EEN KEURIG FEESTJE. HET DEUTSCHE GUGGENHEIM VIERT 25 JAAR KUNST IN EEN FEMINIEN BOCHTENPARCOURS VAN Zaza Hadid.

DEUTSCHE GUGGENHEIM

UNTER DEN LINDEN 13-15 IN BERLIJN, TOT 19 JUNI. WWW.DEUTSCHE-GUGGENHEIM.DE

25

Een aanzienlijke collectie, de input van 25 mensen uit de kunst- en de banksector en een cadeauverpakking van Zaza Hadid: dat zijn de ingrediënten van de jubileumexpo 25. De collectie van de Deutsche Bank/Deutsche Guggenheim bestaat een kwart eeuw en dat kon niet voorbijgaan zonder een aangeharkt concept. Curator Ariane Grigoteit vroeg 25 ‘peters en meters’ een keuze te maken uit de 50.000 stuks tellende voorraad. Het resultaat werd een beperkte rit door de kunst van de 20e eeuw, aangevuld met hedendaags materiaal en een op de toekomst gerichte Curator’s Choice. ‘Absolute voorwaarde was dat de bezoekers door een labyrint van visuele impressies en historische referenties werden geleid’, aldus Grigoteit. ‘We willen het de mensen niet te gemakkelijk maken: bedoeling is dat iedereen afwijkt van het geëffende pad.’

25 trekt op gang met het uit de kluiten gewassen Wege der Weltweisheit van zwaargewicht Anselm Kiefer. Geen toevallige eerste, want de Deutsche Bank focuste lange tijd op kunst van eigen bodem. Pas in de loop van de jaren negentig werd het Duitse pad verlaten voor dat van de jonge, internationale kunst. Zo vind je doeken van Nolde, Kirchner en Kandinsky naast groezelig ogende dierenvallen van Andreas Slominski – een keuze van ‘meter’ Miuccia Prada en de Fondazione Prada in Milaan. Bankkopstuk Rolf Breuer selecteerde James Rosenquist, Bill Viola en werk uit de goed gestoffeerde afdeling fotografie uit Japan, waarin Hiroshi Sugimoto en vooral Miwa Yanagi de show stelen met een betoverend perfectionisme. Nogal wat gelegenheidscuratoren lieten hun oog vallen op Going Forth by Day, de vijfdelige video-installatie over leven en dood van Bill Viola. Drie jaar geleden maakte hij het werk op bestelling van het Guggenheim; uit plaatsgebrek draait het pièce de résistance nu in een tentenconstructie op de patio. Ook Francis Alys, Joseph Beuys, Gerhard Richter, Kara Walker, Fischli en Weiss en William Kentridge kregen een plaats in 25.

De eerder bescheiden exporuimte werd ingekleed en naar het aanpalende bankgebouw uitgebreid door Zaza Hadid. De Iraaks-Britse sterarchitecte won vorig jaar de Pritzker Prize, zowat de Nobelprijs voor architectuur. Voor 25 tekende ze een gebogen, tunnelachtig interieur dat doorloopt naar het atrium en daar uitvloeit in een stelsel van holle kegels, smalle schachten en oprijzende volumes. De ruimtelijke omlijsting onderstreept het transformerende karakter van de collectie, maar daarnaast is het ook een technologisch huzarenstuk. Volgens de Duitse architectuurcriticus Ulrich Clewing is Hadids concept volkomen ondenkbaar zonder hedendaagse software. ‘Een dergelijk design zou tien jaar geleden onuitvoerbaar zijn geweest omdat de nodige programma’s nog niet geschreven waren. Meer nog, omdat er geen computers bestonden die zoveel gegevens aankonden.’ Volgens Hadid roept de setting het gevoel op van een vreemde, bizarre wereld die ‘ like an obstacle course, invites one to transverse and explore it‘. Els Fiers

Els Fiers