Waar hij ook heen reist, de walvis van Gabriel Orozco blijft nooit onopgemerkt. Dat heb je met walvissen, en met kunstenaars voor wie dromen en werkelijkheid samenvallen.
GABRIEL OROZCO, 2006
TE ZIEN OP GABRIEL OROZCO, NATURAL MOTION, KUNSTHAUS BREGENZ, TOT 6/10 EN KUNSTHAUS-BREGENZ.AT
Dark Wave is een synthetisch skelet van een blauwe vinvis. Het object meet net geen veertien meter en hangt ongeveer op ooghoogte in een spatieuze zaal van Kunsthaus Bregenz. Het gevaarte is van kop tot staart vol getekend met zwarte patronen. Volgens de kunstenaar, de Mexicaan Gabriel Orozco, maken de cirkels en lijnen de structuur van de botten zichtbaar. De tekeningen werden met grafiet aangebracht, door een legertje van twintig man.
Aan Dark Wave ging een echt walvisskelet vooraf, een moeizaam opgedolven grijs exemplaar. Dat mat nog wat langer en kreeg de naam Mobile Matrix mee. Orozco maakt zelden werk in opdracht, maar die keer deed hij het wel. In Mexico City werd de Biblioteca Vasconcelos uit de grond gestampt, een gloednieuwe megabibliotheek waarin men graag een kunstwerk wilde. Het gebouw heeft zwevende boekenplanken en zo kreeg Orozco een idee voor nog een zwevend object: een walvisskelet dus. Zijn voorstel werd aanvaard en na een ommetje langs allerlei officiële instanties mocht Orozco een exemplaar uitzoeken in een van Mexico’s nationale parken. Er werd een expeditie opgezet naar Baja California, naar een strand waar het wemelt van de dode walvissen. ‘Je reinste sciencefiction,’ vond Orozco het, ‘hoe we met motoren door de duinen, door een zo desolaat en fascinerend landschap scheurden.’ Het team vond een jonge vrouwtjeswalvis die nog niet zo lang dood was. Een meevaller, want als de huid verteerd is, liggen de beenderen niet langer op hun plaats. Het dier werd uitgegraven – ‘vreselijk, het leek meer op grafdelven’ – en na de nodige nummeringen en registraties werd het skelet overgebracht naar Mexico City. Een architect ontwierp de metalen structuur die alle botten op hun plaats moest houden, en na een ingewikkelde montage was de zwevende walvis een feit. Maar omdat Mobile Matrix speciaal voor de bibliotheek gemaakt was en onvervalst echt, kon het skelet niet reizen – of toch niet vaak, het was wel al in het MoMA te zien. Orozco leverde dus een tweede, synthetische versie, die momenteel in Bregenz hangt.
Aan de basis van beide walvissen ligt een lang niet onaardige gedachte: met zijn kunst wil Orozco een beeld uit de werkelijkheid naar een museum overbrengen, maar dan zo dat de indruk even sterk blijft. Opdracht volbracht.
ELS FIERS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
