Mechelen ziet er de laatste tijd fleuriger uit. Dat heeft alles te maken met het kunstproject ‘Mechelen Muurt’, waarbij tien kunstenaars zich met potlood, verf en spuitbus mochten uitleven op lokale gebouwen, onder de auspiciën van stadskunstenaar Gijs Vanhee. ‘Ik wil Mechelen laten kennismaken met een nieuwe vorm van kunst.’
Het begon twee jaar geleden. Mechelen was op zoek naar een nieuwe stadskunstenaar en street artist Gijs Vanhee zat met een idee. Hij wou het straatbeeld opsmukken met een nieuwe vorm van kunst, de ‘murals’. Vanhee heeft geluk, want hij wordt gekozen als stadskunstenaar en hij kan met zijn project aan de slag.
Twee jaar lang nodigde Gijs Vanhee negen verschillende kunstenaars van over de hele wereld uit om de Mechelse muren een kleurtje te geven. Het ging niet om gewoon een laagje verf, maar om imposante creaties die de kale bakstenen van de stad omvormen tot waarachtige kunstwerken. Samen vormen ze een wandelroute doorheen Mechelen. Vrijdag 12 juni opent Vanhee samen met de stad Mechelen om 20 uur de deuren van het Cultuurcentrum en stelt hij het resultaat van Mechelen Muurt tentoon.
Wie wil kan door de stad kuieren, met een kaartje in de hand waar de verschillende muren op aangeduid staan. Ook Knack Focus maakte de wandeling, onder begeleiding van de fiere Gijs Vanhee.
Bloempot op de vensterbank
Oermensen maakten schetsen in de grotten van Lascaux. In de oudheid had je fresco’s, in de middeleeuwen wandtapijten. Michelangelo Buonarroti sierde in de 16e eeuw het plafond van de Sixtijnse kapel met De Schepping. Al eeuwenlang decoreren de beoefenaars van de beeldende kunsten muren met eigen creaties. ‘Mensen maken al sinds hun ontstaan tekeningen. Het zou onnozel zijn het niet te doen’, vindt Vanhee.
Want de grafische street artist is ervan overtuigd dat kleuren en vormen het alledaagse leven aangenamer maken. Met Mechelen muurt brengt hij kunst in de publieke ruimte, waarbij metershoge gebouwen dienst doen als schilderdoek. ‘Ik wil dat de muren deel uitmaken van het dagelijkse leven van de mensen.’
‘Wanneer komt er nog eens een muur bij?’ De veel gestelde vraag doet Vanhee glunderen. ‘Mensen zijn oprecht blij als ze een nieuwe mural ontdekken.’ Met zijn project wil hij de inwoners inspireren om zelf ook een engagement aan te gaan met de stad. Het hoeft daarom niet altijd een levensgroot schilderij te zijn. ‘Dat kan al eenvoudig met een bloempot op de vensterbank.’
Mechelen Muurt
‘Ik zie niet wat het moet voorstellen.’ Terwijl we tijdens het proces van Mechelen Muurt de stad een bezoekje brengen, kijkt een voorbijganger op naar een pas afgewerkte muurschildering. Ze probeert een herkenbare vorm in de bonte kleuren te onderscheiden. Artiest Samuel Vanderveken heeft net zijn naam onder zijn mural gezet en kijkt toe: ‘Je kan erin zien wat je wilt, daarom heet het werk Imagine.’ De felle kleuren lichten de grijze gebouwen van de binnenplaats op. Vanderveken citeert een uitspraak van Picasso: ‘Everything you can imagine is real.’
Zo zie je maar, achter elk kunstwerk schuilt een verhaal en een artiest. Bezoekers kunnen die tijdens de gratis slotexpositie komen ontdekken in het Mechelse Cultuurcentrum vol met tekeningen en schetsen van de tien verschillende kunstenaars. Daarnaast komt er ook een audiovisuele installatie over een stad in verandering. Als kers op de taart sluit de stadskunstenaar het evenement af met de creatie van een eigen tiende mural, boven het café Antverpia op de Korenmarkt.
‘Dit is geen graffiti-project’
Een groot vooroordeel wil Vanhee de wereld uit helpen. Als het woord ‘mural’ valt, denken de meeste sceptici al snel aan graffiti. En dan zeker aan de illegale praktijken die er mee geassocieerd worden. ‘Maar dit is geen graffiti-project’, verduidelijkt de stadskunstenaar. ‘Ik wil mijn stad laten kennismaken met een nieuwe vorm van street art.’ Volgens hem hoeft graffiti niet per se een kunstwerk te zijn, maar voor de murals van Mechelen Muurt was Vanhee duidelijk. Het moest het werk van kunstenaars zijn.
‘En die komen zeker niet enkel uit het graffiti-milieu.’ Onder hen bevindt zich ook een graphic novelist, een artiest die vooral met hout werkt en een kunstenares die al jarenlang ervaring heeft met muurschilderingen. ‘Sommige kunstenaars zijn het beu om enkel in galerijen te werken. Wie een muur als canvas neemt, verbreedt zijn publiek.’
