‘Ik ben een oud-strijder en moet me hier eigenlijk zo weinig mogelijk mee bemoeien’, zegt schrijver Tom Lanoye over zijn deelname aan ‘0110’. ‘Maar ik vind het hoopgevend dat er een jonge generatie is opgestaan die het weer hip vindt om voor verdraagzaamheid op te komen.’

Je hebt je in ‘Humo’ bijzonder boos gemaakt op Bart De Wever, die in een opiniestuk in ‘De Morgen’ van leer trok tegen Barman.

Tom Lanoye: Mijnheer De Wever zegt dat hij door dit evenement stemmen zal verliezen. Nou, als je al stemmen gaat verliezen door één avondje zang en dans, dan heb je wellicht standpunten die gewoonweg niet deugen. Even serieus blijven, hé. Als de Franse cultuur al bedreigd wordt door een getekende muis in Disneyland Europa, dan is de Franse cultuur het niet waard om verdedigd te worden. De Wever vergelijkt 0110 ook met de Vote For Change-actie van Bruce Springsteen, die volgens hem contraproductief heeft gewerkt. Hou toch op. Er zijn nog nooit zo veel mensen gaan stemmen in de States. Mag alleen de winnaar zich laten horen? Het enige oneervolle is: op voorhand in een hoekje te zitten zwijgen.

Dat is precies wat de politiek doet: zwijgen als vermoord.

Lanoye: Ik vind zeker niet dat iedereen nu de arm moet worden omgedraaid en verplicht acte de présence moet geven op 0110, maar de politici hadden toch op zijn minst hun sympathie voor dit evenement kunnen betuigen. Zelfs dat hebben ze niet gedaan. Artiesten worden door het Vlaams Belang afgedreigd en beledigd. Op een zogenaamd ‘ludieke actie’ worden cd’s van dEUS vernietigd. Kun je je inbeelden hoe dat in het buitenland overkomt?

Begrijp jij dat je burgemeester Patrick Janssens zich distantieert van ‘0110’?

Lanoye: Ik kan begrijpen dat hij zich niet met lijf en leden in dit project stort, uit vrees om het Vlaams Belang meer aandacht te geven. Maar hij zou toch op zijn minst de boodschap van verdraagzaamheid openlijker kunnen steunen, en mensen aanmoedigen om voor hun mening uit te komen. Maar wat ik me evenzeer afvraag: waar zit de schepen van Cultuur? En waar zijn de liberalen, die – als ik me niet vergis – toch de vrijheid van het individu voorstaan? Ik heb het gevoel dat het hele Antwerpse stadsbestuur last heeft van koudwatervrees.

Politicoloog Carl Devos zegt dat ‘0110’ misschien geen electoraal effect zal sorteren, maar dat het wel een belangrijk catharsismoment kan zijn.

Lanoye: Dat denk ik ook. Maar één effect van 0110 is nu al duidelijk. Toen de Vlaamse Beweging ontstond, kon ze rekenen op de steun van heel wat Vlaamse kunstenaars en schrijvers. Het Vlaams Belang, dat zich de enige erfgenaam van die Vlaamse Beweging waant, heeft die steun van het artistieke milieu duidelijk niet. Niet uit intellectuele, maar ook niet uit volkse hoek. Dat verklaart voor een groot deel ook hun agressieve dreigcampagne tegen de Vlaamse artiesten die aan 0110 meedoen. Iedereen die in Vlaanderen ook maar een beetje coolness en hipheid uitstraalt, doet mee met 0110. En dat steekt het Belang duidelijk de ogen uit.

Door Wouter Van Driessche en Vincent Byloo l Foto Charlie De Keersmaecker