Pablo Larrain tast de schemerzone af tussen politiek en privé in dit bevreemdende drama over de junta van Pinochet.
Post Mortem ***
Pablo Larrain met Alfredo Castro, Antonia Zegers, Marcelo Alonso
De jongste jaren werd de Chileense coup van 1973 al verschillende keren en vanuit uiteenlopende invalshoeken op pellicule belicht. Zo gebruikte Andrés Wood het als achtergrond van zijn bekroonde scholierendrama Machuca (2004), terwijl Patricio Guzmán er vorig jaar nog de politiek-filosofische prachtdocumentaire Nostalgia de la luz (2010) over maakte.
Nooit werd de junta van Generaal Pinochet, die met steun van de CIA de democratisch verkozen regering van de socialist Salvador Allende omverwierp, echter op zo’n klinisch kille manier gedissecteerd als in dit formalistische retrodrama van Pablo Larrain. De Chileense iconoclast opteert ervoor om de militaire machtsgreep te volgen door de starende blik van één man. Meer bepaald die van Mario, een zwijgzame regeringsfunctionaris van rond de vijftig die in een mortuarium de verslagen van lijkschouwingen uittikt.
In politiek is Mario, die zowel professioneel als privé als een zombie door het leven doolt, helemaal niet geïnteresseerd. Tenminste: tot hij meer en meer gefascineerd raakt door zijn overbuurvrouw Nancy. Die blijkt na haar werkuren als cabaretdanseres aan te pappen met enkele overtuigde socialisten die geregeld bij haar thuis vergaderen.
Geen wonder dus dat Nancy plots vermist blijkt wanneer de stoottroepen van Pinochet op 11 september 1973 hun bloedige slag slaan. Als dociel burgermannetje komt Mario voor een levensgroot dilemma te staan: Moet hij Nancy helpen onderduiken met het risico zelf het lijdend voorwerp van een lijkschouwing te worden? Of kijkt hij beter de andere kant op aangezien het finaal toch zijn zaken niet zijn?
Larrain houdt het tot het cryptische en discreet verontrustende eindshot plagerig mysterieus. Post Mortem is géén minutieuze reconstructie van een van de zwartste schandvlekken uit Chili’s recente geschiedenis. De film is wel een moraliteitsspel dat de kijker een spiegel voorhoudt en zijn politieke bewustzijn bevraagt door middel van een bewust banaal hoofdpersonage zonder noemenswaardige eigenschappen.
Larrain dwingt je dus om zelf de leemtes in te vullen en doet dat in een abstraherende en minimalistische stijl die perfect bij zijn inquisitiestrategie past. Verwacht geen epische massascènes met strijdende demonstranten of hoog oplaaiende politieke debatten à la Ken Loach. Wat je krijgt, is een rigide en gepolijste parade van statische shots en bizarre kadreringen in keukens en mortuaria, zonder muzikale opsmuk en met een minimum aan dialogen.
Door die aanpak trekt zelfs de emotionele climax – de autopsie van de vermoorde president Allende – statig voorbij als een dramatisch understatement, al schuilt daarin net de subtiele kracht van deze bevreemdende politieke parabel.
Een gestileerde geschiedenisles bevolkt door levende en andere geesten.
Dave Mestdach
