Maandag 14/3, 23.35 – Canvas

Muziek is in Istanbul méér dan folklore – zoals ook blijkt uit Crossing the Bridge van de Duitse regisseur van Turkse afkomst Fatih Akin, u misschien wel bekend van Gegen die Wand (2004). Kadir Balci, de Gentse cineast van Turquaze, is fan en wijst u de weg naar enkele Turkse muzieklegendes die u alvast een luisterbeurt kunt gunnen.

Sezen Aksu

‘Een ware popdiva, en immens populair in Turkije. Sezen heeft de Turkse pop naar een hoger niveau getild met aangrijpende teksten, vaak over de liefde, die de mensen recht in het hart treffen. Intussen geldt ze als een muzikaal symbool. Haar nummers worden door de meest uiteenlopende artiesten geherinterpreteerd: rappers, rockers, klassiek geschoolde muzikanten… Telkens als je in Istanbul de hoek omslaat, hoor je wel een andere muziekstijl. Het geweldige van Crossing the Bridge is dat de film die mix toont.’

Orhan Gencebay

‘Een instituut in Turkije zoals Will Tura en Arno hier. Orhan is een artiest van de oude stempel, maar heeft een ongelooflijk charisma. Ondanks zijn leeftijd ziet hij er nog altijd goed uit. Hij heeft trouwens al opgetreden als juryvoorzitter bij de Turkse editie van Idool, wat daar bijzonder populair is. Meer dan de muziek van Sezen Aksu is die van Gencebay geworteld in de oosterse traditie en ze wordt wel eens als arabesk omschreven. In Crossing the Bridge toont Gencebay hoe je een aantal traditionele Turkse instrumenten bespeelt, zoals de sas, en legt hij op een heel begrijpelijke manier het verschil tussen oosterse en westerse muziek uit.’

Aynur Dogan

‘Ook super aan Crossing the Bridge is dat deze Koerdische zangeres gevolgd wordt. Heel wat mensen, zowel Turks als Koerdisch, worden door haar gezang aangegrepen. Met haar toont Fatih Akin dat de dingen niet zo zwart-wit zijn als de politieke discussies laten uitschijnen. Mensen reageren wel op wat er in de maatschappij gebeurt. Zo zijn er in Istanbul muzikanten die bewust voor een leven op straat kiezen, zoals de inmiddels overleden Ahmet Kaya, om er protestliederen te brengen. Mensen hebben echt wel een stem.’

Ceza

‘Je hebt tegenwoordig heel wat rappers in Turkije, maar Ceza is zeker een van de strafste. Hij is doorgebroken doordat zijn freestyle lyrics zo goed in elkaar zitten en heeft echt school gemaakt. Onlangs liep ik in Istanbul langs een groepje schoolkinderen van een jaar of tien die met elkaar aan het rappen waren. Dat is ooit anders geweest. Een van de grootste rockartiesten heeft Ceza op de Turkse televisie ooit uitgemaakt voor een onnozelaar die wat woordjes achter elkaar plaatst. Bij zijn volgende optreden heeft Ceza die man freestylend van repliek gediend, waardoor er niets meer van die kritiek overbleef.’

Erkin Koray

‘Net zoals zo veel Turken van mijn generatie ben ik met de muziek van deze rocklegende opgegroeid. Je kunt Korays geluid vergelijken met dat van Procol Harum, al doet het ook Turks aan. Deze man vult echt stadions. Doordat hij zo populair is, kan hij het zich veroorloven om maatschappijkritische standpunten in te nemen.’

Duman

‘In het Turks betekent het rook of mist en bij optredens hangt het podium er ook vol mee. Duman wordt wel eens de Turkse Pearl Jam genoemd. Frontman Kaan Tangöze heeft in Seattle gewoond en heeft er grunge-invloeden opgepikt. Die past hij nu toe op traditionele Turkse muziek. Dat is typerend voor moderne Turken: ze kennen hun tradities, maar voegen er iets aan toe

(H.V.G.)