de Netflixen van deze wereld het succes van pakweg NCIS (nog steeds wekelijks een kleine 20 miljoen kijkers in de VS) of Two and a Half Men zouden proberen te kopiëren, maar eigenlijk bevinden ze zich allemaal in dezelfde niche als HBO: die van de ‘moeilijke’ televisie, met series over gewaagde thema’s – zoals Transparent, of Orange Is the New Black van Netflix – of reeksen waarin duistere antihelden de hoofdrol spelen, zoals House of Cards.

In theorie een uitstekende evolutie dus, maar in de praktijk blijkt het uitkijken naar een serie die naast The Sopranos, The Wire, Breaking Bad en co. zou kunnen staan of die de fakkel zou kunnen overnemen als Mad Men ermee stopt. Hoe dat komt? Enerzijds zal het toeval zijn, maar anderzijds heeft het ook te maken met de explosie in het aanbod. Hoe meer ’topseries’ er gemaakt worden, hoe harder het is om nog op te vallen. En dus krijg je reeksen die vooral om een opvallend concept draaien maar niet genoeg body hebben: The Walking Dead bijvoorbeeld, dat het hele zombieverhaal nu al vier seizoenen lang – in de VS is net seizoen 5 begonnen – leven probeert in de blazen maar daar slechts sporadisch in slaagt. Of spektakelseries als Vikings, reeksen met meer geweld en bloot dan spanning of plot.

Ook de nieuwe manier van tv-kijken heeft zijn invloed. Nu aanbieders als Netflix en Amazon er een gewoonte van maken om volledige seizoenen in één keer beschikbaar te maken, is er ook een revival van de anthology show: een reeks die elk seizoen opnieuw begint, met andere personages en setting. Iets als American Horror Story, dat zich eerst in een spookhuis afspeelde en daarna in een psychiatrische instelling, een heksenclub en in het nieuwe vierde seizoen in een circus vol freaks. En ook de meest bejubelde reeks van 2014, True Detective, is natuurlijk een anthology show, want in het tweede seizoen zullen Woody Harrelson en Matthew McConaughey vervangen worden door Colin Farrell en Vince Vaughn.

Die anthology shows kunnen wel goed zijn – en in het geval van True Detective érg goed – maar ze zijn per definitie minder diepgaand en meer behapbaar dan de klassiekers van de laatste jaren. En terwijl de producenten van kwaliteitstelevisie steeds publieksvriendelijker worden, richten de grote Amerikaanse zenders zich nog meer op de grootste gemene deler, met series die gebaseerd zijn op comics (Agents of SHIELD en het nieuwe Gotham) of reeksen die een oud concept nieuw leven proberen in te blazen, zoals het extra seizoen van 24, Live Another Day. Dat werd met veel bombarie aangekondigd maar ging eigenlijk redelijk geruisloos voorbij. De ironie is dat het originele 24, met zijn complexe structuur en razende tempo, vandaag wellicht niet eens een kans zou krijgen op een zender als Fox en veel eerder bij Netflix terecht zou komen. Net zoals pakweg Lost of zelfs Desperate Housewives. Het speelveld is dus groter geworden, maar de lat is naar beneden gegaan.

AMERICAN HORROR STORY – SEIZOEN 4

Vanaf 2/11 bij Telenet op Prime, vanaf 3/11 in Rio in de tv-theek.

THE WALKING DEAD – SEIZOEN 4

Nu uit op dvd en blu-ray (eOne). In de VS is seizoen 5 net begonnen.

TRANSPARENT

Alle afleveringen bij Telenet vanaf 1/11 beschikbaar in Rio à la carte.

24: LIVE ANOTHER DAY

Vanaf maandag 3/11 om 21.45 op VTM.

DOOR STEFAAN WERBROUCK

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content