Onderweg komen we een andere artiest tegen. Al sinds de ochtend is de Britse Mark Goss druk bezig de zijgevel van een krantenwinkel in de Moensstraat te versieren. Een man kijkt gefascineerd toe. Hij blijkt de eigenaar van de handelszaak te zijn. Hoe hij betrokken raakte bij Mechelen Muurt? ‘Ik had de andere murals opgemerkt en wilde niets liever dan dat mijn winkel mee deel zou uitmaken van het kunstproject’, zegt de man. ‘Heel toevallig eigenlijk’, springt Vanhee bij. ‘Deze muur was mee opgenomen in het dossier dat ik bij de stadsdiensten had ingestuurd om toestemming te krijgt. Ik wist niet eens dat de eigenaar al interesse had getoond.’
muralisme
Murals hebben een karakter, een eigen stempel, onlosmakelijk verbonden met de artiest. Iedereen heeft een andere manier van werken. De ene wil dat zijn werk stilaan afbrokkelt en vervaagt, terwijl de andere er alles aan doet opdat zijn werk de harde tand des tijds doorstaat.
In Centraal- en Zuid- Amerika leeft het muralisme al veel langer. Print is niet goedkoop, dus worden artiesten ingehuurd om reclame op een muur te schilderen. Dat is wat ook de Argentijnse Milu Correch deed. Telkens ze na een opdracht nog wat verf over had, liet ze haar creativiteit los op de muur ernaast. Zo creëerde ze haar eigen kunst. Vanhee vroeg haar om ook in Mechelen aan de slag te gaan. Het resultaat, een dromerig afbeelding van Alice Duerme (ja, die van in Wonderland) was de eerste mural van Mechelen.
Vergeet de gids niet
Voor de overige muren koos Vanhee niet enkel opzichtige plaatsen. Ook de onbekende hoeken en afgelegen wijken verdienen volgens hem een kunstwerk. ‘Sommige muren zijn echt verstopt.’ Zo hoopt hij dat de Mechelaar eens een andere route neemt dan gewoonlijk. Maak mee een wandeling doorheen de binnenstad, met de indrukwekkende kunstcreaties als gidsen.
Milu Correch beet de spits af. In de zomer van 2014 viel ze de 12 meter hoge gevel aan, gewapend met verf en borstel. Haar werk Alice Duerme siert De Langhestraat.
Recht tegenover de allereerste mural van Mechelen, maakte Bart ‘Smates’ Smeets het werk Onderwaterhond. Volledig vervaardigd uit spuitbussen, leunt zijn werk sterk aan bij het fotorealisme.
De Pelikaan doemt op van achter de bladeren in de Lange Schipstraat. Ergens anders had deze muur nooit hetzelfde effect gehad. Grafisch kunstenaar Dzia had geen betere plek kunnen krijgen in de Mechelse binnenstad.
‘Ook dit is Mechelen’, zegt Vanhee in een van de meer afgelegen buurten van de provinciestad. Dus ook hier hoort een mural. In de Ravenbergstraat siert de gedetailleerde mural Mechels Fruit van de Limburgse inwijkeling Kreashit het straatbeeld.
Een klein steegje. Je zou er zo voorbij wandelen, als een palet van blauw en rood de aandacht niet trekt. Een mijl onder zee van de Mechelse Shamisa Debroey is een knipoog naar de plaats waar het zich bevindt. Recht tegenover het kunstwerk hangt het straatnaambordje: de mosselschelpstraat.
Uitgaand van de filosofie van reizen, beweging en engagement maakte de Gents-Italiaanse Sam Scarpulla de zwart-wit tekening The Freeway in de Kleine Kapucijnenstraat. Vlak naast de drukke autobaan, kon de locatie niet beter gekozen zijn. ‘Het is hier trouwens elke dag file’, zegt Vanhee. Gemakkelijk, dan hebben de chauffeurs iets om in de tussentijd te bewonderen.
Wie zich in het centrum aan koopjes waagt, kan struikelen op de Florall Skullball van de Britse Mark Goss. Geschilderd op de gevel van krantenwinkel ’t letterke in de Moensstraat.
Imagine, de abstracte creatie van Samuel Vanderveken geeft kleur aan de eentonige woningen van de Varkensstraat.
Wie de twee laatste gevelschilderingen wil bewonderen, moet een treinticket naar de Antwerpse provinciestad boeken. De Brugse Stefaan De Croock, aka Strook, vorig jaar nog opgenomen in Britse krant The Huffington Post in de lijst met meest invloedrijke street artists van 2014, heeft gisterenavond net op tijd zijn creatie voltooid.
Ten slotte zal de eigenste stadskunstenaar van Mechelen boven het café Antverpia op de Korenmarkt het project waar hij zich twee jaar lang voor inzette, afsluiten met een mural van eigen hand.
De tentoonstelling loopt tot 2 augustus. De murals, die zijn permanent. (FDC)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier