Paul Schrader,met Greg Kinnear, Willem Dafoe, Maria Bello, Rita Wilson, Ron Leibman

Bob Crane is een ‘likeable guy’ uit de aardige jaren zestig, een Amerikaanse Everyman die als radio-dj de kost verdient, zijn vrouw en drumstel koestert, ja zelfs droomt van een acteercarrière. In 1965 wordt die droom werkelijkheid, als Crane via de komische CBS-serie Hogan’s Heroes zijn kans op faam krijgt en daarmee meteen ook een horde babes mag entertainen. Onder invloed van de kleverige videotechneut John ‘Carpy’ Carpenter wordt Crane echter pornoslaaf in tapes van zijn eigen seksescapades. ‘Sex is not the answer’, waarschuwt zijn agent Lenny nog. ‘No, it’s the question’, antwoordt Crane. ‘And the answer is yes.’

Schraders veertiende film is op het oog geschreven van een nu 56-jarige scenarist-regisseur die zijn calvinistische opvoeding als paswoord gebruikte om in zijn scripts en films persoonlijke exorcismen uit te voeren (zijn volgende project heet voorwaar Exorcist: The Beginning). Gepend door debutant Michael Gerbosi (naar het boek The Murder of Bob Crane van Robert Graysmith), is Auto Focus een van moralisme verstoken moraliteit over ijdelheid, vleselijke verlokking en het uitacteren van het leven. Menselijke wil en vrije keuze lijken nauwelijks relevant als Schrader als een god van de predestinatie zijn gewone sterveling observeert. Seks is een destructieve, menselijke, al te menselijke aangelegenheid, en zo herinnert de film aan Hardcore, de tweede regie van de scenarist die in Taxi Driver de verlossing van een tienerhoer liet samenvallen met een orgasme van geweld en dood. Voor loutering is hier evenwel geen plaats, want een ordinary mortal, veroordeeld tot wilszwakte, moet wel aan ordinaire genoegens sterven.

Schrader kiest stilistisch ietwat voorspelbaar voor een spiegel van Cranes kamikazevlucht, die anno 1978 (onopgelost) eindigt met bloed op de muur van een motelkamer in Arizona. Het visuele design van de film wordt onrustiger, davert op wisselende dragers, spelt voortdurend ‘onheil.’ De openbaring in dit vaak verstikkend drama is Greg Kinnear, die een sluipende Willem Dafoe haast onopvallend in de schaduw dringt.

door Jo smets