Zondag 9/6, 20.00 – één

Natuurfotograaf Yann Arthus-Bertrand, u bekend van de fraaie plaatjes in De aarde vanuit de hemel, geeft zijn strijd voor een duurzamere wereld niet op. ‘Met Al het water van de wereld willen we uitleggen hoe een gemiddelde westerse familie 140.000 liter per week verbruikt. Hallucinant, toch?’, aldus de Fransman.

Dat hallucinante cijfer drinken we niet letterlijk op, het gaat om virtueel water. Wat moeten we daaronder verstaan?

YANN ARTHUS-BERTRAND: Dat is de hoeveelheid water die nodig is om iets te produceren. Zo is er 40 liter water nodig voor een krop sla, 140 voor amper één kopje koffie, zelfs een fles mineraalwater kost meer water dan ze bevat: 3 liter voor 1 fles. We staan er niet bij stil wat voor een gulzige consumenten van proper water we zijn. Dat is uiteraard niet houdbaar, met deze documentaire (die één heeft opgesplitst in afleveringen van een half uur, nvdr.) willen we mensen doen inzien dat we onze levensstijl moeten aanpassen.

Maar deze nieuwe documentaire gaat niet alleen over de overconsumptie in het Westen?

ARTHUS-BERTRAND: Nee, want dat is slechts een deel van het probleem. Wat water betreft, heerst er een ongelooflijke ongelijkheid in de wereld. Op sommige plaatsen is het voor mensen een dagelijkse strijd om die paar levensnoodzakelijke liters te vinden. Met Al het water van de wereld wil ik ook dat onder de aandacht brengen.

Nog een aspect van het probleem is de wereldwijde verstedelijking?

ARTHUS-BERTRAND: Steeds meer mensen wonen in de stad. Het is te zeggen, ze wonen in bidonvilles waar ze vaak geen aansluiting hebben op watervoorzieningen. Doorgaans hebben mensen geen toilet thuis. Daarvoor moeten ze naar elders. Je ziet zo een interview met een madame pipi, een Keniaanse vrouw die terecht fier is op wat zij als toiletdame voor haar gemeenschap betekent. Ik beschouw haar een beetje als de heldin van deze docu.

Je staat al jaren bekend als voorvechter van een groter ecologisch bewustzijn, maar daarvoor verplaats je je ook per vliegtuig en helikopter. Word je daar vaak voor bekritiseerd?

ARTHUS-BERTRAND: Jazeker. Logisch ook: ik ben een publiek persoon. Ja, ik kies ervoor mij te verplaatsen per vliegtuig en helikopter. Vliegtuigen zij overigens veel grotere vervuilers dan helikopters. Om je een idee te geven, vliegtuigreizen waren verantwoordelijk voor 70 procent van de totale CO2-uitstoot van mijn film Home(waarin Arthus-Bertrand met luchtbeelden toont wat de impact van de mens is op de aarde, nvdr.).

Hoe verzoen je je daarmee?

ARTHUS-BERTRAND: Ik steun projecten die mijn CO2-uitstoot compenseren, bijvoorbeeld door het voor mensen in ontwikkelingslanden mogelijk te maken om groene energie op te wekken. En daar ben ik trots op. Sommigen verwijten mij dat ik hypocriet ben, maar ik onderneem tenminste iets. Jaarlijks worden er twintig miljard vliegreizen gemaakt. Stel je eens voor dat daar telkens een CO2-compenserend project tegenover zou staan. Dat zou de wereld kunnen veranderen.

HANS VAN GOETHEM