DE AVONTUREN VAN BOBBY – Bob Dylan in America’: klinkt een beetje als ‘Kuifje in België’, maar het is wel degelijk een gedurfd en avontuurlijk boek.

Sean Wilentz, The Bodley Head, 390 blz., euroRedenen zat om Bob Dylan in America al bij een eerste aanblik in je winkelkar te mikken. Om te beginnen heeft het Bob Dylan in zijn titel – altijd een goede reden – maar het torst op zijn cover ook de mooiste Dylanfoto ons bekend: Bawb in het scharnierjaar 1965 die, zonnebril op de neus en harmonicahouder om de nek, met zijn ene hand aan een sigaret lurkt en met zijn andere de hals van zijn Fender Stratocaster omklemt – nooit hebben branie en nonchalance een harmonieuzer spel gespeeld. Als je op de back cover ook nog eens lovende woorden aantreft van schrijver Philip Roth, Dylan- compagnon Al Kooper én filmmaker Martin Scorsese, heb je al helemáál je Visakaart bovengehaald.

Een meer objectieve reden om tot de aanschaf van Bob Dylan in America over te gaan, is dat het ook gewoon een goed boek is. Omdat het een gedurfde en ambitieuze opzet heeft – Dylans minder bekende voorbeelden analyseren en zijn plek binnen de Amerikaanse cultuur bepalen – maar ook en vooral omdat het geschreven is door een belezen man die voeling heeft met zijn onderwerp. Schrijver en historicus Sean Wilentz groeide op in een boekenwinkel in Greenwich Village, dezelfde New Yorkse wijk waar Bawb muzikaal tot wasdom kwam, en hun wegen hebben elkaar later nog gekruist. Dat Wilentz’ tegenwoordig ook de teksten voor Dylans website schrijft, zit een gezonde kritische houding tegenover zijn onderwerp gelukkig niet in de weg.

Voor één keer wordt de muzikale stamboom van His Bobness overigens niet via de Woody Guthrietak afgedaald. ’s Mans artistieke roots gaan volgens Wilentz terug tot Aaron Copland, een Amerikaanse componist die zowel door folk als door klassieke muziek werd beïnvloed en die een grote impact had op het werk van Pete Seeger en – dus toch – Woody Guthrie. Die eigenzinnige duiding van Dylans muzikale vorming is typerend voor de dwarse en soms erg verrassende inzichten waartoe Wilentz de lezer brengt.

Andere thema’s die in dit boek worden aangesneden, zijn de opnames van Blonde On Blonde, twee legendarische concerten in 1964 en 1975, de muzikale en literaire invloedssfeer van Love And Theft en Dylans ontmoeting met beatdichter Allen Ginsberg – nota bene in het appartement van Wilentz’ oom. Het hoofdstuk over hun wederzijdse beïnvloeding en de manier waarop ze elkaar introduceerden en geloofwaardig maakten in respectievelijk het muzikale en literaire milieu, is waar dit boek het best in zijn opzet slaagt. Het koppelt leerrijke kennis over de congruenties in hun werk aan anekdotische wetenswaardigheden als de homo-erotische spanningen tussen de twee.

Straf hoe die anekdotisch-analytische doorlichting van artistieke ijkpunten in Dylans carrière illustreert hoe Bawb in de Amerikaanse cultuur verankerd is.

Vincent Byloo